Belirsizlik, sıkı para ve esneklik
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, dün düzenlediği basın toplantısında "2012 yılı para politikası uygulamalarının temel çerçevesini" açıkladı. Başçı, Küresel belirsizliğin sürdüğünü sıkı para politikasını esneklik içersinde sürdüreceklerini duyulacak likiditeyi sağlamak için yeni bir araç olarak TL ve döviz için aylık repo ihaleleri açacaklarını açıkladı. Açıklama piyasalarda "Merkez Bankası politikalarında "Önemli değişiklik yok" diye değerlendirildi.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, dün "2012 yılında Para ve Kur politikası" konulu bir basın toplantısı yaparak, 2012 yılında uygulamayı planladıkları politikanın ana hatlarını açıklardı. 2011 yılının belirsizliği yüksek bir yıl olduğunun altını çizen Başçı, "2012 yılı da dünya ekonomisinde yüksek derecede belirsizliklerin yer aldığı bir yıl olacaktır" dedi. 2012 beklentisinden söz ederken de, "2012 para politikasında esneklik devam ederken, öngörülebilirliğin arttığı bir yıl olacak. Biz, 2012 yılında iletişim politikamızın etkinliğini artıracağız. Esnek ve öngörülebilir para politikası açısından iletişim politikası en az uygulanan politikanın kendisi kadar önem taşır. Buna bağlı olarak 2012 yılında iletişim politikalarının etkinliğini artıracak bazı yenilikler getirmeyi planlıyoruz " değerlendirmesini yaptı.
Başçı'nın Küresel krize bağlı olarak uyguladıkları yeni politikadan söz ederken,"2010 Kasım'ında başlayan ve Avrupa ekonomisinde bu yılın Ağustos ayına kadar yoğunlaşan belirsizliğe karşı politikalarımızı iki eksen doğrultusunda belirledik. Bir yandan kısa vadeli sermaye akımlarını sınırlamaya ve döviz kurunun aşırı değerlenmesini önlemeyi hedefledik, diğer taraftan da yurt içinde krediler öve talebin daha kontrollü biçimde gitmesini sağlamaya ve iç taleple dış talep arasındaki ayrışmayı dengelemeye odaklandık" açıklamasında bulundu.
Başçı, 2011 yılı makro finansal riskleri azaltmak için uyguladıkları politikaların sonuç verdiğini ve ekonomide dengelenme sürecinin başladığını belirtirken, bunun enflasyonun artmasına neden olduğunu belirttiği değerlendirmesinde, "Türk lirasında gözlenen aşırı değer kaybı ve yönetilen, yönlendirilen fiyatlarda yılın son çeyreğinde yapılan ayarlamalar nedeniyle enflasyon hedefin belirgin üzerine çıkmış bulunuyor. Ekim ayında güçlü parasal sıkıştırmaya gittik. Bu sıkılaştırmanın enflasyon üzerindeki etkisini yılın ilk ayından itibaren görmeye başlayacağız. Ancak, döviz kurundaki birikimli etkileri nedeniyle yıllık enflasyon bir süre daha yüksek seviyede seyredecek. Bu yılsonu itibariyle döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelerin enflasyon üzerindeki etkisinin yaklaşık 5 puana ulaşacağını tahmin ediyoruz. Bu yıl bu etkiler ortadan kalkacak ve 2012 enflasyonu yüzde 5 hedefine yaklaşacak" sonucunu ortaya koydu.
Merkez Bankası başkanı 2012 politikalarının temelini, "Para politikası esnek ve öngörülebilir olacak. 2012'de geniş faiz koridoru uygulaması devam ederken, aylık repo uygulaması başlatılacak. Döviz depolarının vadeleri 1 aydan 3 aya çıkarılabilecek" diye değerlendirdi. 2012 yılında risk iştahında artış ve gelişmekte olan piyasalara sermaye akımının yeniden hızlanmasını beklediklerini açıkladı. Döviz kurunun bekleneni üzerinde olduğunu düşündüklerini belirtip, 2012 yılında kredi artışında bir daralma olacağı tahminini yaparken, "2012'de kredi genişlemesinin yüzde10-15'te kalması bizi korur" dedi.
Başçı, 2012 para politikasının "Hem esnek hem de öngörülebilir olacağı" açıklamalarının "İkisi bir arada olabilir mi?" sorusuna akla getireceğinin, bunun yanıtının "Hem evet, hem hayır" olduğunu, buna 2012'nin dünya ekonomisinde alışılmadık belirsizlik içermesinin neden olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı:
"Sorunun yanıtı mutlak anlamda bakarsanız hayırdır. Ancak, bağıl/görece anlamda ise net evettir. Küresel koşullar her hangi bir yönde hızla değiştiğinde para politikası da gereken destekleyici yöndeki tedbirler anlaşılabilir bir şekilde hızla alabiliyorsa bu durum politika esnekliği açısından mutlak avantajdır ancak mutlak anlamda öngörülebilirliği açısından bir olumsuzluktur. Yani mutlak anlamda para politikası hem esnek hem de öngörülebilir olamaz. Esneklik ve öngörülebilirlik arasındaki bu ikilemi azaltmanın tek yolu her bir olası şoka karşı para politikası olması gereken yerin üstündedir. Bunu söylemekte sakınca yok. Reel döviz kuru endeksine bakan herkes bunu söyleyebilir."
Erdem Başçı'nın açıklaması üzerine piyasa aktörleri yaptıkları yorumlarda, "Önemli politika değişikliği olmadığını, 2012'de de sıkı para politikasının süreceğini" " Duyulacak likiditeyi sağlamak için TL ve döviz için bir aylık repo ihalesinin açılacak olmasının olumlu sonuç vereceğine inandıklarını" belirttiler.