Bayram öncesi ve sonrası gümrük muafiyet

Bayram geliyor. Posta veya hızlı kargo yoluyla gelen eşya, yolcuların eşyası ve hediyelik eşya ile ilgili olarak, 07.10.2009 tarih ve 27369 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca posta ve yolcu İşlemlerinde "Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna Tanınacak Haller" belirtilmiş ve bunların uygulama biçimi Gümrük Müsteşarlığı'nca temmuz ayında bir genelge iye duyurulmuş bulunuyor.

Buna göre;

Posta eşyası

Posta eşyası kapsamında muafiyet Kararın 45 veya 62'nci maddesinde belirtilen eşya için söz konusudur. Kararın 61'inci maddesinde hüküm altına alınan yolcu beraberi 430 euroluk hediyelik eşya limiti, posta yolu veya hızlı kargo yolu ile getirilen eşya için söz konusu olmuyor.

Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir kişiye posta ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen ve  kıymeti (150 Avro'yu) aşan, ancak 1500 Avro'yu asmayan eşya Kararın 62 nci maddesi kapsamında değerlendirilecek ve geldiği ülkeye göre bu eşyaya tek ve maktu vergi oranı uygulanarak,  eşyanın vergisi tahsil ediliyor. Söz konusu eşyanın vergilendirilmesinde kargo ücreti dikkate alınmıyor.

Kişisel eşya

Yurda giriş yapan yolcuların beraberlerinde ya da gelişlerinden bir ay önce veya bir ay sonraki süreler içerisinde gelen ve daha önceki makalelerimde liste halinde belirttiğim eşyaya muafiyet tanınıyor. Yolcuların elektronik cihazlarına ilişkin olarak, bir defaya mahsus olmak üzere Bandrol Ücreti adı altında TRT adına gümrük idarelerince bir meblağ tahsil ediliyor.

Yolcu beraberi hediyelik eşya

Yolcu beraberinde gelen hediyelik eşyaya için yapılan uygulama ise şöyledir;

1- Daha önceki makalelerimde belirtilen liste kapsamı yolcu eşyası için muafiyet listede belirtilen miktarda muafiyet uygulanıyor. Hem 430 euroluk yolcu beraberi hediyelik eşya muafiyet hakkı, hem de kişisel eşya muafiyet hakkı her bir yolcu başına uygulanıyor. Liste kapsamı dışında kalan eşya için ise, getirilen eşyaya muafiyet uygulanabilmesi için eşyanın toplam kıymetinin 430 euroyu aşmaması gerekiyor.

2- Tütün ve tütün ürünleri ile alkollü ürünlerden, her bir ürün çeşidinin karsısında yazılı adet ve miktarda getirilmesi halinde vergilerden muaf tutuluyor. Ancak, yolcunun her bir gruptaki ürünlerden birden fazla ürün çeşidinden satın almak istemesi halinde ürünlerin satın alınan oranları toplamının %100'ü asmaması gerekiyor. Kararın 9 nolu ekini oluşturan bu listenin A)Tüketim Maddeleri" bölümünde yer alan eşyanın sadece yolcu beraberinde getirilmesi mümkündür. Bu bölümdeki sigara miktarına ek olarak yolcuların 200 adet sigara daha alabilmeleri de mümkün oluyor.

Yolcu beraberi Türk Parası, döviz, kıymetli maden, taş ve eşya

11.08.1989 tarih ve 20249 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar"ın 3, 4 ve 7'nci madde hükümleri çerçevesinde;

1- Yolcuların Türk Parası'nı ve dövizi beraberlerinde Türkiye'ye getirmeleri serbestisi tanınıyor..

2- Yolcular, 5 bin ABD Doları veya eşitine kadar efektifi ve en çok 5 bin ABD Doları karşılığı Türk Lirası'nı beraberlerinde yurt dışına çıkarabiliyorlar.

3- Dışarıda yerleşik kişiler ile Türkiye'de yerleşik sayılmakla birlikte yurt dışında çalışan Türk uyruklu kişiler, yurda girişlerinde beyan etmiş olmak, Türkiye'de yerleşik kişiler ise bankalar ve özel finans kurumlarından döviz satın aldıklarını tevsik etmek kaydıyla 5 bin ABD Doları veya eşitini aşan miktarlardaki efektifi beraberlerinde yurt dışına serbestçe çıkarabiliyorlar.

4- Yolcular, beraberlerindeki kendilerine ait değeri 15 bin ABD Doları'nı aşmayan ve ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğinde kıymetli madenlerden ve taslardan yapılmış eşyayı yurda getirebiliyor ve yurt dışına çıkarabiliyorlar. Daha fazla değerdeki ziynet eşyasının yurt dışına çıkarılması, girişte beyan edilmiş olmasına veya Türkiye'den satın alınmış olduğunu tevsik etme şartına bağlanıyor.

İstisnalar

1- Giriş ve çıkışın her ikisinin de kara yoluyla yapılması halinde, yolcu beraberi hediyelik eşya ve kişisel eşya muafiyetinden yararlanabilmek için yolcunun gittiği ülkede üç gün kalması şarttır.

2- Yolcu beraberinde getirilen silahların ülkemize giriş izni olmaması durumunda, bu silahlara gümrüğe tabi diğer eşya gibi işlem tesis ediliyor.

3- Turistlerin inançları gereği yemeleri gereken özel gıda maddelerinin gerek yolcuların beraberlerinde gerekse kargo yoluyla gelmesi halinde, hangi yolculara ait olduğunun ilgili turizm kuruluşu tarafından belgelendirilmesi ve bunlar tarafından tüketileceğinin taahhüt edilmesi kaydıyla, bu tür gıda maddelerinin Gıda, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nca kontrol ve müsaade aranılmadan yurda girişine izin veriliyor.

4- Ülkemize gelen yolcuların beraberlerinde ya da gelişlerinden bir ay önce veya bir ay sonraki süreler içerisinde kararın ekinde yer alan Ek-9'daki liste kapsamı şahsi tedavide kullanılmak üzere getirilen ilaçların, yolcuların seyahatleri süresince kullanmaları gerektiğine ilişkin gümrük idaresine belge (sağlık kuruluşundan alınan rapor, doktor raporu veya reçete) ibraz edilmesi koşuluna bağlı olarak, ülkemizde kalınacak süre göz önünde bulundurularak, makul miktardaki ilacın girişine izin veriliyor.

Sınırlamalar

1- Cep telefonunun (TV, müzik çalar, video oynatabilme özelliğine sahip olanlar dahil) muafen serbest dolaşıma sokulabilmesi için, sadece yolcu beraberi kişisel eşya statüsünde olması gerekiyor. Ek-9'daki listede belirtildiği gibi, yabancı misyon mensupları hariç, her bir yolcunun iki takvim yılında bir adet ile sınırlı olmak üzere ve telefonun kıymetine bakılmaksızın cep telefonunu gümrük vergilerinden muaf olarak yurda getirmeleri mümkün bulunuyor.

Ayrıca, yolcu beraberi hediyelik eşya statüsünde veya posta/hızlı kargo taşımacılığı yoluyla muafen veya vergileri ödenerek cep telefonu getirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bununla birlikte, yurt dışına giden yolcuların IMEI numarası hali hazırda kayıtlı olan cep telefonlarının çeşitli nedenlerle yurt dışında kalması ve bu telefonların posta/hızlı kargo yoluyla geri gönderilmesi durumunda, söz konusu telefonların IMEI numaralarının kayıtlı olduğunun http://www.mcks.gov.tr/tr/imeisorgu.php adresinden yapılacak sorgulama sonucu teyit edilmesi halinde teslim edilmesi mümkündür.

2- Kararın 61'nci maddesi kapsamı yolcu beraberi hediyelik eşya kapsamında, fenni usullere göre kapatılmış kutulardaki her nevi su ürünleri, hayvansal ürünler, konserveler ile pastırma ve sucuk gibi işlenmiş hayvansal ürünlerin beş kilogramına kadar, tüketim amacıyla getirilen bitkisel ürünlerden taze ve kuru meyve ve sebzelerin üç kilogramına, diğer bitkisel ürünlerin ise bir kilogramına kadar muafiyet tanınır. Bunun dışında kalan her nevi ve miktardaki hayvansal ve bitkisel ürünün yolcu beraberinde getirilmesi halinde ticari miktar ve mahiyette olduğu kabul edilip buna göre işlem yapılıyor

3- 13.06.2010 tarihli ve 27610 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 3'üncü maddesinin birinci fıkrasının 65 nolu alt bendinde tanımlanan "takviye edici gıdalar" ile 06.12.2003 tarihli ve 25308 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Gıda Kodeksi 2003/42 nolu Sporcu Gıdaları Tebliği'nin 4'üncü maddesinde tanımlanan "sporcu gıdaları"nın kararın 45'inci ve 62'nci maddesi kapsamında muafen ithali mümkün bulunmamaktadır. Ancak, bu kapsamdaki ürünleri doktor tavsiyesi ile kullanan kişilerin, hastalıklarına dair resmi hastaneden alınmış bir raporu veya doktorun önerdiğine dair bir reçeteyi, milli sporcuların ise "Milli Sporcu Belgesi"ni ilgili gümrük idaresine ibraz etmeleri halinde söz konusu ürünleri posta ve hızlı kargo yoluyla getirmelerine izin verilir. Rapor veya reçetelerin, eşyanın ilgilisine teslim edildiği tarih itibariyle son bir yıl içerisinde düzenlenmiş olması yeterli olup, her gönderi için yeni bir rapor ve reçete aranmasına gerek bulunmuyor.

4- 30.03.2005 tarihli ve 25771 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5324 sayılı Kozmetik Kanunu'nun ikinci maddesiyle kapsamı belirlenmiş olan kozmetik ürünlerinin kararın 45'inci ve 62'nci maddesi kapsamında muafen ithali mümkün bulunuyor.

5- 3 ve 4'üncü maddelerde bahsi geçen ve muafen ithali mümkün olmayan eşyaya, kıymetine ve miktarına bakılmaksızın genel hükümler çerçevesinde, meri gümrük ve dış ticaret mevzuatının ilgili hükümleri uygulanarak işlem yapılabiliyor.

6- Posta ve hızlı kargo yoluyla gelmesine sınırlama getirilen eşyanın bir koli içinde, sınırlamaya konu olmayan başka eşya ile birlikte gelmesi ve sahibince gümrüğe terk veya mahrecine iadesinin talep edilmesi halinde, sınırlamaya tabi olmayan kalan eşyaya genel hükümler çerçevesinde işlem yapılıyor.

Sonuç olarak;

Kişilerin haklarını bilinmesinin yanı sıra sınırlamalara da uyulması halinde, hem kişi hem de gümrük idaresi hızlı ve etkin bir süreç yaşar demek mümkündür.