Bayramda seyahat edenlerin gümrük hakları
Özellikle, bayram münasebetiyle yurtdışına gidiş ve gelişler yoğunlaşıyor. Hal böyle olunca yolcuların haklarını da bilmesi menfaatleri icabıdır. Dolayısıyla; yolcular tarafından serbest dolaşıma sokulan hediyelik eşya ve vergileri ödenmek suretiyle yolcu beraberinde veya posta yoluyla ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla serbest dolaşıma sokulacak eşya konularındaki son durumu hatırlatmakta yarar bulunuyor. Maddeler halinde sıralayalım;
1) Yolcu beraberinde getirilen (transit yolcular hariç) gayri ticari nitelikteki, kişisel ve ailevi kullanıma mahsus veya hediye edilmek üzere getirilen eşyaya muafiyet tanınıyor. Kara hudut kapısından diğer ülkelere giden yolcular, seyahat ettikleri ülkede, en az üç gün kalmaları halinde bu hakkı elde ediyorlar.
2) Yolcu beraberinde getirilen eşya miktarı aşağıda liste halinde gösterilmiştir.
3) Yolcu beraberinde getirilen hediyelik eşya limiti ise; yolcu beraberinde getirilen eşya hariç olmak üzere her bir yolcu için toplam gerçek kıymeti 430 euro olarak hesaplanıyor. 15 yaşından küçük yolcular için bu miktar 150 eurodur.
4) Vergileri ödenmek suretiyle yolcu beraberinde veya posta yoluyla ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla serbest dolaşıma sokulacak eşya konusundaki uygulama ise şöyledir;
Önemli değeri olmayan eşya ve yolcu beraberinde getirilen hediyelik eşya muafiyeti hükümleri saklı kalmak üzere, her bir sevkıyat ya da 18 ve daha yukarı yaştaki her bir yolcu için kıymeti 1500 euroyu geçmeyen eşyanın;
a) Avrupa Birliği ülkelerinden doğrudan gelmesi durumunda %18,
b) Diğer ülkelerden gelmesi durumunda %20,
oranında ve kıymeti üzerinden tek ve maktu bir vergi tahsil edilir.
Sözü edilen limit dâhilinde getirilen eşyanın;
a) Yolcu beraberinde ya da yolcunun gelişinden bir ay önce veya bir ay sonra gelmesi ya da yabancı bir ülkeden posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelmesi,
b) Ticari miktar ve mahiyet arz etmemesi,
c) Kişinin şahsına ve ailesinin kullanımına mahsus olması,
ç) Posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelenlerde brüt 30 kilogramı geçmemesi,
gerekir.
5) Muafiyet limitleri aşılırsa ne olur?
Eşyanın yolcu başına toplam kıymetinin 61 inci maddede belirtilen değerleri aşması halinde muafiyet yalnızca toplam değeri 150 veya 430 euro tutarındaki kısma uygulanır. Muafiyet değerlerinin aşılması durumunda, muafiyet miktarına tekabül eden vergi düşüldükten sonra kalan kısma 62'nci maddede belirtilen tek ve maktu vergi uygulanır.
Vergileri ödenmek suretiyle eşya getirilmek istenmesi halinde belirlenen kıymetin 1500 euro'yu aşması halinde, söz konusu eşyaya yürürlükte olan ithalat vergilerine ilişkin oranlar uygulanır. Keza; eşyanın kıymeti, ibraz edilen faturaya, satış fişine veya eşya bedelinin ödendiğine ilişkin belgeye göre belirlenir. Bu tür belge ibraz edilememesi veya ibraz edilen belgede kayıtlı kıymetin düşük bulunması halinde, eşyanın kıymeti gümrük idaresince belirlenir.
6) Yolcuların gümrük kapılarında bulunan mağazalardan eşya alınması halinde satın aldıkları kişisel eşya ile yolcu beraberi hediyelik eşyaya muafiyet tanınır. Vergileri ödenmek amacıyla yolcuların bu mağazalardan satın aldıkları eşyayı vergilerini ödeyerek (yukarıda belirtilen çerçevede) serbest dolaşıma sokabilirler.
Bu arada şunu da yolcular kişisel eşyalarını ve hediyelik eşyalarını yurtdışından getirmeleri halinde yararlandıkları muafiyeti sınır kapılarında aynı amaçla aldıkları eşyalar için uygulanmayacağını bilmeleri gerekiyor. Aynı konuda iki kez muafiyet uygulanamayacağını herkes bilmelidir.
Yolcu beraberi kişisel eşya listesi
A) Tüketim maddeleri
a) Tütün ve tütün ürünleri
1- Sigaralar 400 adet
2- Sigarillolar (her biri 3 gr.dan ağır olmayan purolar) 100 adet
3- Puro 50 adet
4- Kıyılmış tütün (200 yaprak sigara kağıdı ile) 250 gr.
5- Pipo tütünü 250 gr.
b) Alkollü ürünler
1- Alkol derecesi %22'yi geçen alkol ve alkollü içkiler 1 lt.
2- Alkol derecesi %22'yi geçmeyen alkol ve alkollü içkiler 2 lt.
c) Kozmetik ürünler
600 ml'yi aşmamak kaydıyla kolonya, parfüm, lavanta, esans veya losyon ile 5 adet cilt bakım ürünü ve makyaj malzemesi
ç) Gıda ürünleri
1- Çay 1 kg.
2- Çözülebilir hazır kahve 1 kg.
3- Kahve 1 kg.
4- Çikolata 1 kg.
5- Şekerden mamul yiyecek 1 kg.
B) Diğer eşya
a) Giyim ve yolculuk eşyası
1- Yolcunun giyinip kuşanmasına mahsus eşya
2- Yolcunun yaşantısına mahsus eşya ile seyahat eşyası
b) Elektronik /dijital eşya
1-LCD veya plazma ayrımı yapılmaksızın bir adet renkli televizyon (55 ekrana [55 ekran dahil] kadar)
2- Birer adet video kamera (10 adet boş kaseti ile birlikte) ve fotoğraf makinesi (hafıza kartı veya 5 adet filmi ile birlikte)
3- Bir adet GPS yön bulma cihazı
4- Bir adet dizüstü bilgisayar ya da PC, aksam ve parçaları (flash bellek, harici hard disk dahil)
5- Bir adet radyo veya radyo-teyp
6- Her türlü ses ve görüntü kaydedici ve oynatıcı cihazlardan bir adet ile bu cihazlara ait toplam 10 adedi geçmemek üzere üzerine kayıt yapılabilen plak, teyp kaseti, CD, VCD, DVD
7- Bir adet kasetli veya oyun kartlı elektronik oyun aleti
8- Tv, müzik çalar, video oynatabilme özelliğine sahip olanlar dahil olmak üzere GSM-Cep telefonu (yabancı misyon mensupları hariç iki takvim yılında 1 adet)
c) Müzik aletleri
Elde taşınabilir müzik aletlerinden birer adet olmak üzere en çok 3 adet
ç) spor ve oyun aletleri
1- Bir adet kamp çadırı
2- Bir adet dalgıç takımı
3- Bir adet motorsuz şişirme bot
4- Bir adet yelken tertibatlı sörf
5- Bir çift yüzme paleti
6- Golf malzemesi (golf aracı hariç)
7- Yolcunun tek başına kullanabileceği özelliğe sahip birer adet olmak üzere spor yapmasına mahsus diğer spor alet ve giysileri (paraşüt ve kayak takımı dahil, deniz motosikleti ve motorlu deniz kızağı hariç)
d) Sağlık cihazları
1- Hasta yolcuya ait yatak
2- Maluller için hareket ettirici tertibatı bulunan motorlu, motorsuz koltuk
3- Şahsi tedavide kullanılan ilaçlar
4- Kişinin kullanımına mahsus tıbbi cihazlar
5- Gaz maskesi, koruyucu elbise
e) Mutfak eşyası
Yolculuk esnasında kullanılacak mutfak aletleri ile birer adet olmak üzere küçük ev aletleri
f) Diğerleri
1- Hac ve umreden gelen yolcuların beraberlerinde getirecekleri veya posta veya kargo yoluyla gönderecekleri, Müsteşarlık ile Diyanet İşleri Başkanlığı'nca belirlenecek miktarda hurma ve zemzem suyu
2- Çocuk yolcuya mahsus bir adet çocuk arabası
3- Çocuk yolcuya mahsus oyuncaklar
4- Bir adet ütü
5- Bir adet bisiklet
6- Bir adet el dürbünü (gece görüş dürbün ve gözlükleri ile gece görüş keskin nişancı dürbünleri hariç)
7- Araçla birlikte yolculuk halinde, aracın kendisine ve sürücüsünün kullanımına mahsus diğer alet ve cihazlar (Akü şarj cihazı, akü ile çalışan otomobil süpürgesi, akü ile çalışan buzluk vb.)
8- Kişisel kullanıma mahsus kitap veya benzeri basılı yayın
9- Yolcunun beraberinde olmak kayıt ve şartıyla evcil hayvanlardan toplam 2 adet veya 10 adet akvaryum balığı (veteriner sağlık raporu, orijin ve aşı belgesi ile varsa kimlik ve eşgal belgesi ibrazı şartı ve veteriner kontrolü kaydıyla)