BKM, bağış kültürünü teknoloji ile geliştiriyor

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) bundan 5 yıl önce "ulusal dijital cüzdan" olarak tanımladığı BKM Express'i tanıttı ve kart bilgisi vermeden internetten hızlı, kolay ve güvenli alışveriş deneyimi ile tanışmamızı sağladı. BKM, daha sonrasında ise çıtayı biraz daha yukarı taşıdı ve Türkiye'yi e-bağış kavramıyla tanıştırdı.

Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Dr. Soner Canko, "E-bağış hizmetini başlattığımızdan beri, 176 bin dijital bağış işlemi sonucunda elde edilen 3,5 milyon TL çeşitli STK'lara ve vakıflara aktarıldı" diyor.

Bugün Türkiye'de bağış kültürü yeterince gelişmiş düzeyde değil. ABD'de kişi başı ortalama bağış miktarı bin 150 dolar civarındayken, Türkiye'de bu rakam 17 TL seviyesinde. BKM de bu eksiklikten hareketle, bağış konusuna odaklanmış.

Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Dr. Soner Canko, bağış konusuna bakışını tamamen değiştiren bir anısını şöyle anlatıyor: "Türkiye'de herhangi birşeyi bağışlamak bile zor. Az okunmuş bir kitabınızı ya da yıpranmamış bir kıyafetinizi nereye ulaştıracağınızı bilmiyorsunuz. 1990 yılında üniversiteden mezun olduğumda biriktirdiğim kitapları üniversitenin kütüphanesine bağışlamak istedim, ama almadılar. Bu durum beni gerçekten etkilemişti. Bağışçılık konusunda sıkıntımız var. Biz Türkiye'nin dijital cüzdanını yaptık. Cüzdan ödeme yapmak için kullanılır, ama biz "bağış da yapabiliriz' dedik. Bu süreçte iki genç girişimci ile tanıştık. Her şeyin başlangıcı Yuvarla'nın kurucuları Emre Danacı ve Erdi Yerebasmaz. Onlar birer sosyal girişimci. Amaçları topluma fayda sağlamak. Bizim de sosyal girişim üzerine düşünmemizi sağladılar. Bugün dijital cüzdan BKM Express'in kullanıldığı 24 binden fazla işyerinde, küsuratlı bir işlem yaptığınızda, bunu yuvarlayarak bağış yapabiliyorsunuz. Yuvarla ile 15 STK'ya destek sağlanırken, hiç kâr elde etmeden şimdiye kadar 600 bin online alışveriş işleminin küsuratları yuvarlanarak, kuruşlarla 500 bin TL bağış toplanmasını sağlandı."

e-bağış seferberliği başlattı

Soner Canko, Yuvarla ile tanışma sonrasındaki süreci şöyle anlatıyor: "BKM Express ile başlattığımız e-bağış seferberliğiyle, teknoloji altyapısını sivil toplum alanına taşıyarak, bağışların dijital ortamın kolaylık, hız ve güven avantajıyla toplanmasını sağladık. E-bağış hizmetini başlattığımızdan beri toplamda 176 bin dijital bağış işlemi sonucunda elde edilen 3,5 milyon TL çeşitli STK'lara ve vakıflara aktarıldı. BKM Express sosyal faydayı hedefleyen başarılı projesi sayesinde "Dönüştüren Pazarlama Etkisi-Pozitif Sosyal Etki (Toplumsal Alan)" kategorisinde Felis Ödülü'nün sahibi oldu."

BKM, sosyal girişimciliği ve sosyal sorumluluk faaliyetlerini kurumsal kimliğinin bir parçası haline getirmiş bir kurum. Sunduğu teknoloji altyapısıyla toplum ile STK'lar arasında köprüler kurmayı hedefliyor. BKM, bu kapsamda Türkiye'nin sosyal fayda odaklı ilk iletişim platformu olan SosyalUp'u kurdu. SosyalUP, kâr amacı gütmeyen ticari yapısı ile sivil toplum bilincini yükselterek, sosyal problemleri çözmeye odaklanan aktörleri bir araya getiriyor ve STK'lara yeni iletişim fırsatları sağlanarak bağış kültürünün dijital olanaklarla gelişmesine katkı sunuyor. Sosyal fayda için çalışan tüm bileşelere eşit mesafede durup onlara destek olmayı hedefleyen SosyalUp, sosyal fayda odaklı bilgi, içerik ve haberler üretiyor.

Soner Canko'nun dediği gibi, topluma fayda yaratmayı hedef belirleyen ve bu hedef doğrultusunda yenilikçi, harika fikirleri hayata geçiren gençler var. BKM; bu gençleri izliyor, onları dinlemek için kapıları her zaman açık. "İmkan yok' diye birşey yok'diyor Soner Canko, "Yeter ki siz hayallerinizi doğru bir şekilde ifade edin."

"Evden çıktığınızda yanınıza almayı unutmayacağınız tek aksesuar telefon. Dramatik bir şekilde hepimiz her anlamda mobil hayata geçtik. Ödemenin de mobile kayması kaçınılmaz hale geldi. Biz 5 sene önce BKM Express'i tanıttığımızda herşey web'deydi. Reklamlarımızda ‘e-ticareti kolaylaştırıyoruz' demiştik. Bir sene sonunda işlemlerin yüzde 15'i mobile gitti. Bugün bu oran yüzde 55. Hayatımızın yüzde 95'i mobilde geçiyor. Hayatın bu kadar mobilize olduğu bir dönemde ödemelerin mobilize olmama şansı yoktu. Biz bu noktada şunu söylüyoruz: Esas amaç bağışsa, ödeme araçtır. Dolayısıyla tüm işlemler kolay, tek tuşla gerçekleştirilebiliyor. Bu arada teknoloji kullanan insanların cömertliği daha yüksek seviyede, ama teknolojinin sağladığı kolaylık nedeniyle mi daha cömertiz yoksa cömert olduğumuz için mi teknolojiyi kullanıyoruz, bilmiyorum."

2023'te yüzde 80 nakitsiz ekonomi olasılığı yüksek

"Nakitsiz bir hayat bizim hayalimiz. 2010 yılından bu yana ‘bay bay nakit' diyoruz. Gelişmiş ülkelere baktığımızda, kartla ödemenin artmasının, kayıt dışı ekonominin azalması ve refahın artması ile ilgili en önemli unsur olduğunu görüyoruz; çünkü harcamalar kayıt altına alınmış oluyor. 2010'dan bu yana bu söyleme sahip çıkıyoruz. O tarihlerde düzenleyicilerden pek fazla destek görmemiştik, ama bugün tüm düzenleyici otoriteler konunun önemini anladı. Maliye Bakanlığı vergi gelirlerini artırdığı için konuyu desteler oldu. Merkez Bankası bunun ülke ekonomisi için daha faydalı olduğunu gördü ve daha az nakitli ekonomiler konusunda çalışma yapmaya başladı. 2010 yılında kartlı ödemelerin toplam tüketim harcamalarına oranı yüzde 20'lerdeydi, şimdi ise yüzde 40'larda. Yedi senede 2 kat artış yaşandı. Bir yedi sene sonra, iki kat daha artıp yüzde 80'e ulaşılır. 2023'te yüzde yüz olmasa bile, yüzde 80 nakitsiz bir ekonomi olasılığı çok yüksek."

Gelecek günlere ışık tutan girişimler

Dr. Canko, SosyalUp platformu ile gelecek günlere ışık tutup toplumu ileriye taşıyacak bir bilgi havuzu oluşturmayı hedeflediklerini söylüyor. Geçtiğimiz günlerde gerçekleşen SosyalUp lansmanına Yuvarla, Givin, Açık Açık ve Askıdanevar gibi sosyal girişim ve Sivil Toplum Kuruluşları katıldı. Peki bu sosyal girişimler ve STK'lar neler yapıyor, kısaca bakalım:

YUVARLA: KURUŞLARLA 500 BİN TL BAĞIŞ TOPLADI

Emre Danacı ve Erdi Yerebasmaz tarafından hayata geçirildi. Yuvarla ile 15 STK'ya destek sağlanırken, hiç kar elde etmeden şimdiye kadar 600 bin online alışveriş işleminin küsuratları yuvarlanarak, kuruşlarla 500 bin TL bağış toplanmasını sağlandı. Yuvarla, kullanıcılarının bağışladıkları kuruşlar toplamı ayda sadece 3,5 TL olsa da her yıl 1 milyar TL'den fazla kaynak yaratabilme potansiyeline sahip. Öte yandan BKM Express alışverişlerinin yuvarlanması ile bugüne kadar yapılan bağış işlem sayısı 97 bin 172 olurken, bağış tutarı ise 80 bin 808 TL olarak gerçekleşti.

GİVİN: PARA VERMEDEN İYİLİĞE DESTEK OLUYOR

Kullanmadığımız eşyalar #durmasındestekolsun diyen, tüm alışverişlerin bağışa dönüştüğü bir mobil uygulama olan Givin, evde öylece duran bir vazonun bağışa dönüşmesini sağlıyor, bağışı özgürleştiriyor ve herkesin cebinden para çıkmadan ya da karşılıksız para vermeden iyiliğe destek olmasını sağlıyor. Alınan her şeyin tüm geliri TOG, TEGV, Tohum Otizm, TOÇEV ve Koruncuk Vakfı'na bağışlanıyor. Geçen nisan ayından bu yana geçen sürede 10 bin kullanıcıya ulaşan Givin, bireysel bağışı 4 katına çıkardı ve 130 bin TL bağış potansiyeli ortaya çıkardı.

AÇIK AÇIK: STK'LARIN KEŞFEDİLMESİNİ VE DESTEKLENMESİNİ SAĞLIYOR

Kişilere ve kurumlara,15 alanda fark yaratan ve sayısı 56'ya ulaşan sivil toplum kuruluşlarını keşfedebilmeleri ve isterlerse destekleyebilmeleri için bir platform sağlıyor.

ASKIDA NE VAR: ASKIYA BIRAKILANLAR 2.9 MİLYON TL DEĞER YARATTI

2012 yılından bu yana üniversite öğrencilerine ücretsiz ürün ve hizmet sunulmasını sağlayan bir sosyal girişim. Gönüllü kişiler Askıda Ne Var'ın web sitesi üzerinden üniversite öğrencilerine yemek ısmarlayabiliyorken, markalar ise kendi ürün ve hizmetlerini askıya bırakarak sisteme dahil olabiliyorlar. Geçtiğimiz 1 yılda askıya bırakılan ürün ve hizmetlerin sayısı 73 bin 600 adete, bu ürün ve hizmetlerin toplam değeri ise 2,9 milyon TL'ye ulaştı.