Brexit, Birleşik Krallığı bölüyor
Neden İngiltere değil de, Birleşik Krallık yazdım. Çünkü Birleşik Krallık Galler, İskoçya, Kuzey İrlanda ve İngiltere’den oluşuyor. İngiltere bu dört ülkeden birisi, fakat Egemen ülke konumunda. Bu ülkeler Brexit’e farklı tepkiler verdi. Haziran 2016’da yapılan halk oylamasında AB’den ayrılmaya İngiltere %53,4, Galler %52,5 ile “Evet” derken, İskoçya %62, Kuzey İrlanda %55,8 oranı ile “Hayır” dedi.
Ancak sonuçta %52 ile AB’den ayrılma kararı çıktı. Böylece Muhafazakâr Partiye iki seçim kazandıran ve Başbakan olan David Cameron, büyük bir kumar oynayarak parti menfaati uğruna ülke menfaatinden vazgeçmiş oldu. Neden bu cümleyi yazdım, çünkü AB’den kopmaya evet diyenler de şimdi pişman.
Halk oylaması öncesi AB’den ayrılmanın ekonomik maliyeti kadar siyasi maliyeti de çok tartışıldı. Bu ayrılışın İngiltere’ye 100 milyar Euro’ya mal olacağı (şimdi rakam netleşti 60 milyar olacağı kesinleşti gibi), Avrupa’da yaşayan 2 milyon dolayındaki İngiliz vatandaşının zora düşeceği, Londra’nın finans merkezi olarak işlevinin azaltacağı söylendi.
İskoçya ve K. İrlanda’nın ayrılma olasılığı
Bunun yanında Brexit’in siyasal sonuçları olacağı, İskoçya ve Kuzey İrlanda’nın Birleşik Krallık’tan ayrılma olasılığının güçleneceği oylama öncesi açık açık ifade edildi. Ancak bu karşı çıkış savlarının hiç biri işe yaramadı. Göçmen düşmanlığı, AB bütçesi yükünden şikâyetçi olanlar ve muhafazakâr milliyetçilik düşüncesinin peşinden gidenlerin oluşturduğu çoğunluk bloğu 4 puan farkla da olsa oylamayı kazandı.
Bu hafta da Başbakan Theresa May, Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılma sürecini, Brexit’i resmen başlattı. May, Lizbon Antlaşması’nın 50. maddesi uyarınca Brüksel’e resmi ayrılma mektubunu gönderdi.
May’in mektubu imzaladığı gün İskoçya Özerk Parlamentosu’nda Birleşik Krallık’dan ayrılarak tam bağımsızlık için referanduma gitme kararı alındı. 2015 yılında küçük bir farkla İskoçya’daki halk oylamasında Birleşik Krallık’da kalmaya karar veren İskoç Halkının bu defa tam tersi bir tutum sergileyeceği kesin gibi. İngiltere buna ancak mevcut “bağımsızlığı tanımama” yetkisini kullanarak oylama sonucuna karşı çıkabilir. Ancak artık iş işten geçti.
Cameron, ülkeyi bölen başbakan olarak tarihe geçecek
David Cameron adı, İngiltere tarihine kendi kişisel hırsı ve hayalci emelleri sonucunda Ülkeyi bölen Başbakan olarak adı geçecek. Ancak bu Birleşik Krallığın çöküşünü geri getirmeyecek.
Türkiye’de bir halk oylamasına gidiyor. Keşke Anayasa değişikliği öncesi İngiltere örneği iyi incelense idi. Çünkü alınacak çok ders vardı. Şimdi adeta dersini iyi çalışmamış öğrencinin sınava girmesi gibi halk oylamasına gidiyoruz. Ancak şunun farkında değiliz gibi, bu son sınav olabilir, yani işin ucunda okuldan atılmakta var.