Büyüme devam ediyor

2011 yılı ikinci üç aylık dönemine ait milli gelir rakamları büyümenin devam ettiğini gösteriyor.

Büyüme demek, belli bir dönemde ülkede mal ve hizmet üretiminin artışı demektir.

Mal ve hizmet üretiminin artması denek istihdamda, gelirde artış demektir.

Mal ve hizmet üretimi ancak talep olur ise artar.

Talep iç ve dış taleptir.

Önce üretim artışına bakalım. Büyüme, sabit fiyatlarla milli gelir rakamlarından izlenir.

Bizde eskiden bu yana alışılagelen uygulama bir yılın üç aylık dönem rakamlarını bir önceki yılın üç aylık rakamlarıyla karşılaştırmak şeklindedir.

2011 yılının ikinci 3 aylık döneminde sabit fiyatlarla milli gelir rakamı önceki yılın aynı dönemindeki rakamın yüzde 8.8 oranında üzerindedir.

İlk 6 aylık dönemde ekonomi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10.2 oranında büyümüştür.

TÜŞK son zamanlarda milli gelir rakamlarını takvim ve mevsim etkilerinden arındırarak açıklıyor.

Bu sayede her 3 aylık dönemi bir önceki dönem ile karşılaştırma şansı da ortaya çıkıyor.

Aslına bakarsanız Batı ülkelerinin açıkladıkları milli gelir rakamları bizdeki gibi bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırmaları değil, bir önceki rakamlarla karşılaştırmaları yansıtıyor.

Bu bizim için de önemli. Üçer aylık dönemler itibariyle takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış milli gelir rakamlarına göre, Türk ekonomisi yılın 2'nci 3 aylık döneminde birinci 3 aylık dönemine göre yüzde 1.3 oranında büyümüş.

TÜİK'in yayınladığı tablo, 209 yılının ilk 3 aylık döneminden buyana Milli gelirin her 3 aylık dönemde artmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu çok önemlidir.

Şimdi gelelim büyüme imkanını yaratan talebin kaynağına. Acaba üretilen mal ve hizmetler nereden geliyor, nereye gidiyor?

Dün büyüme rakamları ile birlikte cari açık rakamları da yayınlandı. Üçer aylık dönemlerdeki milli gelirin dolar olarak değeri ile üçer aylık cari açık rakamları karşılaştırıldığında cari açığın nasıl büyüdüğü görülüyor.

2011 yılının ilk 3 aylık döneminde cari açık dönem milli gelirinin yüzde 12.0'si, ikinci 3 aylık döneminde yüzde 11.3'ü boyutuna ulaşmış.

Demek ki milli gelirin oluşumunda yabancı kaynağın bu ölçüde payı var.

Bunu milli gelir rakamlarında görüyoruz. Ticaret ve ulaştırma kesiminin büyümesi imalat sanayiinin ve genel büyümenin çok önünde koşuyor. Demek ki bu kesimleri canlandıran ithalattaki artış.

İhracata bakıyoruz. Tersine ihracatta düşme var. Yılın ikinci 3 aylık döneminde harcamalar itibariyle milli gelir tablosunda ihracat gelişmesi yüzde 0.2 oranında.

Bunun anlamı içerideki üretim artışının iç talepçe tüketildiğidir.

Sonuç olarak ekonomideki büyümeye sevinelim ama büyümenin ithalattan (cari açıktan) ve iç talepten kaynaklandığını da bilelim.

2011 ilk yarısında cari açık milli gelirin %11.7'si

GSYH milli gelir (Milyar dolar) 

Cari açık (Milyar Dolar)

Cari açığın milli gelireoranı (%)

2010/1 160 9.5 5.9

2010/2 173 10.6 6.1

6 Aylık 333 20.2 6.0

2011/1 182 21.9 12.0

2011/2 203 23.4 11.3

6 Aylık 385 45.3 11.7