Büyüme ve para politikası

Serhat GÜRLEYEN
Serhat GÜRLEYEN GENİŞ AÇI [email protected]

TÜİK’in açıkladığı Haziran ayı sanayi üretimi verilerine göre takvim etkisinden arındırılmış endeks %2,4 olan piyasa beklentisinin ve %2,2 olan öngörümüzün altında yıllık bazdasadece %1,4 büyüdü. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks ise aylık bazda%0,1’lik sınırlı bir artış kaydedebildi. 

Sonuçlar Haziran ayında Keskin bir düşüş gösteren PMI endeksleriyle uyumlu gerçekleşti (Haziran: 48,8; Mayıs: 50,1). İkinci çeyrekte yıllık bazda %3,1 artan ortalama sanayi üretimi ilk çeyrekteki %5,3’lük büyümeye kıyasla gerileyerek ekonomik aktivitede yumuşak inişe işaret ediyor. 

Ekonomideki yavaşlamayı Irak’taki iç savaşa veya son dönemde Avrupa’daki gelen yavaşlama işaretlerinden ziyade iç talepteki zayıfl amayabağlamak daha doğru olur. Irak’ta yaşanan iç savaşa rağmen ihracatın Haziran ayında %6 civarında artması bunun en iyi göstergesi. 

Bayram tatili nedeniyle yaşanan üç günlük iş kaybına ve Irak pazarındaki %46 gerilemeye rağmen Temmuz ayındaihracat yatay bir seyir izledi. TİM raporu çalışılan gün bazında baktığında %12’lik bir ihracat artışına işaret ediyor. İhracatın arkasındaki itici güç yavaşlama işaretleri gösteren Avrupa olmaya devam ediyor. 

Ekonomideki yavaşlamada BDDK’nın aldığı önlemler nedeniyle iç talepteki yavaşlama etkili oldu. Faizlerdeki yükseliş nedeniyle iç piyasada inşaat, otomotiv, beyaz eşya, gibi sektörlerdeki yavaşlama daha belirgin olarak ortaya çıktı.Buna rağmen Avrupa’ya olan ihracattaki artış sayesinde iki sektörün yıllık bazda büyümesinde sırasıyla %6,0 ve %13,1 düzeyinde artışlar gerçekleşti. 

Haziran ayı verisi sonrasında %3,5’lik büyüme tahminimizde aşağı yönlü sapma ihtimali arttı. Avrupa ekonomisindeki yavaşlama işaretleri, Ukrayna ve Irak’ta yaşanan iç savaşlar, Fed’in para politikasına yönelik belirsizlikler yılın ikinci yarısında büyümeyi aşağı yönlü baskılayacak. 

Buna rağmen büyüme tahminimizde değişikliğe gitmiyoruz. 2013 ikinci yarısında ve 2014 ilk çeyreğindeki güçlü büyüme rakamları sonrasında Türkiye’nin dışsal ve içsel dalgalara karşı daha güçlü olduğuna ikna olduk. 

Önümüzdeki dönemde ekonominin izleyeceği seyir de Merkez Bankası’nın para politikasındaki tercihi etki olacak. Temmuz ayında beklentilerden yüksek gelen enfl asyon rakamları, çekirdek göstergelerdeki bozulma Merkez Bankası’nın ilave faiz indirimi yapmamasını gerektiriyor. Benzer şekilde jeopolitik risklerdeki artış nedeniyle Türk lirasında yaşanan değer kaybı da faiz indirimine devam edilmemesini gerektiriyor. 

Ancak geçmiş tecrübe gelecek için bir gösterge ise Merkez Bankası’nın enfl asyondan çok büyümeye duyarlı olduğunu söyleyebiliriz. Küresel risk iştahında küçük bir toparlanma görülmesi durumunda bile Merkez Bankası para politikasını gevşetmeye devam ederek büyümeyi destekleyecektir.

Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar
Petrol şoku sonrası… 23 Eylül 2019
Ağlatma beni Arjantin… 02 Eylül 2019
Emin liman aranıyor… 26 Ağustos 2019