Business potpori

Değişim üzerine

Çok vizyoner ve başarılı olduğu düşü­nülen iş insanlarının futbol veya iş dünyasında zor durumda olan organizas­yonları dönüştürmek için umut olarak gelip, hiçbir şey yapamadan gittiği, hat­ta daha fazla zarar verdiği onlarca örne­ği hatırlarsınız. Hatta bazıları çok gün­cel. Kafanızda bazı örneklerin oluştuğu­nu düşünüyorum.

Peki bu iş liderleri bu işi neden başara­mıyor? Çünkü değişim stratejileri ve ça­balarını sonuçlar ile destekleyemiyorlar. Sonuç olmayınca, insanlar inancını, mo­tivasyonunu kaybediyor. Değişim zaten ince bir dengede gitme işi. Her şey güzel olacak dediğinizde ve olmadığında, deği­şim biter.

Peki sonuç nasıl alınır? Doğru hedef­ler, doğru süreçler, doğru organizasyon, doğru insanlar, doğru kontrol yapıları bir araya getirildiğinde. Bunlardan bir tane­sinde hata tolere edilebilir ama tamamı hatılıysa, suçu dış mihraklarda, dış ya­pılarda, konjonktürde, şanssızlıkta arar durursunuz.

Öncelikleriniz kaderinizdir

Bir iş insanı dostuma şirketine aci­len risk yönetimi sistemi oluşturması­nı önermiştim. Krizlerle ve operasyo­nel yangınlarla boğuşmaktan, stratejik ve önemli konulara vakit ayıramıyordu. “Hocam şu sorunlarımızı bir çözelim, söz risk yönetimini kuracağım” demişti. Olayın o kadar içinde kalmıştı ki, soru­nun kök sebebinin risk yönetimi eksikli­ği olduğunu göremez vaziyette idi.

Pek çok şirket, operasyonları veya krizleri öncelikler. Bu nedenle de stra­tejik ve önemli konulara odaklanamaz. Strateji seçilen rota, iliklenen ilk düğme gibidir. Hatalıysa, sonrası önemli değil­dir. Risk yönetimi ise, sizi o rotada tutar. Siz yanlış rotada çok verimli ilerlemeye veya sonraki düğmeleri doğru iliklemeye çalışsanız da bu iş sonuç vermez.

“Hocam sermayemiz yok, o nedenle büyüyemiyoruz! Önceliğimiz para” di­yen bir iş insanına, “sabahtan akşama kadar kur ne olacak, faiz ne zaman indi­rilecek diye izlemeyi bırakıp, işinizle il­gili strateji geliştirseniz nasıl olur?” diye sormuştum. Çok kaliteli ürünleri, iyi bir takımı olan şirkette oturup bekliyor ol­malarına anlam verememiştim. Pek çok başarılı iş insanının biyografisi size sı­fırdan nasıl başarılı olduklarını anlata­cak. Siz sıfır noktasında da değilsiniz!

İyi lider olmak ile iyi yönetici olmak farklı işler

Her biri çok iyi lider olan girişimci ve­ya sanayici dostlarım var. Beni yakından tanıdıkları için dobra olduğumu, samimi konuştuğumu bilirler. İşlerini başarıyla büyütmüşler, belirli bir ölçeğe getirmiş­ler ama orada kalmışlar. Siz bu büyük­lüğü yönetemiyorsunuz derim her sefe­rinde. İyi lider olmak, iyi yönetici olmayı garantilemez.

İyi yönetici kimdir? En başta işleri sis­tematik hale getiren, insanlara bağımlı olarak değil, onlar ile birlikte çalışan, ka­rar süreçlerine insanları katan, sonuçla­rı elde etmeye odaklanmak için güçlü bir icra ve kontrol sistemi kurandır. Yönetici sistem kurar ve geliştirir. Hedef liderlik­ten gelir, icra her seviyede yöneticiler ta­rafından sağlanır.

Bugün gidin bakın, pek çok şirkette tek adam patronlar görürsünüz. Bu şirke­ti ben şu noktadan şu noktaya getirdim diye haklı olarak gurur duyarlar. Ama o noktadan daha büyük ve iddialı nokta­lara, konjonktür desteklemez ise götü­remezler. Yapı büyümüştür, yönetmek zorlaşmıştır. Halen kafamıza uygun in­san bulamadık diyerek, kendileri bizzat yönetmeye çalışırlar. İşin üstünde ka­lacaklarına, işin içinde kalırlar. Her şey onlardan geçsin isterler. Mikro yönetir­ler. Aslında yönetemezler. Bu yazdıkları­mı okuyup içten içe kızanlar olabilir, kız­mayın dostlar, Bertan Hoca sizin iyiliği­niz için yazıyor.

İş her şey değil!

Son olarak dostlar, aldığımız nefesle­rin sayılı olduğu bu dünyada hayatınız işiniz olmuşsa, bu sizin kaybınızdır. Lüt­fen ailenizi, hobilerinizi ve kendinizi ih­mal etmeyin.