BES’te hisse payı kararı doğru mu yanlış mı?

Borsanın kapatılıp kapatılmaması tartışmasına şimdi de BES fonlarında hisse payının artırılması kararı eklendi. Kararı eleştirenlere göre, borsada yaratılan suni talep uzun vadede piyasayı olumsuz etkileyebilir. Kararın piyasalara derinlik kazandıracağı ve uzun vadede fonların getirilerini olumlu etkiyeceğini düşünenlerin sayısı da oldukça fazla.

Borsa İstanbul’da işlemler 5 işlem günü aradan sonra yeniden başladı. 10 ili vuran deprem felaketinin ardından 6-7 Şubat’ta işlemlerin yapıldığı borsada, 8 Şubat’ta yarım gün işlem olmuş ve ardından o günkü işlemler iptal edilmişti. Piyasalarda işlemlerin 20 Şubat’ta başlatılmasına yönelik bir beklenti oluşmuştu. Ancak Borsa İstanbul’dan SPK’ya BDDK’dan Merkez Bankası’na alınan çok sayıda karar sonrasında işlemlere dün başlanıldı. Önce VİOP’ta ardından BIST 100 Endeksi’nde çift haneye yakın yükseliş yaşandı. Alınan önlemlerden devlet katkısı olan BES fonlarında hisse senedi oranının yüzde 10’dan yüzde 30’a çıkarılması önlemler arasında öne çıkan adım oldu. Yine tek bir hissenin portföydeki ağırlığı yüzde 1’den yüzde 5’e yükseltildi.

Birikimler riske mi atıldı?

Geçtiğimiz hafta borsada işlemlerin durdurulup durdurulmaması konusunda yaşanan görüş ayrılıklarının benzeri BES fonlarında hisse payının artırılması kararında da yaşandı. Bu kararı eleştirenlerin yanında doğru olduğunu savunanlar da var. Kararı eleştirenler, BES fonlarına müdahale edilerek suni talep yaratmanın sorunu çözmeyeceği, aksine emeklilik sistemine zarar verebileceği görüşünde. Yine hisse senedinin riskli bir yatırım aracı olduğu ve kısa vade borsadaki düşüşü önlemek için BES’teki birikimin ‘riske’ atılmaması gerektiği ifade ediliyor. Ayrıca BES’ten toplu bir çıkış olması halinde piyasada dalgalanmanın artabileceği de söyleniyor.

Piyasada derinliği artıracak

Kararı olumlu bulanlara gelmeden önce rakamlardan biraz bahsedelim. Şu an BES’te 50 milyar TL civarında birikmiş devlet katkısı bulunuyor. Bunun 5-6 milyar TL’si hisse senedinde tutuluyordu. Yapılan düzenleme ile 9-10 milyar TL’lik bir tutar yine hisse senedine yönelecek. Bu da 10 günlük uyum sürecinde gerçekleşecek. Düzenlemede hisse senedi payının yüzde 50’ye çıkarılabilme olanağı da var. Yani bu uygulanırsa devlet katkısı olan BES fonlarının yarısı devlet tahvili yarısı hisse senedi olabilecek. Bu durumda da 25 milyar TL’lik bir kaynağın borsaya yönelmesi gündeme gelecek. BES’ten hisse senedine kayışın sermaye piyasalarına derinlik katacağını düşünenlerin sayısı oldukça fazla. Geçtiğimiz haftalarda bu sayfada son 20 yılda 5 yıl tutulan hisse senedinin yatırımcısına zarar ettirmediğini rakamlarla açıklamıştık. BES fonlarının da uzun vadeli bir yatırım aracı olduğu düşünülürse hisse senedine yöneliş BES yatırımcıları için aslında yüksek risk anlamına gelmiyor.

Borsada yükselişin devamı için 5.220 puan geçilmeli

BIST 100 Endeksi haftalık bazdaki grafikte 18 Temmuz 2022 haftasında başlayan yükseliş trendinin altına geldi. Şu anda gelen tepki alımlarıyla tekrar bu trendin üzerine çıkma çabası var. Bunun izin öncelikle 5 bin puan seviyesinin üzerine çıkılmalı. Ancak geçilmesi gereken asıl noktanın 5 bin 220 puan seviyelerinden geçtiği söylenebilir. Teknik analizde ‘retest’ olarak adlandırılan bu geçilen trendi tekrar test edilmesi sonrasında yukarı yönlü hareketin trendin üzerinde devam etmemesi geri çekilmeyi beraberinde getirebilir. Bu bağlamda 5 bin puan seviyesi ciddi önem taşıyor. Zira bu bölgenin kırılamaması durumunda tekrar 4 bin 500 puanlı seviyelere kadar geri çekilme riskini unutmamakta fayda var.

Merkez Bankası şirketlerden tahvil aldı

Merkez Bankası, Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) yapılan düzenlemeye uyum için Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) ve Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Anonim Şirketi (HMVKŞ) tarafından ihraç edilen kira sertifikaları için bankalar aracılığıyla doğrudan alım gerçekleştirdi. 4 Şubat 2023 tarih ve 32104 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Katkısı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Devlet katkısının yatırıma yönlendirilmesi hususunda yapılan düzenlemeye uyum sağlanabilmesini teminen, TCMB tarafından 15 Şubat 2023 tarihinde 15.00 – 16.00 saatleri arasında bir iş günü sonra valörlü olarak kotasyon yöntemiyle DİBS ve HMVKŞ tarafından ihraç edilen kira sertifikaları için bankalar aracılığıyla doğrudan alım gerçekleştirdi.