Borsa yatırımcısının gözü faiz indirimi ve yabancıda

Küresel piyasalar, iki hafta önce yaşanan Japonya merkezli sarsıntının şokunu atlattı. Borsalar kayıplarının büyük bölümünü telafi ederken Borsa İstanbul düştüğü yerden kalkamadı. Bunun nedeni olarak taze para girişinin olmaması gösteriliyor.

Borsa İstanbul dört hafta­dır aralıksız düşüyor. BIST 100 Endeksi’ndeki aylık kayıp yüzde 12.7’ye ulaştı. Hisse bazlı bakıldığında kayıplar çok da­ha fazla. İki hafta önce küresel pi­yasalarda yaşanan ‘Kara Pazarte­si’ sonrasında dünyada neredeyse tüm borsalar yaşadıkları kayıp­ları telafi etmeyi başardı.

Ancak düşüşe eşlik eden Borsa İstanbul, toparlanma zamanı gelince buna ayak uyduramadı. Endeks, mer­kez üssü Japonya Borsası olan sarsıntıda 9 bin 769 puana kadar gerilemişti. Geride bıraktığımız haftayı 9 bin 821 puandan tamam­layan endeks, 10 bin puanı bir tür­lü geçmeyi başaramadı.

Küresel borsalar hızla toparladı

Küresel sarsıntının oluşma­sında çok sayıda neden öne çıkı­yor. Bunlarda ilki Japon Merkez Bankası’nın (BoJ) yıllar sonra fa­iz artırımına gitmesi. Faiz artı­şı sonrasında Japonya’dan düşük maliyetle borçlanıp yüksek geti­ri vadeden diğer ülke varlıkları­na yatırım anlamına gelen car­ry trade işlemlerin çözülmeler oldu. Hatta JPMorgan, carry tra­de işlemlerinde çözülmenin yüzde 75’e ulaştığını ifade etmişti.

BoJ yetkililerinin bu yıl yeni faiz artı­şı olmayacağına yönelik verdikleri mesajlar, moralleri düzeltti ve bor­salar hızla yükseldi. Hatta carry trade işlemleri yeniden hızlandı. ABD cephesinde önceki hafta gelen istihdam verileri, resesyon endişelerini alevlendirmişti. O taraftan gelen yeni veriler bu endişeleri azaltıcı yönde oldu.

ABD, İran ve Ortadoğu denklemi

Riskli varlık yatırımcıları, ka­sım ayında yapılacak ABD Baş­kanlık yarışında Trump’ı des­tekliyordu. Geçen süreçte ya­tırımcıların Kamala Harris’e yönelik bakış açılarının değişti­ği söyleniyor. Öte yandan ABD Merkez Bankası’nın (Fed) eylül ayında faiz indirimlerine başla­yacağına kesin gözüyle bakılı­yor.

Küresel çalkantı sonrasında Fed’in eylülde 50 baz puanlık in­dirime gideceğine yönelik tah­minler güçlenmişti. Ancak ge­linen noktada ağırlıklı beklen­ti 25 baz puan olacağı yönünde. Hamas liderinin İran’da suikast sonucu öldürülmesinin ardın­dan gözler İran’ın vereceği ya­nıta çevrilmişti. Geçen sürede İran’dan bir karşı saldırı olma­dı. Ortadoğu’daki bu riski haf­tasonu almak istemeyen yatı­rımcıların Cuma günleri satış yaptıkları dikkat çekiyor.

Bu hafta gözler PPK’da

Küresel anlamda son gelişmeler piyasalardaki tansiyonu düşürse de Borsa İstanbul, dışarıyla negatif anlamda ayrışmış durumda. Bu hafta içeride piyasaların yakında takip edeceği gelişmelerden biri Merkez Bankası’nın yapacağı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı. Genel beklenti yüzde 50 seviyesinde olan politika faizinin korunacağı yönünde.

Enflasyonla mücadelede somut kazanımlar elde edilmeden faiz indirimlerine gidilmesi şu an için piyasalar için en büyük risk olarak görülüyor. Fakat Merkez Bankası, ihtiyatlı tutumun devam edeceğini her platformda dile getiriyor. Böyle bir ortamda hisse senedi yatırımcıları zor günler geçiriyor. Yüksek mevduat faizleri nedeniyle borsaya yurtiçinde yerleşiklerden taze para girişi olmuyor. Bir tarafta aylık yüzde 4-5 civarı risksiz bir getiri varken hisse senedine para girişinin olmaması çok normal.

Geriye yabancı yatırımcılar kalıyor. Ekonomi yönetimi değişimi sonrasında borsada yaşanan yabancı girişi, aynı oranda çıkışa döndü. Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’ye yönelik yeni not artırımları yabancı girişini yeniden pozitif tarafa taşıyabilir. Ama yabancıların tavırları, geçmiş dönemde yaşananları unutmadıklarını gösteriyor.