Baştan- başa Balkanlar..

28 Mayıs-4 Haziran tarihleri arasında bir turizm şirketinin düzenlediği “Baştan Başa Balkanlar” turuna aile dostlarımızla katılma fırsatını bulmuştum..

İstanbul’dan THY uçağı ile geldiğimiz Belgrad’dan (Sırbistan) bu kez otobüsle başlayan gezi; Saraybosna, Mostar, Trebinje (Bosna Hersek), Kotor, Budva, Podgorica (Karadağ), İşkodra, Tiran (Arnavutluk)-Ohrid, Resne, Manastır (Atatürk'ün mezun olduğu Askeri İdadiyi ve Atatürk Müzesi'ni gezerken duygusal anlar yaşadığımız şehir), Kalkandelen’den sonra Üsküp'ten (Makedonya) İstanbul’a uçuş ile sonlandı.

Karadağ'ın küçük bir Türk kasabasında doğan 6 yaşında ailesiyle birlikte İstanbul Pendik’e muhacir olarak gelen tur rehberimiz İsmet Sancaklı, 1990'lı yıllarda Balkan yarımadasında yaşanılan savaşları özellikle soykırımı duygularını da katarak mükemmel bir ifade ile anlattı...
İsmet bey Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) makine bölümü mezunu.

Öğrenciliğinde Turizm Bakanlığı’nın açtığı rehberlik sınavını iyi Sırpçası nedeniyle kazanır.
Bir süre makine mühendisi olarak çalışır. Doğduğu toprakların tarihini, yaşanılan tüm olayları, çok sevdiği transistörlü radyosundan dinler o ülkelerde konuşulan dilleri öğrenme olanağını bulur..

Soydaşlarının verdiği yurt savunmasına destek olabilmek için arkadaşlarıyla birlikte Türkiye’de yardım kampanyaları düzenler, yardımların yerine ulaşmasında bizzat görev alır.
Barış sürecinde mühendisliği bırakıp o coğrafyayı iyi bilen bir rehber olarak çalışmaya başlar.
Bölgeye yatırım amacıyla gelen Türk iş insanlarının gerek görüşmelerinde gerekse sözleşme süreçlerinde tercüman olarak ta görev alması bölgenin ekonomisini, yatırım olanaklarını da yakından öğrenme fırsatını bulur.

İsmet beyden bölge ülkelerin ekonomisi ve yatırım iklimini ve teşvik sistemlerine ilişkin edindiğim bilgilerde özetle şunlar;

“Sırbistan, Bosna Hersek, Makedonya, Karadağ ve Arnavutluk’ta Türkiye’den güçlü şirketler burada yatırım yapıyorlar çeşitli projeleri başarıyla sürdürüyorlar ..

Sırbistan ile Türkiye arasında Serbest Ticaret Anlaşması gereği 2015 yılından bu yana sanayi ürünlerinin karşılıklı ithalatı gümrüksüz yapılıyor.

Diğer ülkelerle de anlaşmalar yapılmış durumda.

Halkbank ve Ziraat Bankası hemen hemen bütün ülkelerde çok sayıda şubeler açtılar.
Tosyalı Holding, Doğuş Holding, TAV, Ramstore, Beko, LC Waikiki, DeFacto, Tudors, Simit Sarayı, Loris, Yataş, gibi Türk şirketlerine çokca rastlarsınız.

Türk bankalarının iş insanlarımıza desteği olması büyük bir avantaj oluşturuyor. THY’nin başkent Podgorica’ya İstanbul’dan haftanın 7 günü 11 sefer yaptığı Karadağ’ın en önemli turizm merkezi olan Kotor ve Budva kentleri, Türk yatırımcıların yatırımları ile büyüyor.
Saraybosna, Mostar, Trebinje, Ohrid, Manastır ve Üsküp Türklerin en çok ilgi gösterdiği şehirlerden”

Gezide birlikte olduğumuz üç arkadaşım; Ertan Okyar (Borusan bayii), Nurtekin Keçeci (Telmak Tel çekme şirketinin kurucusu, Yönetim Kurulu Onursal Başkanı ve Sarkuysan Yönetim Kurulu Üyesi, Özcan Koçer (Otomotiv yan sanayi imalatçısı) 1969 İTÜ Makine Bölümü mezunları olup kendi alanlarında başarılı iş insanlarıydı..

Üç arkadaşımızda önceki yıllarda bu ülkelerde yatırım ve ticaret amacıyla yaptıkları çalışmaları özetleyerek şunları anlattılar.

“Avrupa’ya yakınlığı teşviklerin ve vergi sistemlerinin yatırımcıyı destekler niteliklerde olması Balkan ülkelerinde yatırım yapmanın avantajları.

Mutlaka yatırım yapacağınız ülkeden bir ortak bulmanız, iyi bir avukatınız olması ve Türk konsolosluklarıyla ilişkinizi sıkıca sürdürmeniz gerekiyor."

Bölgede yatırımları olan iki arkadaşımdan da bilgi aktarmak isterim..

İlki İzmir’de kazan imalatı yapan makine mühendisi Ali Üçkardeşler.. Makedonya’dan İzmir’e göç eden Ali Üçkardeş doğduğu topraklara yatırım için Makedonya'da meyve üretimine başlar..
Ali bey, “Avrupa’ya çok yakınız ürünlerimizi Avrupa pazarlarına kolayca ihraç edebildiğimiz ve teşvikler olabildiğince uygun. Yıllar sonrada olsa bu topraklara hizmet etmek bizler için şereflerin en büyüğüdür” diyor..

Diğeri ise 1976 İzmir doğumlu İzmir Amerikan Koleji ve İTÜ Petrol Mühendisliği ardından da İngiltere Manchester Salford Üniversitesi MBA eğitimi almış Sinan Bezircioğlu. Yurtdışına açılma düşüncesini bir projeye dönüştürür Avrupa’ya yakınlığı nedeniyle Balkan ülkelerine yönelir.

İzmir’de bir toplantıda Makedon Bakan Hadi Nezir ile karşılaşır ülkesinde iş yapması için ikna eder. 2013 yılında Sinan Construction şirketini kurar ve ilk konut projesine 2014'de başlar ve tümünü kısa sürede satarlar..

Yeni projelerin yanı sıra Üsküp'te Butel bölgesinde 1000 metrekare kapalı alanda duşakabin imalatına başlarlar ve komşu ülkelere de ihracatı gerçekleştirmeyi başarırlar..

Sevgili Sinan Bezircioğlu’nun verdiği bilgilerde bunlardı..

Osmanlı İmparatorluğu döneminde atalarımızın izini mutlulukla ve onurla izlediğimiz gezimizde bölgenin harika doğal ve tarihi güzelliklerinin yanı sıra ekonomi, yatırım ve ticaret yönünden edindiğim bilgileri sizlerle paylaşırken yüzlerce esere sahip çıkarak onları restore eden TİKA’mızı da ayrıca kutlamak isterim.