Büyükler halka açılmıyor
Türkiye’nin en büyük şirketlerini sıralayan “Fortune 500” listesinde ismi geçen şirketlerin sadece 119’u borsaya açılmış durumda. Listede ismi geçen 381 şirket halka açık değil. Büyük şirketler (ki çoğu aile şirketi) halka açılmak istemiyor.
Hisse senetleri borsada işlem görmüyor. Bu durumda halka açılan şirketlerin bazıları “zayıf mali yapılarını güçlendirmek” arayışındaki küçük şirketler oluyor.
2012 Yılında 25 şirket halka açıldı. 521 milyon TL.lık hisse senedi sattı. 2013 Yılında halka açılan şirket sayısı 15 oldu. 1.0 milyar TL.lık hisse senedi satışı yapıldı. Borsanın sebebi hikmeti, büyümek, yeni yatırımlara yönelmek isteyen şirketlere finansman imkanı sağlamaktır. Halkın birikimlerini bu tür şirketlere yönlendirmektir. Borsa kazan-kazan sistemine dayanır. Halka açılan da kazanacak, halka açılana birikimini yatıran da kazanacak. Borsa kurulduğundan bu yana 28 yıllık dönemde, hisse senetleri borsada işlem gören 66 şirket battı... 28 Şirket “Gözaltı Pazarı”nda. Bütün olumsuzluklara rağmen Borsa İstanbul, şirket sayısı ve işlem bakımından diğer ülkelerle yarışıyor.
-Çünkü bizde çok sayıda küçük şirket borsaya girdi...
-Az sayıdaki bireysel yatırımcı kısa dönemli fiyat hareketinden yararlanma arayışında bolca alım satım yapıyor.
Hisse senetlerinin yüzde 60- 65’ine sahip olan yabancılar daha az alım satım yaparken yerli küçük yatırımcılar devamlı alım satım ile borsayı canlı tutuyor. 2014 Yılının ilk 3 aylık verilerine göre gelişmekte olan ülkeler arasında borsada işlem gören şirket sayısı bakımından 423 şirket ile Türkiye ikinci sırada. Birinci sırada 906 şirket ile Malezya var. Türkiye’den sonra 370 şirketle Brezilya ve 257 şirketle Rusya geliyor.
Borsa şirketlerinin piyasa değerinde ise Türkiye 4’üncı sıraya düşüyor. Malezya’nın borsa şirketlerinin piyasa değeri 1.5 trilyon dolar. Brezilya’nın 460 milyar dolar. Rusya’nın 320 milyar dolar. Türkiye’nin 268 milyar dolar.
İşlem hacmi bakımından da Türkiye 87 milyon işlem hacmi ile 2’inci sırada. Birinci sırada 160 milyon işlem ile Brezilya var. Türkiye’den sonra 72 milyon işlemle Rusya, 36 milyon işlemle Malezya geliyor.