Büyükler 2009'u iyi geçirmiş
Fortune Türkiye dergisi her yıl 500 büyük firmanın durumu ile ilgili bilgileri derliyor, yayınlıyor.
Bu bilgilerin özelliği var:
İSO 500 listesinde sadece sanayi kuruluşları yer alıyor. Fortune Türkiye listesinde ticaret ve hizmet kuruluşlarına da yer veriliyor.
Her firma bilgi vermekte cömert davranmadığı için çok firma listede yer alamıyor.
Bütün bunlara rağmen Fortune Türkiye çalışması Türkiye'de ekonominin durumunu genel hatlarıyla sergiliyor.
Önceki gün açıklanan bilgilere göre:
2009 yılında cirolar düştü. İşci sayısı azaldı. Fakat 500 büyükler listesine giren firmalar beklenenin üzerinde kâr etti.
Listede yer alan şirketlerden 429'u kâr, 71'i ise zarar açıkladı. 2008'de ise 142 şirket zarar açıklamıştı. Fortune 500 şirketlerinin net satışları bir önceki yıla göre yüzde 10 azalarak 353.5 milyar lira oldu.
Fortune 500 şirketleri 2009 yılında 43 bin 333 çalışanının işine son verdi.
Fortune 500 listesinin yapılmaya başlandığı 2007 yılından itibaren bakıldığında ise 50 bin 278 çalışanın işine son verildiği anlaşılıyor.
123 milyar lira satış gelirine sahip olan ilk 10 şirketin altısı petrol ve enerji sektöründe, ikisi telekom, biri inşaat, biri de seyahat ve taşımacılık sektöründe faaliyet gösteriyor.
Türk sermayesi ile üretim yapan sanayi şirketlerinden Arçelik listeye 11'inci sırada, Vestel 18'inci sırada girmiş.
İlginç olan BİM Birleşik Mağazacılık şirketinin Migros'un hemen arkasında 14'üncü sırada listeye girmesi ve Vahap Küçük'ün Tema isimli giyim firmasının 38 'inci sırada yer alması.
Fortune 500'de yer alan şirketlerin net satışlarının yüzde 78.19'unu iç satışlar oluştururken, ihracatın payı 2008'e göre 2 puana yakın gerileyerek yüzde 21.81'lerde kaldı.
2008'de 94.7 milyar lira olan Fortune 500 şirketlerinin ihracatı 2009 yılında yüzde 18.5 oranında düşerek 77.1 milyar liraya geriledi.
Fortune 500 listesinde yer alan ilk 10 şirketin ihracatındaki daralma ise daha yüksek oranda oldu. Toplam ihracatın yüzde 19'unu yapan bu şirketlerin 2008 yılında 18.6 milyar lira olan ihracatı geçen yıl yüzde 21.1 düşerek 14.7 milyar liraya geriledi.
Fortune 500 net satış gelirlerinde sektörlerin aldığı paya bakıldığında yüzde 13.73 ile en yüksek payı petrol ve türevleri üretim ve dağıtım sektörü alıyor. Ancak geçen yılki Fortune 500 sıralamasında bu sektörün aldığı payın yüzde 17.59 olduğu göz önüne alındığında önemli oranda gerileme olduğu dikkati çekiyor.
Listede yer alan hazır giyim, iç ve spor giyimdeki ilk 10 şirket sıralaması ilgi çekiyor.
Tekstil ve giyim sanayiindeki firmaların tamamı araştırma kapsamında olmadığından liste eksik ama gene de önemli bir liste.
Listede yer alan firmaların ciro ve kâr rakamları etkileyici. Vahap Küçük'ün 1.4 milyar TL. ciro ve 317 milyon TL kâr ile liste başında yer alması ilgi çekiyor.
Milliyet'den Eylem Türk, Tema'nın başarı hikayesini yazdı. Eylem Türk'ün yazdığına göre,
1988'de Taha Tekstil adıyla kurulan ve Malatyalı Küçük ailesinin sahibi olduğu şirket, Fransız kökenli LC Waikiki'ye fason üretim yaparken 1991'de Tema Grubu'nu kurarak markanın Türkiye lisansını aldı. 1997'de ise LC Waikiki'nin sahipleri markalarını Tema grubuna sattı. Yurtdışı dahil toplam 266 mağazası var.
Şirket hazırgiyim tüketim endeksi raporuna göre 2004 yılından beri alanında lider ve ortalama yüzde 40 istikrarlı bir büyümeye sahip.
2010 yılında yüzde 35 büyüme ve 2 milyar TL ciro hedefliyor. 2025 hedefi 15 milyar TL olan LC Waikiki bu yıl 10'u yurtdışında olmak üzere 60 mağaza açacak.
Hafta içi 600 bin kişinin, hafta sonu 1.3 milyon kişinin ziyaret ettiği LC Waikiki mağazalarında 8 bin 500 kişi istihdam ediliyor. 2009 yılında LC Waikiki mağazalarında 81 milyon 852 bin 756 adet markalı ürün satıldı. LC Waikiki'nün günlük satışı 224 bin 254 parça yetişkin, genç ve çocuk giyim eşyası .Grubun ayrıca XSide, Soutblue diye 2 alt markası daha var.
Bu bilgilerden çıkarılacak sonuçların en çarpıcıları şunlar:
Türkiye'de tekstil ve giyim sektöründe işini bilene, çok iş var. Büyüme imkanı var.
Büyükler krize rağmen büyümeyi sürdürebiliyor, kârlılıklarını artırabiliyor.
Büyükler arasında yüzde yür Türk sermayesi ile üretim gerçekleştiren, katma değer yaratan firma sayısı giderek azalıyor.
Anlaşıldığı kadarı ile kriz en çok KOBİ'leri olumsuz etkiledi ve etkilyor. Krizin yükü KOBİ'ler ile işini kaybedenlerin sırtına binmiş .