Çalık ve Limak, Kosova’nın ilk güneş santraline talip oldu
Geçtiğimiz yılın son aylarında Kosova, Türkiye’nin önde gelen iki grubunun üst yönetimini ağırladı. Çalık Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Çalık ile Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir, Limak Holding kurucularından Nihat Özdemir birlikte Kosova Başbakanı Albin Kurti ve Enerji Bakanı Artane Rizvanolli ile görüştü.
Türk heyetinin görüşmesinde iki Türk şirketinin ülkedeki enerji potansiyeline olan ilgisi masadaydı. Bildiğiniz üzere;- Çalık Holding ve Limak, Kosova’nın en önemli yatırımcıları arasında. Çalık Holding finans, Limak ise havacılık ile turizm alanında ülkede ayrı ayrı alanlarda uzun yıllardır faaliyet gösteriyor.
Ancak her ikisini buluşturan ise enerji sektörüydü. Hem de 14 yıllık geçmişi olan bir ortaklıktı bu. 2012 yılında her iki Türk şirketi güçlerini birleştirerek, Kosova’nın ana elektrik dağıtım şirketini devralmıştı. 12 yıllık bu ortaklık, ‘Kosova Çalık Limak Energy Sh.A. (KEDS)’ adıyla başarıyla faaliyet göstermeye devam ediyor.
Avrupa’nın en genç ülkesi olan Kosova’da, elektrik dağıtım ve perakende alanında faaliyet gösteren bu ortaklık, şimdilerde yeni bir çalışmaya imza atmak üzere. Hem de Kosova’nın ilk güneş santrali projesi için. Kosova Hükümeti, Kosova’da 100 MW’lık güneş santrali ihalesine çıkacağını açıkladı. Açık artırma usulüyle yapılacak olan ihaleye 6 teklif sunuldu. Bu tekliflerden en önemlisi ise Çalık ve Limak konsorsiyumu oldu.
Türkiye’den ihaleye katılan diğer şirket ise Güriş Grubu. Rahovec belediyesinde inşa edilmesi planlanan 100 MW'lık güneş enerjisi projesi geliştirme hakkı için yarışan şirketler ve konsorsiyumlar arasında Alman şirketi Notus Energy, Fransa'nın Akuo Energy SAS, Mısırlı Elswedy Electric, İsviçreli Orllati firmaları da var.
1.2 milyar euroluk projenin ilk adımı
Önümüzdeki haftalarda değerlendirme komitesi teklifleri inceleyecek. Nitelikli teklif sahipleri daha sonra elektronik ihaleye veya en düşük teklif fiyatının projeye verileceği "e-açık artırmaya" katılacak. İki ülke arasında 600 yıllık bir geçmiş olduğunu dile getiren Anadolu Kosova İş İnsanları Derneği Başkanı Bayram Önder, “Bu tarihi bağı ekonomi ile güçlendirmemiz gerekiyor.
Schengen ülkesi olan Kosova’da fırsatlar oldukça yüksek. Kosova enerjide büyük işlere imza atacak. Edindiğimiz bilgilere göre, önümüzdeki iki yıl içinde 1,2 milyar euro değerinde 950 MW’lık yenilenebilir enerji kapasitesinin inşası planlanıyor. Çalık, Limak ve Güriş’in katılacağı bu ihale, bu planın ilk parçası. Bu yılın sonuna doğru da 150 MW’lık yeni bir proje devreye girecek. Bu da yine yenilenebilir enerjinin kolu olan rüzgar üzerinde olacak” dedi.
İki büyük bankayı Türkler yönetiyor
Önder, şöyle devam etti: “Türk şirketler Kosova’da oldukça değerli işler yapıyor. Ülkenin iki büyük bankası Türk şirketlerinde. Çolakoğlu Grubu, TEB ile faaliyet gösteriyor. Çalık ise BKT ile. Limak Kosova’nın dünyaya açılan kapısı Priştine Havalimanı’nda işletmecilik yapıyor. Yeni firmalar da bu listeye katılacak.”
Birçok ihaleyi takip eden biri olarak Türk şirketlerinin birlikte hareket ettiğini, konsorsiyum kurduğunu pek fazla göremedim. Çinli şirketler bu konuda örnek alınmalı diyerek sürekli veryansın ediyordum. Türk firmaları, ayrı ayrı halde, yabancı firmalarla ortaklıklar kurarken, Çinli şirketler tek bir konsorsiyumda birlikte hareket ediyorlar. Projeleri de işte bu Çinli konsorsiyumlar göğüslüyorlar. Hatta bir Türk şirketinin kazandığı ihaleye, bir başta Türk şirketinin şikâyette bulunması, iptal davası açması sıkça karşılaştığım bir durum. Çalık ve Limak’ın oluşturdukları 12 yıllık ortaklık kültürü, güneş enerjisi işiyle devam etmesi, birlikte hareket etmek konusunda diğer Türk firmalarına örnek olmalı. Oluşturulan sinerji, enerjide işe yarıyor.