Borsada yıl sonu rallisi yaşanır mı?

Yılın ilk 9 ayında enflasyon ve endeksi yenebilen hisse sayısı oldukça az. Yatırımcılar için yılın geri kalanı için tutunabilecekleri tek beklenti ‘yıl sonu rallisi’ kaldı. BIST 100 Endeksi son 20 yılın 14’ünde yılın son 3 ayını yükselişle tamamladı. Endeks bu yılın son çeyreğini negatif kapatırsa, ilk kez üst üste iki yıl son çeyrekte düşmüş olacak.

Borsa yatırımcılarının büyük bölümü için bu yılın ilk 9 ayı ‘unutulmak istenen’ türden bir süreçti. Oysa 2024 yılı başlarken piyasa aktörlerinde beklentiler oldukça pozitifti. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimlerine başlayacağı, kredi derecelendirme kuruluşlarının not artışlarına gideceği, yabancı alımlarının süreceği… Jeopolitik gelişmelerin dışında ekonomik anlamda beklentileri tersine çevirecek pek bir gelişme olmadı aslında.

Not artışları geldi, gri listeden çıkıldı, siyasiler enflasyonla mücadele kapsamında uygulanan programın arkasında durdu ama hisse senetleri için zor bir 9 ay geride kaldı.

Endeks yılbaşından bu yana her ne kadar yüzde 30 civarı değer kazansa da hisse bazlı durum pek öyle olmadı. Özellikle büyük bankacılık ve holding hisselerinin dışında bu yıl hem endeksi hem de enflasyonu yenebilen hisse sayısı çok az. Hesaba bir de aylık kaybedilen yüzde 4-5’lik fırsat maliyeti dahil edildiğinde 2024 yılı hisse yatırımcısı için hatırlanmak istemeyen bir yıl olarak tarihe geçmeye aday.

10 bin puanı bir türlü aşamıyor

Enflasyon muhasebesine geçişle şirket karlarının erimesi, yabancıların geçen yılki alımlarının sürmeyip terse dönmesi, mevduattaki yüzde 4-5 civarı risksiz getiri nedeniyle para girişinin olmaması borsada yaşanan ‘mutsuz’ sürecin nedenleri olarak sıralanabilir.

Fitch’den gelen son not artışı, S&P’den yeni not artışı sinyali, borsaya yönelik vergi tartışmalarının rafa kaldırılması, Fed’in faiz indirimlerine agresif başlaması gibi pozitif gelişmelere rağmen BIST 100 Endeksi bir türlü güç kazanamıyor. Ağustos ayı başından bu yana BIST 100 Endeksi tam 4 kez 10 bin puanın üzerine çıkmaya çalıştı ama başarılı olamadı. Geçen haftada endeks 10 bin 108 puana kadar çıktı fakat gelen satışlarla haftayı 9 bin 777 puandan tamamladı.

Enflasyon verisi takip edilecek

Bu hafta için piyasaların takip edeceği en önemli gündem maddesi Perşembe günü açıklanacak olan eylül ayı enflasyon rakamları. Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın Çarşamba günü bir konferansta ve Perşembe günü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yapacağı açıklamalar yakından izlenecek. Yılın geri kalanına yönelik borsa yatırımcısının tutunacağı tek beklenti yıl sonu ralli kaldı. Geçmiş yıllarda özellikle küresel piyasalarda yaşanan ‘Noel Baba Rallisi’ içeride de etkili oluyordu. Her ne kadar yurtdışı ile korelasyon azalsa da fonların yılı yüksek getiri ile kapatma çabası endekste yukarı yönlü bir beklenti yaratıyor.

20 yılın son çeyrek bilançosu

BIST 100 Endeksi’nin son 20 yılda yılın son çeyreklik performanslarını inceledik. Endeksin 2004 yılından bu yana sadece 6 yılın son 3 ayını negatif tamamladığı görülüyor. 20 yılın 14’ünde borsa yılın son çeyreğinde değer kazandı. En yüksek artışlar yüzde 73 ile 2022 yılında ve yüzde 32 ile 2021 yılında yaşandı. Bu tarihlerde yüksek enflasyonist ortamda düşük faiz politikasının uygulandığı ve tasarruf sahiplerinin birikimlerini korumak için borsaya akın ettiğini hatırlamakta yarar var. BIST 100 Endeksi’nin iki yıl üst üste yılın son çeyreğini düşüşle tamamladığı dikkat çekiyor. Geçen yılın son çeyreğinde yüzde 10 düşen BIST 100 Endeksi, bu yılın son 3 ayını da negatif kapatırsa bu son 20 yılda bir ilk olacak.