Bu yenilikçilik ne ola ki?
Üretimin amaçlarını inceleyeceğiz diye başladık, haftalardır yenilikçiliği konuşuyoruz. Bu konuya girerken yenilikçiliği iyi anlamamız, üretim işlevinin amaçlarını anlamamız demektir. Yenilikçiliği bir girişimcinin bir icadı kullanarak bir veya bir kaç pazarı ele geçirmesi çerçevesinde tanımlamıştık. Bu tanım genel bir tanımdır. Yani bir çerçeve çizer ama operasyonel değildir. Operasyonel tanım konunun ölçülmesine olanak veren tanımdır. O açıdan tanımı biraz açmak gerekiyor. Nedir bu yenilikçilik? Neyin nesi, kime göre yeni? Pazara göre yeni başka, ürün dalına göre yeni başka. Tüketici algılamasına göre yeni ile üretici kanısına göre yeni, yine başka.
Genellikle icat denilince akla hemen ürün gelir. Telefonun icadı, kuduz aşısının bulunması filan gibi. Bu yenilikçiliğin ürün dalına göre olan algılamasıdır. Bir kaç haftadır bu tip icatları kullanan yenilikçiliğe bakıyoruz. Bu dar bir yenilikçilik tanımıdır. Dar bir tanımdır ama en fazla ses getiren yenilikler bu alanda olanlardır. Bu tanımla eğer nispeten boş bir pazarı hedefliyorsanız planladığınız ürün veya hizmeti o pazara getirmeniz genellikle yeter. Bu tür durumlarda ürün bazında bir icadı kullanarak bir veya bir kaç pazarı ele geçirmek bir girişimci için çekici değildir. Ürününüz pazara göre yenidir. Bu ise amaca hizmet edecektir.
Yenilikçilik konusunda Türk girişimcileri eleştirirken çoğu kez Türkiye pazarına nispeten yeni ama ürün bazında yeni olmayan yatırımlar var aklımızda. Amacı para kazanmak olan girişimcinin parasını nasıl kazanacağının nispeten kolay bir yolu varken zoru seçmesini beklemek safdillik olur. Onun için bu sütunda defalarca eğer Türkiye'nin işletmelerinin dünya çapında şirketleri olmalarını, ithalata dayalı değil katma değeri yüksek ihracata dayalı çalışmalarını istiyorsak "Kolay para kazanmayı zor, zor para kazanmayı kolay kılacak bir sistem geliştirmek gerekir" diye yazdım. Yanlış anlaşılmasın kolay para kazanmak derken bunu katiyetle 'bedavadan para kazanmak' anlamında kullanmıyorum. Ahlaka veya yasaya uygun olmayan işlerden de bahsetmiyorum. Eğer ürün veya hizmeti pazara getirmek yetiyorsa girişimci neden icat veya yenilikçilikle uğraşsın?
Türkiye'de pazara yeni, fakat ürün kategorisine yeni olmayan ürün üreten şirketler katma değeri yüksek ihracat yapamıyorlar. Ürün bazında yenilik de girişimcinin aklına yatmıyor, o zaman Türkiye ne yapmalı? İlk yapacağımız şey yenilikçiliğin sırf ürün bazında olmadığını iyice kafalara yerleştirmek. Önce yenilikçiliğin tanımının en az üç platformda yapılması gerektiğini anlamamız gerek. Bunlar: Üretim işlevi, pazarlama işlevi ve yönetim platformlarıdır. Üretimde yenilikçilik aşağıdaki konularda bir buluşu ve icadı kullanarak bir veya bir kaç pazarı ele geçirmek demektir.
ÜRETİM PLATFORMUNDA YENİLİKÇİLİK ALANLARI | ||||
1. Ürün | 2. Kalite | 3. Maliyet | 4. Zaman | 5. Siparis |
Planlanan ürün | Ürün ve | Ürün ve hizmetlerin | Ürün ve | Siparişlerin yerine |
ve hizmetlerin | hizmetlerin | planlanan en az | hizmetlerin | getirilebilmeleri |
istenilen | planlanan kalitede | maliyette | zamanında | için maliyet |
özelliklerle | üretilebilmeleri | üretilebilmeleri için | üretilebilmeleri için | hesaplaması, |
üretilebilmeleri | için kalite kontrol | maliyet düşürücü | depo ve envanter, | imalat |
için gereken | standartlarını | programlar, bakımonarım, | satın alma-tedarik, | programlaması |
üretim sistem | seçimi, | üretim | malzeme | yapılması ve |
ve alt yapısının | uygulanması ve | metotları geliştirme | kullanımı sistem | nakliye |
tasarlanması ve | ürün hizmetlerinin | ve dengeli üretim | ve usullerinin | hizmetlerinin |
kullanılması. | yapılması. | yapılması. | kullanılması. | verilmesi. |
Pazarlamada yenilikçilik aşağıdaki konularda bir buluşu ve icadı kullanarak bir veya bir kaç pazarı ele geçirmek demektir.
PAZARLAMA PLATFORMUNDA BULUŞ ALANLARI | ||
1. İletişim | 2. Dağıtım | 3.Sipariş teşvik/sipariş alma |
Hedef pazarlarla | Mal ve hizmetlerin hedef | Fiyatlandırma, müşterilerle |
iletişim kurabilmek için | pazarlara etkin ve | pazarlık ve görüşmeler, satış |
reklam ve promosyon | verimli bir şekilde | başvuruları ve bunların |
programlarının ve satış | ulaştırılması için gereken | cevaplandırılması için |
literatürünün | dağıtım kanallarının | gereken sistem ve |
tasarlanması ve | tasarlanması ve | yöntemlerin tasarlanması ve |
yürütülmesi. | kullanılması. | yürütülmesi. |
Bu haftaya kadar tartışageldiğimiz üretimde yenilikçilik bu sekiz alandan sadece birine aittir. Sözün kısası yenilikçi olacaksanız daha yedi alana ve oralarda yapılacak yeniliklerin sinerjilerine de bakmanız gerekiyor. Bütün bu alanlara bakarken akılda tutulması gereken ilke şudur: Bu işletmecilik oyununda kurallara uymak gerekir ama kuralları yeniden yazan işletme en karlı çıkar. Yenilikçilik yaparken oyunun kurallarını yazmak üzere yola çıkmalısınız. Bu konuya haftaya döneceğiz.
Sağlıcakla kalın.