Borsa’da yabancı yatırımcı payı yüksek

Borsada hisse senetlerindeki genel fiyat artışını gösteren borsa endeksi yükseliyor.

Geçen yıl bu günlerde 86 binlerde dolanan endeks şimdilerde 120 binlerde.

Uzun süredir borsaya yeni şirketler giriş yapmıyordu. Şimdilerde 10 yeni şirket halka açılıyor. Hisse senetleri borsada alınıp satılacak.

Halkımızın (yurtiçi yerleşiklerin) borsaya ilgisi var ama halkımız birikimlerini borsaya yatırmıyor.

Borsada yabancı yatırımcılar hakim durumda.

Borsada işlem gören hisse senetlerinin değer olarak % 65’i yabancıların portföyünde.

Yurtiçi yerleşiklerin 2017 yılındaki toplam finansal yatırımları içinde borsadaki yatırımlarının payı % 5 dolayında. Toplam 2.1 trilyon finansal varlıktan borsaya ayrılan pay sadece 105 milyar TL dolayında.

Borsaya yönelen birikimler toplam mevduatının % 7’si kadar.

Halkımız birikimlerini doğrudan borsaya yönlendirmiyor. Yatırım fonları ile dolaylı olarak borsaya yönlendirmeye alışamadı.

Halbuki borsa diğer yatırım araçları yanında kazandırmaya devam ediyor.

Son bir yılda borsa endeksi % 41 oranında arttı. Son 2 yıldaki değişim % 59 oranında. Son 10 yıldaki değişim % 120 oranında.

Normal olarak hisse senedi uzun vadeli bir yatırım özelliğini taşıyor. Uzun vade ile elde tutulması içinse, yıllık temettü oranının (hisse başına dağıtılan kar miktarının) yeterli olması bekleniyor.

Açık anlatımıyla birikimini hisse senedine bağlayanın yıllık bir getirisi olması önemli. Bizde hisse senetleri borsada işlem gören holdinglerin, bankaların, sanayi şirketlerinin yıllık temettüleri-dağıttıkları kar payları düşük. Genelde kar payları enflasyona yenilen net mevduat faizinin bile gerisinde.

Temettü oranları hisse senedini uzun süre elde tutmayı teşvik etmeyince, hisse senedi yatırımları “alt-sat” yatırımına dönüşüyor.

Borsada alım satım yapanlar kısa dönemli fiyat hareketleri ile para kazanma arayışına yöneliyor.Yerli yatırımcıların hisse senetlerini elde tutma süreleri 2017 yılında ortalama 35 gün oldu. Yabancılarsa hisse senetlerini ortalama olarak 201 gün portföylerinde tuttular.

Kısa dönemli al-satlarla hisse senedi fiyatlarının değişmesi küçük yatırımcıları korkutuyor.

Spekülatif hareketlere dayalı olarak borsa endeksindeki büyük yükselişler borsaya girmeyen halkın borsaya ilgisini artıracak yerde, borsadan çekinmelerine yol açıyor.

Borsanın gelişmesi hem birikimlerin değerlendirilmesi hem de ekonomiye, yatırımlara ve üretime kaynak yaratması bakımından önemli.