Bu oyuna son vermek adını koymak lazım
Merkez Bankası dün yine son iki yılda olduğu gibi politika faizini yüzde 8’de tutarken, geç likidite faizini 0.75 puan artışla 13.50 seviyesine yükseltti. Bu kararla yine faiz artırmamış görünme oyununu oynadı. Şimdi artık bu oyuna son vermek, politika faizini gerçekçi seviyeye getirmek gerektiği inancındayım.
Önce Merkez Bankası'nın dünkü faiz kararına bakalım. Yaklaşık iki yıldır sabit tuttuğu yüzde 8’lik haftalık repo, diğer adıyla politika faizini yine yüzde 8’de tuttu. Son dönemdeki faiz karalarında olduğu gibi "geç likidite faizi"ni, beklentilerin biraz üzerinde 0.75 puan artırarak, 12.75’ten 13.50’ye yükseltti. Böylece, faiz artışı alerjisi olan Cumhurbaşkanı'na karşı faiz artırmama oyununu bir kez daha sahnelenmiş oldu.
Bu kararın yansıması da böyle bir göstermelik oyuna neden oldu. Merkez Bankası'nın kararının açıklanması öncesi 4.0830 seviyesinde olan dolar kuru, 20 dakika içersinde 4.0335 seviyesine geriledikten sonra, bir saat içersinde tekrar 4.0954 seviyesine geldi. Yani gün içinde bu oyun da oynandı.
Merkez Bankası, açıklamasında iktisadi faaliyetlerin gücünü koruduğu, büyüme devam ederken ihracat üzerinde olumlu etkinin sürdüğü belirtilerek, ithalat fiyatlarındaki artışın riskleri artırdığının altı çizildi.
Karar sonrası değerlendirmelerinde ekonomistlerden bir kısmı, kararı beklentilerin üzerinde, olumlu ve cesur bir karar olarak değerlendirirlerken, bir kısmı ise sadeleştirme beklentilerine yanıt vermediği değerlendirmesini yaptı.
Merkez Bankası faiz koridoru uygulamasına geçerken, bandın üstünde yer alan Geç Likidite Penceresi'ni bir denetim mekanizması için uygulamaya almıştı. Birkaç gün üst üste Geç Likidite Penceresi'nde yüksek faizle alım yapan bankanın bir sorunu olduğu düşünülür ve müfettiş gönderilerek inceleme yapılırdı.
Şimdi Geç Likidite Penceresi faizinin bir anlamda politika faizi gibi değerlerdirilmesi, bu denetime yol açan değerlendirmenin ortadan kalkmasına yol açtı.
Görüştüğüm bankacılar ve eski Merkez Bankacılar, Geç Likidite Penceresi faizini artırıp, politika faizini sabit tutmanın artık anlamsız bir hal aldığını düşünüyorlar. O nedenle normalleşme için politika faizini belli bir oranda artırarak, daha sağlıklı bir yola girilebileceğini belirtiyorlar. Böyle bir uygulamaya gidilmesiyle daha sağlıklı ve gerçekçi yapıya geçileceğini ifade ediyorlar.
Arkadaşımız Canan Sakarya’nın haberinden seçimler sonrası ekonomide çok parçalı yapıya son verilmesi için adımlar atılacağı, bazı bakanlıkların birleştirileceği, bazı kurumların Cumhurbaşkanlığı bünyesine alınacağı, bu yolda çalışmaların başlandığı bilgisini edindim.
Buna bağlı olarak Merkez Bankası faiz uygulamalarının sadeleştirilmesi ve geç likidite faizi yerine gerçekçi politika faizinin gündeme gelmesinin de doğru olacağını düşünüyorum.