Büyük projelerin teşviki için yeni bir sistem
Yatırım demek, özellikle üretime dönük yatırım demek, iş demek, aş demektir. Günümüzde her türlü şartlarda yatırımlar devam ediyor ama kamuoyunun bekleyişi, ekonomik büyüklükte, ihracata dönük, döviz faturamızı küçültecek, döviz gelirimizi artıracak yatırımların artması...
İşte bu arayışla hükümet “Proje Bazlı Teşvik Sistemi” oluşturdu. Hedef, yüksek katma değerli, ileri teknolojiye dayalı yatırımların gerçekleştirilmesi.
Yeni sistem en az 100 milyon dolar tutarında, ekonominin ihtiyaçlarını karşılayacak, dışa bağımlılığı azaltacak, teknolojik dönüşümünü sağlayacak, yenilikçi, katma değeri yüksek yatırımların proje bazında desteklenmesini hedef alıyor. Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında sağlanan desteklerle yatırımcılara değişik alanlarda teşvik veriliyor.
• Vergi destekleri (Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, bina inşaat harcamaları için KDV iadesi, yatırım tutarının 2 katına kadar Kurumlar Vergisi indirimi veya 10 yıla kadar Kurumlar Vergisi istisnası),
• İstihdam destekleri (10 yıla kadar sigorta primi işveren hissesi desteği, 10 yıl süreyle Gelir Vergisi stopajı desteği, nitelikli personel desteği),
• Finansal destekler (Yatırımın finansmanında kullanılan yatırım kredisi için 10 yıla kadar faiz veya kâr payı desteği, sermaye katkısı, 10 yıla kadar enerji desteği),
• Yatırım yeri ile ilgili destekler (Yatırım yeri tahsisi ve belirli şartlarda söz konusu taşınmazın bedelsiz olarak yatırımcıya devredilmesi, altyapı desteği),
• Diğer destekler (Kamu alım garantisi ile izin, ruhsat, tahsis, lisans ve tescillerde kolaylık getirilmesi).
Yatırım projeleri, özelliklerine ve büyüklüklerine göre bu desteklerin tamamından veya bir bölümünden yararlanabiliyorlar.
Dün dağıtılan teşvik belgeleri ile proje kapsamında desteklenecek 135 milyar TL tutarındaki 19 yatırım grubuna ait 23 proje ile yaklaşık 35 bin kişiye doğrudan 134 bin kişiye dolaylı istihdam yaratılması öngörülüyor.
Yatırımların ödemeler bilançomuza yılda 19 milyar dolarlık katkı yapmaları bekleniyor.
Teşvik belgesi almaya hak kazanan 23 yatırım projesinin ekonomiye katkıları şöyle özetleniyor:
• Yenilenebilir enerji teknolojileri (ingot ve hücre üretimi ile entegre güneş paneli üretimi), • Metalurji yatırımları (alüminyum yassı mamul, entegre madencilik, külçe çinko, külçe kurşun, izabe ve katot bakır üretimi),
• Ham petrol işleme rafinerisi,
• Petrokimya ürünleri (polietilen, polipropilen, polimer-çips, PTAMEG),
• Karbon elyaf ve kompozit malzeme,
• Tıbbi cihazlar ve sağlık teknolojileri (kateter, stent, kalp kapakçığı üretimi),
•Raylı sistem araçları (hızlı tren, metro),
• Savunma sanayi teknolojileri (muhtelif zırhlı araçlar, muharebe uçağı),
• Motorlu taşıtlar-elektronik (hibrit motor, dizel motor ve batarya üretimi),
• Tarım teknolojileri yatırımları (entegre teknik hayvancılık).
Yatırımların teşviki için bugüne kadar uygulamalarda bölgesel ve sektörel yaklaşım öne çıkıyordu. Proje Bazlı Teşvik Sistemi ile ekonomiye önemli katkısı olacak yatırım projelerinin gerçekleştirilmesi mümkün olabilecek.