Cari açığı aşan döviz girişi devam ediyor
Ağustos ayı açığı 1 milyar 776 milyon dolar. 8 aylık açık 23 milyar 547 milyon dolar oldu. Bu yıl sonunu 34 milyar dolar açık ile kapatacağız. Cari açığımız (döviz açığımız) devam ediyor ama, küçülerek devam ediyor. Bir zamanlar ayda 4 milyar doları aşan açık veriyorduk. Şimdilerde aylık döviz açığı 2 milyar doların altına indi.
Ağustos ayında açıktan fazla döviz girişi oldu.
Ağustos ayında cari açığımız 1 milyar 776 milyon dolar iken, aynı ay ülkeye giren döviz 5 milyar 617 milyon dolar.
Dövizin 3 milyar 478 milyon doları sermaye hareketiyle ülkeye giren net döviz. 2 milyar 139 milyon doları nereden geldiği belli olmayan döviz. Ağustosta açık rakamını aşan döviz girişi olunca, döviz fazlası rezervlere eklendi. Döviz rezervlerinde 3 milyar 841 milyar dolar artış oldu.
2016 yılında, küresel piyasalardaki zorluklara, ülke içindeki sorunlara rağmen, ilk 8 ayda cari açıktan çok daha fazla döviz girişi gerçekleşmesi olumlu bir gelişmedir.
İlk 8 ayın cari açığı 23 milyar 547 milyon dolar iken, toplam döviz girişi 33 milyar 986 milyon dolar. Açıktan 10 milyar 439 milyon dolar daha fazla döviz girişi oldu. Bu fazlalık döviz rezervlerinin güçlenmesini sağladı.
Bu tablo sayesinde, yılbaşından sonra uzun süre döviz fiyatları belli bir çizgi etrafında dolaştı durdu.
Döviz açığı 2011 yılında 74 milyarı aşınca, ekonomide frene basılmıştı. İç talebin daralmasının açığın küçülmesinde payı var ama, dünyada petrol ve emtia fiyatlarının gerilemesi sonucu bizim petrol ve emtia ithalatı ile ilgili döviz giderlerimizin azalması cari açığın (döviz açığının) küçülmesini sağladı. Petrol ve emtia faturasının küçülmesi o kadar önemli ki, turizm gelirlerimizdeki azalmaya, ihracattaki duraklamaya rağmen cari açığımız büyümüyor.
Ağustos ayında doğrudan yatırımlar ve portföy yatırımı için döviz girişi yavaşladı. Bankalar döviz borçlarını öderken, reel sektör borcunu artırdı.
İlk 8 ayda döviz girişi, 2015 yılının aynı dönemine göre çok daha olumlu gelişti. 2015 yılının ilk 8 ayında toplam döviz girişi 21 milyar 834 milyon iken, 2016 yılının aynı döneminde ülkeye 33 milyar 986 milyon dolar döviz girdi.
2015 yılında döviz girişi açığı kapatamadığından ilk 8 ayda döviz rezervlerinden 2 milyar 922 milyon dolar kullanmıştık. Bu yıl rezerve 10 milyar 439 milyon dolar eklendi.
Önemli olan; (1) Ekonominin küçülmesinden kaynaklanan döviz açığının, üretim artışı başladıktan sonra büyümemesi, (2) Her ay cari açığı aşan ölçüde döviz girişinin devam etmesidir. Çünkü cari açığı finanse edecek döviz girişi gerçekleşmediğinde döviz kıtlığı hissedilir ve döviz fiyatları tırmanışa geçer.