Çamurdan enerji üretiyor, çimento sektörüne yakıt sağlıyor
Erkanlı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Rıza Hüseyin Erkanlı, “Yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yaparken Türkiye’nin gözden kaçırdığı çok önemli bir nokta var. O da atık yönetimi” diyor.
Erkanlı, Türkiye’nin binlerce tonluk atığını toplayamadığını, oysa bu atığın dev bir enerji kaynağı olduğunu söylüyor.
“Hacettepe Üniversitesi’nde okurken ilgimi çeken iki alan vardı, yenilenebilir enerji ve atık. Aslında bu konular üniversite yıllarından bu yana aklımdaydı. Erkanlı Holding olarak işlerimiz inşaat alanında devam ediyordu. 2005 yılında Avrupa Birliği uyum süreci kapsamında ‘çevre başlığı’ açıldı. Ve böylece Türkiye’de uyum süreci kapsamında Avrupa’daki normları, yasaları aldı ve yürürlüğe koydu. Bu sayede aslında Türkiye’de atık sektörünün doğması sağlandı. Biz de 2005 yılında AB uyum süreciyle beraber yeni gelişen bu sektörün ilk firmalarını kurduk” diyen Rıza Hüseyin Erkanlı, “Atık bir hammaddedir, bir enerji kaynağıdır” yorumunu yapıyor.
“Türkiye eğer atığın kaynağından toplanıp bertaraf edilmesi noktasında başarıya ulaşırsa 20 milyar dolarlık dev bir sektör bizi bekliyor. Buradan elde edilecek enerji de, cari açığın kapatılması noktasında çok önemli olacak” diyen Rıza Hüseyin Erkanlı, Türkiye’nin “atık” algısını ve atık yönetiminin ülke ekonomisi açısından neden bu kadar önemli olduğunu anlattı:
Çimento üretimi maliyetlerinin yüzde 70’i enerji tüketimi
“2005 yılında atık firmalarımızı tamamen sanayi atıklarına konsantre ettik. Belediye atıklarıyla ilgilenmedik, Türkiye’deki sanayi tesislerinin atıklarını yönetmeye başladık. Sektöre ilk giren firmalar arasında yer almamız sebebiyle sanayide üretilen atıkları kaynağında yönetmeye başladık.
Atık yönetimi yapmaya başladıktan sonra da bu konuda ihtiyaç duyulan tesisleri grup bünyemizde kurmaya devam ettik. İlk yatırımımız olan ‘tehlikeli ve endüstriyel atık ara depolama ve ön işlem tesislerini’ Gebze’de kurduk. Daha sonra sanayiye hizmet verebilmek için tehlikeli endüstriyel atıkları taşıma araçlarını bünyemize kattık ve atık filomuzu geliştirdik. Bunu yaparken aynı zamanda ‘tehlikeli ve tehlikesiz atıktan alternatif yakıt üreten’ tesisler kurduk. Elektronik atık geri dönüşüm tesisi kurduk. Bir de, endüstriden çıkan çamurlardan enerji üreten bir tesis yatırımı yaptık. Sanayiden çıkan tehlikeli ve tehlikesiz atık çamurları kendi tesisimizde bazı işlemlerden geçirerek enerji hammaddesi üretiyoruz. Çamurun içerisindeki nem buharlaştıktan sonra ortaya çıkan ürün 4 bin kalorilik bir enerjiye sahip oluyor. Daha sonra bu karışımı çimento fabrikalarına gönderiyoruz. Daha önceden fosil yakıt kullanan çimento fabrikaları daha çevreci ve ucuz olan bu çamurdan enerjilerini karşılıyor Çimento üretiminin maliyetlerinin yüzde 70’i enerji tüketimidir ve biz de alternatif yakıt üreten tesislerimizde çimento tesislerinin enerji ihtiyacının bir kısmını sağlıyoruz.”
Atık; bir hammaddedir, enerji kaynağıdır
“Atık, ‘çöp’ kelimesine indirgenemez. Atık, bir hammaddedir, bir enerji kaynağıdır. Türkiye’de atığın ‘çöp’ olarak adlandırılmaması için bu konudaki eğitimin ilkokulda başlaması gerekiyor. İlkokuldan itibaren bu bilincin aşılanması lazım. Bu durumun orta vadede başarılacak bir süreç olduğunu düşünüyorum. Ancak kısa vadede özellikle AB uyum sürecinde çıkan yasaların uygulanması, denetimlerin artırılması ve yasalara uymayanlar hakkında da yasal işlemlerin yapılması gerekiyor. Bu konuya dikkat etmezsek; Türkiye, zaten hammadde ve enerji ihtiyacı olan ülke olarak, elindeki bu önemli kaynağı heba etmiş olur. Türkiye, plastik ve kağıt gibi bazı hammaddeleri Avrupa’dan ithal ediyor. İthal ettiği hammaddelerin bir kısmı da atıktan türetilmiş plastik ve kağıt hammaddeleri. Doğru bir atık bilinciyle, ülkemizdeki atıkları hammaddeye çevirebiliriz.”
Almanya atık ithal ediyor atıktan enerji üretiyor
“Atık yönetimi konusunda en iyi örnek Almanya, Fransa, Hollanda ve İngiltere. Özellikle Almanya, atık sektörüne yönelik çok ciddi teşvikler veriyor. Atık tesislerinden yüksek miktarda hammadde ve enerji elde ediyor. Hatta, ‘Avrupa atığını başka ülkelere gönderir kendi tutmaz’ gibi bir algı var. Bu aslında tam tersi, Almanya gibi ülkeler atığı ithal ediyor. Atığı ithal ederken para alıyor, bu aldığı atıklardan da enerji ve hammadde üreterek gelir elde ediyor. Yani çift taraflı kazanç elde etmiş oluyor.”
Üretilen atıkla, beyan edilen atık arasında fark var
“Atık yönetimi konusunda temel sorunlardan bir tanesi atığın kaynağında yönetilememesi. Evlerden çıkan atıkları, belediye atıklarını, ofislerden, AVM’lerden, otellerden çıkan atıkları ele alabiliriz. Buralarda üretilen organik, inorganik atıkların ayrıştırılması gerekiyor. ‘Yemek gibi organik’ ve ‘kağıt gibi inorganik’ atıklar birbirine karıştırılmamalı. Bu konuda bir bilincin oluşturulması şart. Ayrıştırılan atıkların da belediyeler tarafından, farklı araçlarla toplatılması ve farklı alanlarda toplanması lazım. Bu noktada altyapı eksikliği bulunuyor. Sanayiden çıkan atıklar düşünüldüğünde, burada da Türkiye’de üretilen atıkla, beyan edilen atık arasında bir fark var. Sanayi, ürettiği tüm atığı beyan etmiyor. Bu anlamda denetlemenin çok iyi yapılması gerekmekte.”