Borsaya martta küçük yatırımcı hücumu
Borsa İstanbul (BIST), mart ayında tam anlamıyla bir küçük yatırımcı hücumuna uğradı. Orta ve büyük ölçekli hisse senedi yatırımcıları ile 1 milyon TL’den büyük portföye sahip mega yatırımcıların sayısı ve toplam portföyleri küçülürken, “mikro” nitelikte portföylerle Borsa’ya giren yatırımcıların sayısında adeta patlama yaşandı.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre, mart ayında BIST’te toplam hisse senedi yatırımcı sayısı önceki aya göre yüzde 9,9 oranında net 380 bin 38 kişi artarak 4 milyon 234 bin 732 ile rekor bir düzeye ulaştı.
Yerli yatırımcı sayısı bir ayda 379 bin 98, yabancı yatırımcı sayısı ise 941 arttı. BIST’te toplam hisse senedi portföyü ise önceki aya göre yüzde 4,3 oranında 103 milyar lira küçülerek 2 trilyon 296 milyar liraya indi.
Bu durum; orta ve büyük portföylere sahip yatırımcılar ile Borsa’nın yüzde 90’a yakınını kontrol eden 1 milyon TL üzeri portföylü mega yatırımcılarda çıkış yaşanırken, sahip oldukları portföyler toplamda önemli bir ağırlık oluşturmayan küçük yatırımcı sayısındaki patlamadan kaynaklandı.
100 bin TL’den büyük portföye sahip yatırımcı sayısının önceki aya göre 26 bin 213 kişi azalarak 802 bin 870’e gerilediği mart ayında, 100 bin TL’ye kadar portföye sahip toplam yatırımcı sayısının ise 406 bin 251 kişi artarak 3 milyon 431 bin 862’ye ulaştığı belirlendi.
En çok artış yaşanan dilim
Bu artışın da 313 bin 713 kişi ile en büyük bölümü 101-1.000 TL arasında hisse senedi portföyü edinenlerden kaynaklandı. Bu artışla bu dilimdekilerin toplam sayısı 774 bin 41 kişiye ulaştı.
1.001-5.000 TL arasında portföye sahip yatırımcıların sayısı da bir ayda 65 bin 506 kişi artarak 513 bin 397’ye yükseldi. Borsa’da 1 milyon TL ve daha büyük portföy yöneten mega yatırımcıların sayısı ise önceki aya göre 10 bin 830 kişi azalarak 125 bin 949’a geriledi.
Bu arada mart sonu itibarıyla Borsa’da 560 bin 860 ile yüksek sayıdaki bir yatırımcı kesiminin 100 liranın altında sembolik nitelikte portföye sahip olduğu, bu kişilerin bir anlamda toplam yatırımcı sayısını şişirdiği dikkati çekiyor.
İlk çeyrekte artış 451 bin
Büyük bölümü mart ayında olmak üzere yılın ilk çeyreğinde BIST’te hisse senedi yatırımcı sayısındaki net artış 451 bin 245 kişiye ulaştı. Üç ayda yerli yatırımcıların sayısında yüzde 11,9 oranında net 449 bin 690, yabancı yatırımcı sayısında da yüzde 9,1 oranında net 1.555 kişilik artış yaşandı.
Büyük yatırımcı sayısında azalma yaşanırken küçük yatırımcı artışının rekor kırdığı bu dönemde, BIST’te toplam hisse senedi portföyü ise yüzde 11,6 oranında 300 milyar lira küçüldü. Bunun da 190 milyarı yerli, 110 milyarı yabancı yatırımcıların portföyünden kaynaklandı.
Son bir yılda ikiye katlandı
Mart sonu itibarıyla son bir yılda ise Borsa’da yerli yatırımcı sayısı yüzde 77,3 oranında net 1 milyon 838 bin 581, yabancı yatırımcı sayısı yüzde 39,8 oranında net 5 bin 299, böylece toplam hisse senedi yatırımcısı sayısı yüzde 77,1 oranında net 1 milyon 843 bin 880 kişi arttı.
Yerli yatırımcıların portföyünde son bir yılda yüzde 153,2 oranında 995 milyar liralık büyüme yaşanırken, yabancı yatırımcıların toplam portföyü yüzde 70,7 oranında 269 milyar liralık bir artış kaydetti, bunun sonucunda BİST’te toplam hisse senedi portföyü yüzde 122,7 oranında 1 trilyon 265 milyar lira büyüdü.
ABD’li azaldı, bıyıklı yabancı arttı
BIST’te toplam hisse senedi portföyünün yüzde 10’a yakın bir bölümünü kontrol eden ABD’li yatırımcıların şubatta 836 olan sayısı martta 816’ya geriledi. 20 kişi azalan ABD’li yatırımcıların toplam portföyü de 232,8 milyar liradan 225,7 milyar liraya geriledi.
Yurt dışı yatırımcıların uyruk bazında sıralamasında ABD’lilerin ardından ikinci en büyük paya sahip olan İngiliz yatırımcıların sayısı 228’den 232’ye yükselirken, toplam portföyleri 7,4 milyar lira azalarak 65,8 milyara geriledi. Üçüncü sıradaki Katarlı yatırımcıların sayısı 8’den 9’a yükseldi, toplam portföyleri ise 2,7 milyar azalarak 65,2 milyar lira oldu.
Portföydeki paya göre dördüncü sırada yer alan Türkiye uyruklu yurt dışı yerleşiklerin sayısı ise 887 kişi artarak 11 bin 421’e, toplam portföyleri de 7 milyar lira artarak 61,7 milyar liraya yükseldi. BIST’te en fazla portföye sahip yabancı yatırımcılar sıralamasında bu ülkeleri izleyen Lüksemburglu yatırımcıların sayısı 173’ten 176’ya yükseldi, İrlandalıların sayısı 129’dan 122’ye geriledi.
Singapurlu 11 ve Fransız 42 yatırımcının sayısı ise değişmedi. İsviçreli yatırımcılar 79’dan 78’e gerilerken, Hollandalılar 120’den 123’e çıktı. Bu on uyrukta yer alan toplam 13 bin 30 yurt dışı yatırımcının toplam portföyü, mart ayında 25,7 milyar lira azalarak 543,4 milyar liraya gerilemekle birlikte Borsa’nın yaklaşık dörtte birini oluşturmaya devam etti.