Bütün mesele: 'Beğen' tuşuna bastırmak
Çok değil, bundan 3-4 sene önce, online oyunların ne kadar bağımlılık yaptıkları ve bu yüzden işinden, ailesinden ve hatta yaşamından olan kişilerin haberleri yapılırdı. Şimdilerde sosyal ağ bağımlılığı bundan kat kat fazla bir biçimde artarak devam ediyor. Her ne kadar ülkemizde Twitter, Linkedin, Xing ve forum gibi servisler kullanıcı sayılarını gittikçe artırıyor olsa da, Facebook
zaten bu konuda hep lider olmuştu. Türkiye'de ne yazık ki sosyal ağların kullanımı ve bunun ailelere, iş yaşantısına veya kamuya olan etkileri konusunda ciddi bir araştırma yok. Elimde bulunan tek veri ise yurt dışı kaynaklı bir araştırmaya ait. Araştırma firması Nielsen tarafından yapılan çalışmaya göre Amerika'da da Facebook, Amerika'lalıların %70'i tarafından biliniyor ve kullanılıyor. Amerika'da toplam 140 milyondan fazla kişinin kullandığı Facebook'u 50 milyon ile Google Blog servisleri, 23 milyon ile ise Twitter takip ediyor. 140 milyon kişinin yalnızca mayıs ayında Facebook üzerinde ayırdığı vakit ise 53,5 milyar dakika. Ortalama bir hesapla kişiler online yaşamlarının en az %25'ini sosyal ağlarda geçiriyorlar.
Nielsen'ın araştırmasında dikkati çeken hususlardan biri sanırım ülkemiz şartlarında da geçerli görünüyor. Araştırma gösteriyor ki Facebook kullanıcı sayısının artmasında en büyük etkenlerden bir tanesi, hayatında veya iş yaşamında hiç bilgisayar ile tanışmamış olan 55 ve üstü yaştakiler, hesap açmaya ve kullanmaya başlamaları. Yani Facebook, diğer servislerin aksine daha yaşlı kişilerin de ilgisini çekebilen bir sosyal ağ haline gelmiş durumda.
Dediğim gibi Türkiye'de şimdilik yapılmış geniş kapsamlı bir araştırma henüz yok. Yapılacak bir araştırma yalnızca işin sosyolojik boyutunu değil, aynı zamanda ekonomik gücünü de ortaya koyacaktır. Çünkü az önce anlattıklarım, yani sosyal ağlardaki bu yoğun kullanım firmaların ciddi bir biçimde dikkatini çekiyor ve pazarlama kampanyaları bu yöne doğru kayıyor. Birçok firma web sitesine yerleştirdiği tuhaf kampanyalar veya ilanlar ile Facebook kullanıcı sayısını artırmaya çalışıyor. Ancak ortada Türk kullanıcıların sosyal ağ yaşamları üzerine yapılmış ciddi bir çalışma olmadığı sürece tüm bu operasyonlar bir varsayımın üzerine kuruluyor; kullanıcıların sosyal ağlardan etkilendikleri ve pazarlama çalışmalarının bu alanda daha etkili olduğu varsayımı.
Umarım yakın zamanda araştırma şirketleri geniş kapsamlı çalışmalar ile Türk kullanıcısının sosyal ağ yaşantısı, beğenileri, alışkanlıkları ve etkilenme biçimleri üzerine ciddi bir araştırma yapar. Kurumların sosyal ağlarda var olma uğruna harcadıkları bu yoğun eforun karşılığının ne olduğunu ancak o zaman ölçümleyebileceğiz. Ama şimdilik, en azından o araştırma yapılana kadar, "beğen" tuşuna bastırmak için bin bir taklaya devam.