Bayilerde yaprak dökümü

Türkiye, yakın tarihinin en önemli ekonomik krizlerinden bir tanesiyle karşı karşıya. ABD’nin, daha doğrusu ABD Başkanı Donald Trump’ın kabul edilemez dayatmalarıyla alevlenen kurlardaki yangın, geri dönülebilecek noktayı bence geçti.

Şahsi fikrime göre, Trump’ın kendi karizmasını kurtarmak amacıyla yaptıkları, Türkiye’de zaten yanan ateşe benzin dökme etkisi yaptı, ardından esen sert rüzgarlar da yangını körükledi.

Üstad Ege Cansen’in belirttiği gibi bu gidişin nerede duracağını şu an kimse bilmiyor.

İşte bu durum da otomotiv firmalarını, oldukça derinden etkileyecek. Üretici firmalar, konsolide bütçelerinde devalüasyon etkisiyle kar gösterebilecek belki lakin sadece otomotiv birimlerinin artıya geçmesi artık neredeyse mümkün değil.

Zira, pazarın yüzde 70’e yakını ithal olan Türkiye’de bu kur seviyesi ile perakende satış yapmak neredeyse imkansız hale geldi.

Bunun en önemli nedeni ise matraha dayalı ÖTV. Şu anda otomotiv firmalarının kurlardan doğan artışları fiyatlarına tamamen değil, cüzi bir miktar bile yansıtmaları halinde piyasada neredeyse tüm otomobiller ikinci vergi dilimine girecek ve 100 bin liranın altında araç neredeyse birkaç tane kalacak. Faiz-kur sarmalı/düşüncesindeki tüketicinin ise bu şartlarda alıma geçmesi biraz hayal olacaktır. Filoların yön verdiği pazarda en büyük darbeyi de muhtemelen yetkili satıcılar yiyecektir. Zira, birkaç önemli bayi haricinde, filoda satış yapabilen yetkili satıcı bulunmuyor.

Bunun yanı sıra, ana firmalardan talep edilen destek indirimlerinin de bu ekonomik/politik konjonktürde karşılık bulması çok zor gözüküyor.

Dolayısıyla firmaların atacağı ilk adım, bayi karlarına yönelik azaltmaya gitmek olacaktır. Yani bayiler bir yanda azalan adetler, diğer yanda da sattıkları otomobillerden daha az kâr elde etme durumuyla yani bir anlamda çift tarafl ı kıskaç altına girecekler.

Buna bir de eğer firmalardan hedef baskısı da yaşamaları halinde yani tüketicisi olmayan otomobilleri kendi parklarına çekme/ çekmeye zorlanma durumunun gerçeklemesi halinde yetkili satıcıları çok zor günlerin beklediği çok açık.

1994-2001 krizlerinde bayi sayısında önemli erozyonlar yaşanmıştı, bugünlerde yaşanan durum da o döneme maalesef benzerlik gösteriyor. Umarım sonbaharda yaprak dökümü çok etkili olmaz.