Bu yıl hazine iç borçlanmayı artırmak zorunda

2009 yılı bütçesinde 12 aylık açık tahmini 10.3 milyar TL idi. Halbuki ocak-şubat aylarında 2 aylık dönemde bütçe açığı bu rakama ulaştı.

Bundan sonraki aylarda da açığın artacağı anlaşılıyor. Harcamalar bütçe hedefine uysa da, hatta hedefin altında kalsa da vergi gelirleri düşecek.

Çünkü bizim vergi gelirlerimizin yüzde 70'i ithalata ve tüketime bağlı dolaylı vergiler.

İthalat ve tüketim gerilediği için vergi gelirleri azalacak.

İlk 2 ayda vergi gelirlerindeki azalma yüzde 5.8 oranında. Eğer bu oranın tüm yıl devam edeceği varsayılsa yıllık 202 milyar TL'lik vergi hedefinden (yüzde 5.8 gerileme olsa) en az 12 milyar TL'lik ve azalma söz konusu olur.

Kaldı ki yılın kalan aylarında bu azalma artacaktır.

Hazine bütçe açığını iç borçlanmaya giderek kapatmak zorundadır. İlk 2 ayda açık 10.3 milyar TL olduğuna göre yılın kalan aylarında 20-30 milyar TL'ye ulaşabilecek demektir. Karamsar tahmin 50 milyar TL'lik bir açıktır.

Ne olur ise olsun, görülüyor ki önümüzdeki dönemde Hazine büyük rakamlarda iç borçlanmaya gidecektir.

Merkez Bankası'nın faiz oranlarını geriye çekmesi, bankaların mevduat faizlerini ucuzlatması Hazine'nin düşük faiz ile borçlanmasına imkan verebilir.

Fakat bu iyimser bir tahmindir. Acaba ekonominin bu kritik döneminde Hazine düşük faiz ile bono ve tahvil satabilir mi?

Hazine borçlanmaya mecbur iken, düşük faiz nedeniyle bono satamaz ise ne yapar? Acaba zorunlu olarak faiz artırır mı? O zaman ekonomideki tüm faizler tırmanışa geçer mi?

Kaldı ki önümüzdeki dönemde enflasyonun ne olacağı da belli değil. Enflasyon kıpırdar ise o ortamda da Hazine'nin düşük faiz ile bono satması zor olabilir.

Açık anlatımıyla 1) Hazine önümüzdeki günlerle yüksek miktarda iç borçlanmaya gitmeye mecbur. 2) İç borçlanmada faiz oranlarının ne olacağını şimdiden tahmin etmek çok zor.