Bir bölgesel oyuncunun doğuşu: STAR Rafineri
Türkiye’nin son 40 yıldaki tek seferde hayata geçirilmiş en büyük sıfırdan yatırımı. İlk ürün satışını Ocak 2019’da yaptı. Şimdi almaya başladığı siparişlerle ilgili alanlardaki etkisini hissettirmeye başlıyor. Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR’ın kurduğu STAR Rafineri’den söz ediyoruz. STAR, büyüklüğü ve ürün gamı ile sadece Türkiye’de değil, bölgesel petrol piyasasında da dengelerin yeniden oluşmasını sağlayacak.
Bunun ilk işaretleri, Türkiye’nin hampetrol ithalatındaki artışla kendisini ortaya koydu. STAR, bugüne kadar yaklaşık 500 bin ton hampetrol ithal etti ve bunun 200 bin tonu işlendi. Bu artışta STAR’ın belirleyici olduğunu anlamak için uzman olmak gerekmiyor.
STAR etkisinin, motorin ithalatı rakamlarında da kendini göstermesi kaçınılmaz. Çünkü Türkiye akaryakıt piyasasında halen benzinde arz fazlası yaşanırken, motorin talebinin yaklaşık yüzde 60’ı ithalat yoluyla karşılanıyor. STAR, yıllık 5 milyon tonluk motorin üretimiyle Türkiye’nin motorin ithalat oranını yüzde 40’lara düşürecek.
Kargo trafiğini de etkiliyor
STAR Rafineri, yüksek kapasiteli üretim ve alım-satım gücüyle bölgesel bir aktör özellikleri gösteriyor. Çünkü devreye girişi pazarda bölgesel anlamda bazı değişiklikleri de beraberinde getirdi, getirecek. Karadeniz ve Marmara’daki oyuncular üzerinde etkili olacağı düşünülüyor. Genel Müdür Mesut İlter, STAR’ın etkisinin daha çok ithalat tarafında görüleceğini düşünüyor:
“Akdeniz çanağına Hindistan ve Ortadoğu’dan çok ciddi ürün girişi var. ABD’den Avrupa’ya giren var. STAR Rafineri daha çok Hindistan ve Ortadoğu’dan gelen sevkiyat üzerinde etkili olacak. Kuzey’den Rusya’dan gelende de azalmaya yol açacak.”
Akdeniz’de önemli bir oyuncu
STAR’ın kapasitesi ve konumu nedeniyle Akdeniz akaryakıt pazarındaki etkili oyunculardan biri olması da şaşırtıcı olmayacak. Bunu sağlayacak bir önemli özelliği de STAR’ın teknolojisi. Avrupa’daki rafinerilerin tamamına yakını ya fuel üretiyor ya asfalt. Hammaddenin tamamını beyaz ürüne dönüştürebilmesi STAR için ciddi bir avantaj. Üstelik konumu itibariyle Akdeniz’deki bütün noktalardan kolaylıkla erişilebiliyor.
Aliağa’daki tesisler, son teknolojiyle hayata geçirilmiş olmanın avantajlarına da sahip. Dijital altyapısı Endüstri 4.0’a hazır şekilde projelendirilen STAR’ın yönetimi, çok hızlı karar alma imkanlarına sahip. STAR Rafineri, dünyada da bu vasıfları taşıyan az sayıdaki tesisten biri.