Borsayı en başta gençler terk etti!

Son 4 ayda hisse senedi ya­tırımcı sayısında 1 mil­yon 171 kişi düşüş yaşandı. Yaş profillerine bakıldığında yatırımcı sayısındaki en hızlı azalış 30 yaş altı grupta oldu. Hisselerin zayıf performan­sı, halka arzların cazibesinin azalması ve mevduat gibi sa­bit getirili enstrümanlardaki risksiz getiri imkanı borsadan kaçışın nedenleri olarak sıra­lanıyor.

Borsa İstanbul’un 38 yıllık tarihinin büyük bölümünde piyasa aktörlerinin ortak he­defi sermayenin tabana yayıl­masıydı. Hisse senedi yatırı­mı yapanların sayısı yerel ve küresel konjonktüre göre ba­zı dönemlerde arttı, bazı dö­nemlerde de azaldı. Ama tüm dünyayı eve kapatan pandemi dönemi küresel anlamda hisse senetlerine ilgiyi artırdı. Tür­kiye’de yüksek enflasyonist ortamda uygulanan düşük faiz politikası, tasarrufla­rını koruma içgüdü­süyle çok sayıda ki­şiyi borsaya yöneltti.

Bu süreçte halka arz­ların artması ve bor­sayla yeni tanışan şir­ket hisselerinin gös­terdiği performans da yine yatırımcı sayısı­nın artmasına önem­li katkı sağladı. Uzun yıllar 1 milyon civarında olan Borsa İstanbul’daki hisse senedi ya­tırımcı sayısı, 2021 yılında ilk kez 2 milyon seviyesini aştı. Tarihler Mayıs 2024’ü göster­diğinde ise hisse senedi yatı­rımcı sayısı 8 milyon 285 bin ile rekor kırdı.

Çoğu yatırımcı zararda bekliyor

Borsada BIST 100 Endek­si nasıl temmuz ayı ortasında gördüğü tarihi zirvesinden bu yana düşüyorsa, hisse sene­di yatırımcı sayıları da zirve­nin görüldüğü mayıs ayından bu yana düşüşte. Hisse sene­di yatırımcı sayısı son 4 ayda 1 milyon 171 bin kişi azaldı.

Borsada son dönemde düşüş ağırlıklı bir seyir izlenmesi, hisse bazlı kayıpların endek­sin çok üzerinde olması, mev­duat gibi sabit getirili enstrü­manlarda aylık yüzde 4-5 gi­bi risksiz bir getiri imkanının olması, halka arz edilen hisse performanslarının düşmesi yatırımcı sayısında yaşanan azalmanın nedenleri olarak sıralanabilir. Hisselerin zayıf performansı nedeniyle, çok sayıda yatırımcısının zararda olduğu, zararları kapanması halinde borsaya terk edebile­ceklerine yönelik bir görüş de var. Bu görüşün haklı olup ol­madığını zaman gösterecek. Biz borsayı terk eden 1 milyon üzerindeki kişilerin yaş profi­lini inceleyelim…

En hızlı kaçış 30 yaş altında

Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, son 4 ayda tüm yaş grubundaki ya­tırımcı sayılarında düşüş ya­şandı. Ancak en hızlı düşüşler 30 yaş altı gruplarda olması dikkat çekici. 15-19 yaş gru­bundaki yatırımcı sayısı son 4 ayda yüzde 19, 20-24 yaş gru­bunda yüzde 26.64, 25-29 yaş grubunda yüzde 19.60 azaldı. Yani 30 yaş altında olan top­lam 487 bin 765 yatırımcı his­se senetleriyle vedalaştı.

Baş­ka bir ifadeyle son 4 ayda bor­sadan uzaklaşan 1 milyon 171 bin yatırımcının yüzde 42’si 30 yaş altında olan yatırımcı­lardan oluşuyor. Bu yaş gru­bunun şöyle bir özelliği var. Boğa döneminde popüler olan kripto para ön satışlarına bu yaş grubu yoğun ilgi gösteri­yordu. Çünkü ön satışta sınır­lı sayıda kripto para satılıyor ve ilk işlem gününden itiba­ren bu coinler ciddi yukarı ha­reket yapıyordu.

Gidenlerin portföy büyüklüğü düşük

Kripto paraların cazibesi­nin azalması ve borsada hal­ka arzların ‘eşit dağıtım’ yön­temiyle yapılması bu kitlenin ilgisini borsaya çevirmesini sağladı. Çünkü eşit dağıtım ile kişi başı 300-500 TL’lik his­se senedi alınabiliyordu. Do­layısıyla ilk günden itibaren “tavan tavan” giden bu hisse­lerden elde edilen getiri tat­min etmiyordu.

Durum böy­le olunca yakın çevreleri adı­na çok sayıda hesap açtılar ve arzdan daha fazla pay almaya çalıştılar. Borsanın genelinde yaşanan satış baskısı ve halka arzların eski gücünde olma­ması ilk olarak bu kitlenin bor­sayı terk ettiği izlenimi veri­yor. Kişi başına düşen portföy büyüklüklerine bakıldığında da bu görüş destekleniyor. Son 4 ayda yatırımcı sayısı azalt­sa da bu süreçte endekste ya­şanan gerilemeye rağmen kişi başına düşen portföy büyüklü­ğü yükseldi. Bu da borsayı terk eden kitlenin portföy büyük­lüğünün ortalamaların altında olduğunu gösteriyor.