Borsalarda dip oluşturma çabaları
Mert Ülker/Finansİnvest
Borsalarda orta vadeli dip oluşturma çabası devam ediyor. Mevcut seviyelerin alım için uygun olduğunu düşünenler likitte bekleyen sessiz çoğunluğu piyasaya çekebilmek için tezahüratlara başladı bile. Bir yandan da son bir senedir düşen piyasalarda havlu atan bıkkın yatırımcıların panik satışları oluyor. Ayı piyasalarında dip oluşumu klasik olarak bu şekilde gerçekleşir; ancak halen yaşanan krizin derinliğiyle ilgili belirsizlikler devam ettiği için yüksek volatilite sürecektir ve piyasaların hızla toparlanmasını ummamak gerekir.
ABD'nin piyasaları yatıştırmaya dönük eforlarına diğer ülkelerin de katılmasıyla koordineli hareketlere geçildi. Bir hafta içinde İngiltere'de banka kurtarma planı açıklandı; Fed şirketlerin kısa vadeli borçlanma senetlerini almak için yeni bir yapı oluşturdu (CPFF); İspanya'da sorunlu finansal varlıkların rahatlatılması için ABD'deki TARP programına benzer bir program ortaya kondu; merkez bankaları koordineli faiz indirimlerine gittiler; Avrupa'da mevduatlara çeşitli garantiler getirildi ve Rusya'da bankacılık sektörünü destekleme programı açıklandı. Fed'in 29 Ekim'deki toplantısında tekrar faiz indirimine gidebileceğini düşünüyoruz. AMB Başkanı Trichet de ilave faiz indirimlerine ışık yakıyor artık. Mevduat güvencesinin genele yayılması, uluslararası parasal işlemlere garanti getirilmesi ve sermaye sıkıntısı çeken kurumların özel sektör veya kamu sermayesi konularak güçlendirilmesi ve maliye politikasının daha fazla gevşetilmesi, sistemdeki güven sorununun aşılması için görmeye devam etmeyi beklediğimiz önlemler arasında. Bu arada küresel olarak, halen batan mali ve sanayi sektör şirketleri de göreceğiz ve korkunun yükseldiği dönemler olacak. Ancak sistemik risklerin piyasaları toptan göçertmemesi için likiditenin yanı sıra sermaye ve güven unsurlarının da enjekte edilmeye devam edilmesi gerekiyor.
Dün 3 aylık dolar LIBOR faizinin 4.75%'e yükselmesi kredi piyasalarının buz tutmuş konumundan tekrar çözülmeye başladığına dair bir emare vermedi. Kredi piyasasının işlemeye başladığının teyidi açısından "LIBOR - OIS" ve "TED spread" gibi risk ölçütlerinin daralması önem arz ediyor.
Merkez Bankalarının koordineli faiz indirimi daha çok "kozmetik" olup ekonomik anlamda ana dinamikleri değiştirmesi ve global ekonomi ile finans piyasasındaki sorunları kökten çözmesi çok zor. Daha çok yangını yatıştırmaya dönük güçlü bir sinyal verilmeye çalışılıyor; bunun da güven bunalımını aşmaya ne kadar yardımcı olabileceğini birlikte izleyeceğiz. Dow Jones Industrial endeksi 9.875 ve 10.000 seviyelerini geçemedikçe yükselişler satış fırsatı olarak değerlendirilecektir. Bu seviyeler geçilirse kısa vadede yükseliş devam ettirilmeye çalışılabilir. Ancak piyasalardaki havanın çabucak olumsuza dönebildiği de unutulmamalı. Borsalar yüksek volatilitede aşağı yukarı ciddi salınımlar yapabilecekse de ciddi bir global finansal ve ekonomik kriz devam ediyor. Önümüzdeki dönemde global piyasalarda kredili pozisyonların çözülmeye devam etmesiyle birlikte (deleveraging) borsalarda halen daha aşağı seviyelerin görülmesini bekliyoruz.