Bir müzikalin anatomisi- 1

New York'u soldan sağa çapraz kesen Broadway caddesinin "tiyatrolar bölgesi" semtinde müzikallerden biri: Wicked.
Türkçe başlık bulmaya çalışırsak, "kötü huylu, hınzır, gıcık, ama belki muzip de olabilir, şeytansı, yaramaz, hatta hin" diyebiliriz.
Adı, müzikalin içeriği hakkında bir miktar fikir veriyor.
Acaba bu işte başka ne iş var ki 2003'ten beri sahneleniyor?
Ve o tarihten beri -sadece New York'ta değil, dünyada başka şehirlerde de- 33 milyonu aşın seyirci çekti? Ve 3 milyar Dolara yakın hasılat sağladı?
Gazetemizin hesap-kitaptan iyi anlayan okurları için önce şu rakamlar:

*New York'ta bu müzikali 2003'ten beri 6.5 milyon kişi gördü. Müzikal halen dokuzuncu yılında ve sürüyor.

*New York'ta sahnelendiği 1,933 koltuklu Gershwin Tiyatrosu'nda her ay 64 bin bilet satılıyor. Bu rakama, koltuk ve ayakta izleme dahil.

*Oyun, haftada 1.8 milyon Doları  aşkın kazanıyor.

*Sadece bu tiyatroda 19 Ağustos 2012'ye kadar 3,654 kez sahnelendi.

*Ortalama bir hesapla ayda -sadece New York- kazancı 8 milyon Dolar kadar. Buna, turne kazançları ekli değil.

*ABD ve Kanada'da bugüne kadar kazancı  2 milyar Dolar. 

*ABD ve Kanada'da iki ayrı tiyatro grubu bu müzikali 550 haftadır dolaştırıyor.

*Wicked, sadece Chicago'da 3.5 yıl oynadı ve 3.1 milyon seyirci çekti.

*Sadece Los Angeles'te 100 hafta sahnelendi: 1.8 milyon seyirci, 145 milyon Dolar bıraktı.

*San Fransisco turnesinde 84 haftada 90 milyon Dolar kazandı.

*Wicked, ihraç ürünü de oldu. Londra'da sahnelendiği 2006-2011 arasındaki kazancı 1 milyon Sterlini geçti. Halen Londra'da devam ediyor.

*Avustralya'da, Tokyo'da, Stuttgart'ta, Lahey'de oynandı.

*Wicked, şimdiye kadar Grammy, Olivier, ve üç kez Tony Ödülü aldı. Toplam 35 ödülü var.

Bunlardan 6 tanesi Drama Desk'in En Başarılı Müzikal ödülü. (Drama Desk, 1955'ten beri ABD'de tiyatro eserlerine verilen saygın bir ödül).

*Wicked'i sahnelerden önce, 1995'te roman olarak yazan Gregory Maguire, 500 bin satarak haklı bir ün yaptı. Eseri müzikale transfer olunca roman 2003'ten bu yana 4.5 milyon daha sattı.
New York'ta 9 tiyatro binasında 9 farklı eser sahneleyen Nederlander Organizasyon'un "para basan" müzikallerinden sadece bir tanesi bu Wicked. Diğer bir oyun, modern Amerikan kültürünün ikonik operası Porgy ve Bess. Bir diğeri, küresel boyutta da sahnelenen Arslan Kral (Lion King). Bir başkası Evita. Bir başkası, Angloamerikan kültürünün temel tiyatro eserlerinden "öksüz" Annie'nin müzikal hali.
Burada adını andığım ve anmadığım diğer oyunlar hakkında da bu sütundaki türden rakamlar sıralamak mümkün. Örneğin Arslan Kral yine bir başka başarı öyküsü. 1997'den beri 6,133 temsil. Müzik: Elton John. Sözler: Müzikal söz yazarlarının "kralı" Tim Rice.
Ama konumuza dönersek, Wicked, gişedeki başarısını nelere borçlu acaba? Bu sorunun yanıtına, burada yer kalmadığı için haftaya devam.