Borsa Borsa dedikleri…

Alaattin AKTAŞ
Alaattin AKTAŞ EKO ANALİZ [email protected]

Bu başlık, klasik hale geldi artık: "Borsa Borsa dedikleri, birkaç fonla üç beş Coni…"

Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) tarafından her yıl mayıs ayında bir önceki yılsonunun yatırımcı profili açıklanıyor. TSPAKB, 2010 sonundaki tabloyu da dün açıkladı. Aslında, genel tablo olarak önceki yıllardan farklı bir durum yok. Borsada yine çok az sayıda yatırımcı, çok yüklü portföye sahip durumda.

İMKB'de 2010 sonu itibariyle hisse senedi bakiyesi bulunan yatırımcı sayısı 1 milyon 221 bin düzeyinde. Bu yatırımcıların 1 milyon 212 bini yerli, yaklaşık 8 bini yabancı. Yani yatırımcıların yüzde 99.32'si yerli, yüzde 0.68'i yabancı. Ancak bu pay, hisse senedinde çok farklı. Hisse senetlerinin yüzde 33.75'i yerli yatırımcıların, yüzde 66.25'i yabancı yatırımcıların elinde bulunuyor. Buna göre, yerli yatırımcıların her biri ortalama 46 bin liralık, yabancı yatırımcıların her biri ise 13 milyon 133 bin liralık hisse senedine sahip durumda.

Yüzde 0.3, yüzde 66'ya sahip!

Borsadaki yabancıların yüzde 0.21'i fon, yüzde 0.09'u ise tüzel kişi. Ancak, bu fon ve tüzel kişiler, hisse senetlerinin tam yüzde 65.99'unu elinde bulunduruyor. Yani bu fonlar ve tüzel kişilerin her biri 29.6 milyon liralık hisse senedine sahip.

Yerli yatırımcılarda ise gerçek kişiler ön plana çıkıyor. Ancak, gerçek kişiler hisse senedi portföyünde yüzde 20'ye yakın pay alıyorsa da, yatırımcı sayısındaki payla kıyaslandığında portföydeki oran çok düşük kalıyor. Toplam yatırımcıda yerli gerçek kişilerin payı yüzde 98.98 düzeyinde. Bu kişilerin portföydeki payı ise ancak yüzde 19.70.

10 kişinin 508'er milyonu var

Borsada 1 milyon 32 bin yerli bireysel yatırımcının hesabı bulunuyor. Ancak, bu hesapların yaklaşık 175 bininde para yok, bakiye sıfır. 1 milyon 32 bin hesapta 32.6 milyar liralık hisse senedi var. Bu hesapların dağılımı ilginç bir tablo oluşturuyor.

En fazla hisse senedine sahip ilk 10 kişinin her biri tam 508 milyon liralık hisse senedine sahip bulunuyor. Sonraki 90 kişinin her biri 50 milyon, sonraki 900 kişinin her biri 5.9 milyon liralık hisse senedine sahip.

İlk 1.000 Türk vatandaşının sahip olduğu hisse senetlerinin toplamı 14.9 milyar lira ve bu tutar, toplam içinde yüzde 45.6'lık bir yer tutuyor. Bir başka ifadeyle, 1.000 kişi yüzde 45.6'lık, kalan 1 milyon 31 bin kişi yüzde 54.4'lük paya sahip durumda.

Bir başka oran daha verelim. Hisse senedine sahip ilk 500 bin Türk vatandaşı 32 milyar 571 bin liralık hisse senedini elinde bulunduruyor. Sonraki 532 bin Türk vatandaşının elindeki hisse senedinin toplamı ise yalnızca 15 milyon 500 bin lira düzeyinde.

500 bin yatırımcının her birinin sahip olduğu hisse senedi tutarı ise ortalama 31 lira düzeyinde bulunuyor.

19 yaşından küçük 395 milyoner var

TSPAKB verilerine göre, Borsada her biri 1 milyon liradan fazla hesaba sahip 19 yaşından küçük 389 yerli yatırımcı var. Bu yatırımcıların toplam portföy büyüklüğü 2.3 milyar lirayı buluyor.

Aynı şekilde her biri 1 milyon liradan fazla hesaba sahip 6 yabancı yatırımcı da Borsada işlem yapıyor.

İstanbul açık ara önde

Toplam hisse senedi portföyü açısından İstanbul açık ara önde ve bunda şaşılacak bir yön de yok. İstanbul, kişi başına gerçek yatırımcı portföy büyüklüğü açısından da ilk sırada bulunuyor. İstanbul'daki 330 bin yatırımcının her birinin ortalama 59 bin liralık hisse senedi var.

Yatırımcı başına 48 bin liralık portföy büyüklüğü ile ikinci sırayı Hatay, üçüncü sırayı 25 bin lirayla Kayseri, dördüncü ve beşinci sıraları ise 24 bin lirayla Düzce ve Ankara alıyor.

Yatırımcı başına en az portföy ise yaklaşık 7 bin lirayla Kars'ta. Bu ili Ardahan, Muş, Hakkari ve Manisa izliyor. 

Hisse senedinde yatırımcı sayısı ve portföy değeri 
   Portföy 
 YatırımcıPayDeğeriPay 
 Sayısı(%)(Milyon TL)(%)
Yerli1.212.21699,3255.82933,75
Fon2580,022.6781,62
Tüzel3.5490,2917.67310,68
Gerçek1.208.08498,9832.58719,70
Diğer2840,022.6091,58
Yatırım Ortaklığı410,002820,17
Yabancı8.3440,68109.58166,25
Fon2.5470,2175.97745,93
Tüzel1.1360,0933.18720,06
Gerçek4.6570,384060,25
Diğer40,00110,01
TOPLAM1.220.560100,00165.409100,00
On kişinin payı yüzde 16
Yerli bireyselYatırımcı başına
yatırımcı sayısıportföy (TL)
10508.440.582
9050.026.291
9005.869.706
9.000738.127
90.00090.029
400.0007.390
500.00031
32.4560
1.032.45631.562
Yazara Ait Diğer Yazılar Tüm Yazılar