Borsa İstanbul tatil dönüşlerini seviyor!
Borsa İstanbul, Kurban Bayramı tatiline vergi tartışmalarının gölgesinde giriyor. BIST 100 Endeksi, 21 Mayıs’tan bu yana yüzde 10’a yakın değer kaybederken hisselerde kan kaybı daha fazla oldu. Son 11 bayram tatili dönüşüne bakıldığında endeksin dördünde ilk haftayı kayıpla tamamladığı görülürken yedi bayram tatili dönüşü haftayı yükselişle kapattı
Borsa İstanbul, Kurban Bayramı tatili öncesinde oldukça hareketli günler yaşıyor. Geçen hafta hisse senetlerine yönelik vergi tartışmaları gündemin üst sırasına yerleşmişti. İlk haber alım-satım kazançlarından elde edilen gelire yönelik bir vergi çalışması yapıldığı yönündeydi. Ertesi gün ise çalışmanın işlem vergisi çerçevesinde olduğu haberleri geldi.
Resmi ağızlardan da bu yönde açıklamalar geldi ve hisse senedi işlemlerinden onbinde 1-2 civarında bir vergi üzerine çalışıldığı açıklandı. Geçen yıl Borsa İstanbul’da toplam hacim 32.6 trilyon TL olarak gerçekleşti. Yapılan hesaplamalara göre onbinde 2 gibi bir işlem vergisi hayata geçirilirse elde edilecek vergi geliri yıllık 6.5 milyar TL civarında olacak. Piyasa oyuncuları bu vergi gelirinin çok yüksek olmadığı ve yarattığı olumsuz etkinin daha yüksek olduğu görüşünde.
İşlem vergisi ve takas avantajı
Diğer ülke örneklerine bakıldığında işlem vergisinin ilk zamanlarda hacmi düşürse de ilerleyen dönemlerde yatırımcıların buna uyum sağladığı görülüyor. ABD, İngiltere, Belçika, Fransa, İrlanda, İtalya, Polonya, İspanya, Finlandiya, İsviçre hisse senetlerinden işlem vergisi alan ülkeler. Oranlar ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Hisse senedi ve kripto paralara getirilecek işlem vergisi düzenlemesinin bayram tatili dönüşünde Meclis’e gelmesi bekleniyor.
Ancak genel vergi düzenlemelerinin iki paket halinde Meclis’e geleceği hisse ve kriptoya yönelik düzenlemenin hangi paket içinde olacağı henüz netleşmedi. Tatile vergi tartışmalarının gölgesinde giren Borsa İstanbul, 21 Mayıs’ta 11 bin 88 puanı görerek rekor kırmıştı. O tarihten bu yana BIST 100 Endeksi yüzde 10’a yakın geriledi. Hisse bazlı düşüşler ise endeksin çok üzerinde oldu. Hem vergi tartışmaları hem de tatil öncesi kredili işlem yapanların yüksek maliyet nedeniyle satışa geçmeleri düşüşü hızlandırdı.
Son tatil dönüşleri hareketli
Tatil öncesi son işlem günleri takas avantajı nedeniyle alım yönünde bir seyre neden olabileceği söyleniyor. Borsa İstanbul, 17-18-19 Haziran 2024 tarihlerinde Kurban Bayramı nedeniyle işleme kapalı olacak. 20 Haziran 2024 tarihinden itibaren işlemler başlayacak. Geride bıraktığımız Ramazan Bayramı tatili öncesinde takas avantajı nedeniyle yüzde 6’ya yakın bir yükseliş yaşanmıştı. Benzer bir sürecin olup olmayacağını bugün ve yarınki işlemlerde göreceğiz.
Geçmiş yıllarda uzun bayram tatilleri dönüşünde genel olarak borsanın pozitif bir sürece sahne olduğu görülüyor. Ancak geçmiş yıllara yönelik bu istatistiğin her dönemin kendine özgü koşullara sahip olduğunu unutmadan yorumlamak gerekiyor. Son 11 bayram tatili dönüşlerinde borsa sadece dördünde tatil sonrasındaki haftayı negatif tamamlarken diğer yedi hafta endeks yükseldi. Bayram dönüşü en hızlı hareket geçen yıl yaşandı. Geçen yıl Ramazan Bayramı tatili dönüşünde endeks 1 haftada yüzde 7.86 değer yitirirken Kurban Bayramı dönüşünde endeks haftalık yüzde 7.43 yükseldi. Bu yılki Ramazan Bayramı dönüşündeki hafta ise endeks yüzde 1.23 geriledi.