Britanya AB’den 29 Mart günü çıkarken…

Britanya 29 Mart'ta AB’den çıkmış olacak. Brexit kararı nasıl oluştu, Britanya ekonomisi nasıl bir yapıya sahip ve çıkıştan sonra neler bekleniyor? Bugün bu konulara değinmek istedim.
Görünen o ki Britanya 2016 referandumunda karar verdiği AB’den ayrılma kararı Brexit anlaşmasının uygulamasını 29 Mart günü hayata geçirecek. Britanya’nın AB’den boşanması 585 sayfalık bir metinden oluşuyor. The Guardian gazetesi konuyu Game is over /oyun bitti haberiyle değerlendirdi.

Bu boşanma hangi safalarla gündeme geldi önce ona bakalım:

İlk olarak dönemin Başbakanı Cameron, bir konuşma yaparken popülist bir söylemle hoş görünme adına AB üyeliğini referanduma götürme vaadini açıklıyordu. Çıkalım kararı onaylanırsa “istifa” edeceğini söylüyordu. Ardından bütün partilerin popülist politikacıları bu söyleme uyup koro halinde “çıkalım” dedikten sonra, yapılan referandumda halk da az farkla, ”çıkalım” kararına onay verdi. Cameron istifa etti. Teresa May başbakan oldu. Siyasal baskı ile ayrılma konusunda, yeni değerlendirmeler ve eleştirilere rağmen, “dönüş yok, yola devam” kararı alıp 585 sayfalık AB’den boşanma metni hazırlandı. Bu metin aynen onaylanırsa “Yumuşak Brexit” ret edilirse “Sert Brexit” olacak.

Şimdi bir de Britanya’nın ekonomisine bakalım:

Ülkenin ekonomisinin büyüklüğü 2.6 trilyon dolarla dünya sıralamasında beşinci. Kişi başına milli gelir 42 bin dolar. Büyüme yüzde 1.8 ile AB ortalamasında iken, Brexit sonrası çok az geriledi. Halen G-7’diler içerisinde en düşük orana sahipler. Işsizlik yok. Sert çıkış olursa, GSMH'nin yüzde 5-8 azalacağı hesaplanıyor. Yüzde 80’i hizmet sektörüne dayanak bir ekonomik yapı söz konusu. Ülkede gelir dağılımı kötü. Az sayıdaki havacılık ve otomotiv sanayisindeki tüm firmalar AB için üretim yapıyor. IMF çıkışı, “İş sert biterse çıkış finansal tokat olur. Britanya dünyadaki 31 ülke arasında kamu maliyesi en zayıflardan biridir” diye değerlendirirken, işveren örgütü CBI 19 Kasım günkü açıklamasında, “Brexit bizi yok eden topçu atışı olur” yorumunu dile getirdi. Economist ise ”Britanya bir kasırgaya tutulacak” yorumuna yer verdi.

Şimdi de çıkış sonrası beklentiler konusuna bakalım:

- AB’ye sanayi ürünlerinin tamamı AB'de yüzde asgari 10 vergilendirilecek. İnsan ve emeğin serbest dolaşımına vize gelecek. Britanya üçüncü ülkelerle AB dışında yeni anlaşmalar yapma zorunda olacak.

- Yıllık 1.8 trilyon dolarla Britanya ekonomisinin yüzde 70 büyüklüğündeki Londra Borsası ne olacak? 500 bankanın temsil edildiği 1832 yılında özel statü ile kurulmuş, 300 bin çalışanı olan “The City”de kimler kalmaya devam edecek?

- Dünyadaki en büyük altın ve gümüş borsası Londra Metal Borsası ile 1987’de kurulu Londra Platin Borsası Avrupa’ya çekip giderse ne olacak? Bu konuda Belçika ve Hollanda’nın hazırlıkları olduğu görülüyor.

- Sanayide de sorunlar var. BMW ayrılma kararı aldı. İşveren örgütü CBI araştırmaları her 10 sanayi kuruluşundan 8’nin boşanmadan olumsuz etkileneceği sonucunu ortaya koyuyor.

Çıkıştan faydacılık yorumu yapanlar ise “Britanya ABD patentlidir. Her koşulda uygun çare bulur” yorumunu yapıyorlar. Bakalım neler olacak, yaşayarak göreceğiz…