Bayramdan önce, bayramdan sonra
Hakan Tezcan / Yatırım Finansman
Yurt içi piyasaların 07 Ağustos Çarşamba günü Bayram tatiline girmesinin ardından Çin’de ve Avrupa’da açıklanan ekonomik veriler, beklentilerin üzerinde olumlu geldi ve küresel piyasalarda risk iştahında belirgin bir artış gözlendi. Birkaç gün içinde; endüstriyel maden fiyatları %3.5-%4.0 fırlarken, Avrupa’nın borç sorunu yaşayan ülke borsaları ile bazı gelişmekte olan ülke borsaları da aynı oranda sert yükselişler gösterdi. Üstelik bu yükselişler, Dolar Endeksi %1.0 değer kazanırken ve ABD 10-yıllık tahvil faizleri de %2.55’lerden %2.70’lere doğru ilerlerken sağlandı. Acaba Fed korkusu ötelenmiş ve uluslararası fonların 22 Mayıs’tan itibaren sert cezalandırdığı gelişmekte olan ülke piyasalarına yeniden bir dönüş mü başlamıştı? Bayram sonrasındaki haftaya BIST100 Endeksi, yurt dışı piyasalardaki bu iyimserlikten nasibini alarak, %2.5 değer artışıyla başladı. Temmuz sonundan beri altı kez denediği 74.250 direncini aşmayı başaran endeksin tam yeniden 77.000 yolculuğuna başladığı düşünülürken, haftanın son iki gününde gelen yoğun satış dalgası şaşırttı. Endeks 76.150 seviyesinde stop etti ve devamında dün ile birlikte 4 işlem gününde, USD bazında toplam %5.8 oranında düştü. Türkiye ile aynı ligde değerlendirilen diğer ülkelerde ise daha fazlası oldu. Örneğin gelişmekte olan ülkeler arasında cari açık yönüyle bize benzeyen Endonezya ve Hindistan para birimleri, son 4 işlem gününde USD karşısında %4.0’ten fazla düştü. Hindistan borsası %9.4, Endonezya borsası ise %14.4 oranında çakıldı. Peki, ne oldu da Bayram öncesindeki iyimserlik, Bayram sonrasında bu denli tersine döndü? Hafta içinde Türkiye’de açıklanan Sanayi Üretimi ve Cari Açık verisi beklentilerden iyi geldi. Bu değil. Avrupa’da açıklanan 2Ç13 büyüme verilerinin 6 çeyrek sonra ilk kez büyümeye geçtiği görüldü. Bu da değil. ABD’de ise haftalık işsizlik başvuruları dışında kalan, Sanayi Üretimi, Kapasite Kullanımı, Perakende Satışlar, Michigan Tüketici Güveni ve Fed imalat endekslerinin tamamı beklentilerin altında kaldı. Bu hiç değil. Ama bir şekilde Fed korkusu tekrar hortladı ve uluslararası fonların gelişmekte olan ülke piyasalarından kaçışı, piyasaları fena vurdu. Borsa İstanbul’da yabancı takası %62.57 ile 2013 yılının en düşüğüne geriledi. Fed’in tahvil alımlarını azaltacağını açıkladığı 22 Mayıs tarihinden sonraki 12 hafta boyunca, Gezi olaylarının yaşandığı hafta dahil, hiç 72.500 desteğinin altında kapanmayan endeks, hafta başında bu desteğinin altında kapandı. Kısacası yaklaşık 3 aydır 70.000-77.000 koridorunda devam eden Ayı-Boğa savaşında, Ayılar tekrar üstünlüğü ele geçirmiş görünüyor. Bu nedenle risklerin düşük tutulması gerekiyor, ancak koridorun alt veya üst bandı kırılmadan savaşın galibinin tam olarak ilân edilmeyeceği de biliniyor.