Bu yazı, küçük ve orta ölçek yapı dostlarına çağrıdır

Nobel ödüllü Daniel Kahneman, "Hızlı ve Yavaş Düşünme" kitabının giriş bölümünde, "Yargıların ve seçimlerin daha derinden anlaşılması, günlük dilde bulunabilir olanlardan daha zengin bir söz dağarcığı da gerektirir" diyor. Sonra ekliyor: "Yanlışlardan söz etmek için daha kesin bir tartışma dili sağlayarak, başkalarının ve nihayette kendimizin yargı ve seçim hatalarını tanımlayıp anlama yeteneğini artırmak" gerekli. 

Türkiye'nin geleceğini yönetme iddiasında olanlar, yaşanan köklü dönüşüm döneminde ortaya çıkan ciddi fırsatları kaçırmamalı. Fırsatları kaçırmamanın yolu da günlük medya dilinin ötesindeki dili kavramamaktan geçiyor. Özellikle de küçük ve orta ölçek yapıda sorumluluk alanların, bu alana bilgi aktaranlar yeni dilin yaygınlaşmasında hayati önem taşıyor. 

Dünya beş önemli gelişmenin dilini yaratıyor; o dilin söz dağarcığını zenginleştiriyor; yargılara ulaşıyor ve seçimler yapıyor. 

Beş alan ve dili 

Dünyanın gidişatını etkileyenler olarak, beş alana odaklanmalı, o beş alanının diliyle tartışma dilini keskinleştirmeliyiz. Yeni dilin gücüyle yargı ve seçim hatalarını tanımlamalı ve anlama derinliği yaratmaya çabalamalıyız. 

Dünyanın gündeminde değişim dinamiklerini içinde barındıran beş alanını daha önce çok tanımladık, bir kez daha yineleyelim: 

1. Hepimiz "analitik 3.0" kavramak, bu zihinsel çözümlemenin kaynak kullanımını nasıl etkilediğine ilişkin zihinsel netliğe ulaşmak zorundayız. En yalın tanımlama ile analitik 3.0, kirlilikten arındırılmış işe yarar bilginin bir ürüne gömülerek yeni, farklı, rekabet edebilir yeni ürünlere dönüştürülmesidir. 

2. Endüstri 4.0, makinelerin birbiriyle iletişim kurduğu; iş süreçleri ve iş gücü profillerinin değiştiği yeni bir endüstri aşamasıdır. Bu yeni oluşumun, yeraltı ve yerüstü zenginlikleri, fiziki sermaye stokunu, teknolojiyi ve insan kaynaklarını verimlilik düzeyini en az yüzde 40 artıracağı ileri sürülmektedir. Sensörler, transdüserler ve internet bağlantılarının bütünü bağlamında yeni teknolojik aşamayı kavrarsak değişmelere uyum gösterebiliriz. 

3. Akıllı ve bağlantılı ürünler ise bilgisayar donanımlarıyla akıllı hale getirilen, insan yaşamını kolaylaştıran ürünlerin internet imkanlarıyla bağlantılı hale getirilmesidir. Kurulmakta olan yeni dünyanın bir başka gelişme alanı olan bu konuda söylenenleri anlamak için adlandırmaları, kavramları ve düşünce çerçevelerini kitlelere aktarmak gerekiyor. 

4. Üç boyutlu ve baskı ve eklemeli üretim etknikleri, kompozit malzeme üretiminde patlama yaratmakta ve üretim süreçlerindeki değer yaratma zincirindeki bağlantıları radikal biçimde değiştirmektedir. Bu değişmelerin, değerler sisteminde karşılıklı-bağımılılık ilişkilerini bugünkünden çok farklı bir noktaya taşıyacağı gözlemleniyor. Üstün üstlük çok kısa zamanda radikal değişikliklere hep birlikte tanık edeceğimizle ilgili ciddi emareler var. 

5. Yaşanmakta olan değişim ve dönüşümler, talep koşullarını farklılaştırıyor, faktör erişebilirliği koşullarını değiştiriyor, karşılıklı- bağımlılıkları yeniden yapılandırıyor; iş ağları yeniden örülüyor. Gelişmeler iş süreçlerini değiştirdiği gibi, iş gücü profillerinin nicelik ve niteliğini de farklılaştırıyor. Yaklaşık 70 yıldır "insan kaynağı 1.0" diye tanımlanan iyi bir okul,iyi bir kariyer; güvenli yaşam algısı farklılaştıyor. "İnsan kaynağı 2.0", insanın sürekli kendini yenileyen, kendine yatırım yapan bir güdülenmeyle yönetilmesine odaklanıyor. 

Yargı ve seçimlerimiz 

İnsanlar karşılaştıkları yeni olguları "doğru adlandırırsa" oradan "doğru kavramlara" ulaşabiliyor. Doğru kavramlar bizi "doğru düşüncelere" ulaştırıyor. Doğru düşünceler "yargı ve seçimlerimizi" daha gerçekçi hale getiriyor. Yargı ve seçimlerimizdeki gerçeklik "davranışlarımızın doğru olmasını" sağlayabiliyor. 
Ülkemizde özellikle küçük ve orta ölçek yapı "rekabet edebilir ölçek" yaratmada istenen yere ulaşmış değildir. Küçük ve orta ölçek yapının "rekabet edebilir teknoloji" ile donandığını söylemek zordur. Küçük ve orta ölçek yapıyı yönetenlerin "rekabet edebilir yönetişim bilgisine" sahip olduğunu iddia etmek de güçtür. Bugünkü yapısıyla küçük ve orta ölçek yapının "orta gelir tuzağını" aşırabileceğimiz verimlilik düzeyine ulaştırmasını bekleyemeyiz. 

Özellikle küçük ve orta ölçek işyerlerinin sorunlarını anlatan,- yazan ve çizen arkadaşlara çağrı yapıyorum: Geleneksel küçük işletmelerin üretim gücü, istihdam yaratma erdemi, yenilik yaratma potansiyeli değişti. Bu değişmelerin gerçekliğini kabul ediyorsak, özetlemeye çalıştığımız belirleyici beş alanın dilini, günlük dilin ötesinde daha keskin bir tartışma diliyle beslemeliyiz. Beslemeliyiz ki anlama yeteneğini geliştirip, ülke kaynaklarını daha etkin kullanmaya katkımız olsun.