Belirsizlikler bitiyor mu?
Bize yakın coğrafyada devam eden iki jeopolitik belirsizlikte sona yaklaşıyoruz, ancak ortaya çıkacak yeni dengenin belki de başka belirsizlikler yaratma ihtimalini de göz ardı etmemek lazım diye düşünüyorum.
İlk planda Ukrayna’daki durumu ele alalım. Riyad’da Rusya ile masaya oturan Trump, Zelensky’yi toplantıya çağırmadı ve yaptığı açıklamada kendisi hakkında pek de hoş olmayan ifadeler kullandı. Almanya da varılması planlanan anlaşmaya muhalefet ederek masadan kalktı.
Rusya’nın işgal ettiği toprakların önemli kısmını koruyacağı ve Ukrayna’nın da başta nadir mineraller olmak üzere çoğu varlığını diğer ülkelere kaptırdığı bir anlaşma ne kadar uzun süreli olabilir ya da başka nasıl gelişmelere yol açar merak konusu. Diğer yandan Gazze’de varılan ateşkes sonrasında orada yaşayan insanların başka yerlere taşınması ve şehrin yönetiminin devredilmesi, körfez ülkelerinin yapılacak yatırımları ortaklaşa finanse etmesi gibi gelişmeler konuşulmakta. Suriye’de de yeni oluşan düzenin paydaşlarının kimler olacağı ve komşu ülkeler ile ilişkilerin nasıl şekilleneceği önemli olacak.
Belirsizlikler bitti derken yenileri gelebilir
Bu gelişmelerin ışığında global risk iştahının düşük seyretmesi normal karşılanmalı. Dünyayı buradan sonra teknolojiyi geliştirme yeteneği ve gücü olan ülkeler ile diğerleri olarak okumak daha doğru. ABD piyasalarının dünyanın geri kalanından bu kadar pozitif ayrışması ve olası türbülanslardan sınırlı ve kısa süreli etkilenmesi ağırlıklı olarak bu yüzden.
Çin henüz yaptırımlar dolayısıyla teknolojide gerçekleştirdiği sıçramayı sermaye piyasaları nezdinde yansıtabilmiş değil. Ancak başta Avrupa olmak üzere dünyanın geri kalanı ile fark o kadar büyük ki, dediğimiz gibi dünyanın kalanı bu yeni teknolojilerin ancak pazarlama ve satış mecrası olarak kendine yer bulabilir. Göreve başlayalı daha yeni bir ay olmasına rağmen Trump yönetiminin ağırlıklı olarak çabası da Çin’in hızını yavaşlatmak. Dolayısıyla gelişmeleri bu eksende değerlendirmekte fayda var. Belirsizlikler bitti derken yerine yenileri gelebilir.