Büyük üretici şirketlerimizin sayısı az

Bir ülke ekonomisini dışarıdan değerlendirmek isteyenler, öncelikle ülkedeki büyük şirketlerin sayısına ve bunların ne iş yaptıklarına bakarlar.
Ülkede büyük şirketler finans ağırlıklı mı, hizmet ağırlıklı mı, üretim ağırlıklı mı?
Üretim yapan şirketler katma değer yaratan üretim mi yapıyor, yoksa ithalata dayalı üretim mi yapıyor?
Türkiye'de bu tür bilgilerin alınabileceği 2 kaynak var. (1) ISO 500 listeleri,  (2) İMKB'de işlem gören şirketler.
Zeynep Aktaş,  İMKB'de olan biteni yakından izliyor. Rakamlarla anlaşılır hale getiriyor.

Geçen hafta sonu "Borsada milyar dolarlık şirket liginin 43 üyesi var" başlığı altında İMKB'de piyasa değeri 1 milyar doları aşan şirketlerin listesini verdi.
Zeynep Aktaş diyor ki, "Borsada işlem gören 18 şirketin piyasa değerinin yılbaşından bu yana 1 milyar doların üzerinde arttığı görülüyor.
11 banka, 26 sanayi şirketi ve 6 holding milyar dolarlık şirketler liginde yer alıyor. Ülker Bisküvi, TSKB, Yazıcılar Holding, Türk Traktör, Aksa Enerji, Doğan Holding, Asya Katılım Bankası yılbaşından bu yana listeye eklenen yeni şirketler oldu.
Küresel sarsıntıda Avrupa ve Amerika'da şirketler mevcut durumlarını korumaya çalışırken, Türk şirketlerinin piyasa değeri zirve seviyelerini zorluyor. Hikayesi olan Türkiye'ye yabancı yatırımcıların ilgisi yüksek. Borsa şirketlerinde alımlar sürüyor.
Yılbaşından bu yana piyasa değeri 1 milyar doların üzerinde artan şirketler bankalar oldu. İş Bankası, Garanti Bankası, Akbank, YKB ve Halk Bankası'nın piyasa değeri 4 milyar doların üzerinde artış gösterdi.
Ağırlıklı olarak yabancı yatırımcıların pozisyon aldığı sektörde yabancıların payı yüzde 61.17.

Piyasa değerlerindeki artışla dikkat çeken Koç Holding ve Sabancı Holding'in de atakta olduğu gözleniyor. Bu yıl içinde her iki holdingin de piyasa değeri 3.5 milyar doların üzerinde artış gösterdi
Sanayi şirketleri içerisinde piyasa değeri 1 milyar doların üzerinde artan firmaların ise değişik sektörlerde yer alan öncü şirketler olduğu görülüyor. Bu firmalarda da ortak yan yabancıların ağırlıklı pozisyon almış olmaları. Anadolu Efes ve Coca Cola İçecek gıda sektöründe dikkat çeken borsa şirketleri. Turkcell, BİM, Enka İnşaat, Arçelik, Türk Hava Yolları, Koza Altın, Tofaş Oto. Fab. ve Emlak Konut GMYO ise piyasa değeri 1 milyar doların üzerinde artan firmalar olarak dikkat çekiyor."
Zeynep Aktaş 'ın değerlendirmeleri böyle.
Gelelim hazırladığı listelerin yorumuna. Daha doğrusu, "Türk ekonomisinde ne üretiliyor? Üretim yapan büyük kuruluşlar hangileri?" gözü ile İMKB listesini inceleyeceklerin nasıl bir değerleme yapabileceklerine.
Türkiye ekonomisinde büyük şirket denilince önce bankalar sıralanıyor.
Sonra holdingler geliyor.

Üretim tesislerinin başında Şişe Cam var. Ülkenin en büyük üretim grubu.
Onu yabancı sermayeli haberleşme-iletişim şirketleri izliyor.
Daha sonra alkollü, alkolsüz içecek üreten şirketler var.
Arçelik, BSH gibi beyaz eşya elektrikli ev aletleri üreticileri, gıda, çimento, demir çelik, traktör üreten şirketler yanında petrol ve petro kimya üreticileri listeye girmiş.
Otomotiv sanayi firmaları var. Perakendeci grupları var.
İyi de Türkiye'de katma değeri yüksek sanayi hangisi? hangi sektördeki büyük firmalar Türk ekonomisini sürüklüyor? Bu sorunun cevabını vermek güç.
(Sayın okuyucularımın bayramını kutlarım)