Başkent'te bombalar, Türkiye'de yatırımlar patlayacak öyle mi!

Türkiye, tarihinin en büyük katliamının şokunu yaşıyor. Bu şok uzun süre yaşanacak, yaşanmalı da. Yaşanmalı ki, bu durumdan ders çıkarma konusunda gelişme sağlanabilsin. 

Bu öyle az buz bir durum değil, vahim bir tablo var karşımızda. Kimin yaptığı, niye yaptığı, neye hizmet etmek için yaptığı; bunlar bir tarafta... Diğer tarafta da bunun nasıl olabildiği ve engellenemediği sorusu var. Bu soruyu sormak herkesin hakkı. Karşımızda bir doğal felaket yok ki, "Ne yapalım" diyelim. Bu felaket, birilerinin isteyerek, planlayarak gerçekleştirmek istedikleri bir katliam ve ne yazık ki başarılı da oldular. 

Bir can bile değerlidir, biz onlarcasını kaybettik. Belki onlarcası sakat kaldı. Ama yitirdiğimiz başka şeyler de var. Tüm ülke olarak moralimiz bozuldu, endişemiz arttı. "Nereye gidiyoruz" kaygısı adeta had safhaya çıktı. 

Ateş düştüğü yeri yakacak, bir süre sonra bu katliamı, "Ankara Garı, ölen ve yaralanan şu kadar kişi" bazında istatistiki olarak hatırlama durumuna düşeceğiz ne yazık ki.

Dışarıdaki algı

Ama bu katliamı dışarıdan bakanlar başka gözle görmeye ve algılamaya devam edecek. Yabancı sıradan birinin bu durumu nasıl gördüğünün pek önemi yok. Bizi ilgilendiren, Türkiye'de yatırım yapmayı düşünenlerin, tatilini burada geçirme planı yapmakta olanların bakış açılarının nasıl değişeceği. 

Biz uzun süre, Türkiye'deki ekonomik ortamı iyileştirirsek yabancı yatırımcının buraya akın edeceğini sandık. Tek ölçü oydu. Adeta tüm yatırımlar Türkiye'ye kaydırılacaktı. Yabancılar da ara ara gaz vermekten geri durmadılar; "Türkiye parlayan yıldız, şöyle olacaksınız, böyle olacaksınız, potansiyeliniz şu kadar yüksek" diye. Gerçekten böyle diyorlar mıydı, yoksa biz işimize geldiği için böyle anlamaya mı meyilliydik, o da ayrıydı ya. 

İşte önce ekonomik ortamı iyileştirme sevdasına düştük, bunun yolunun da faizi indirmekten geçtiğini düşündük. Faiz bir inse, yabancı elinde projesi Türkiye'ye akın edecekti. Ekonomi faizden ibaretti ya, TL'nin hızla değer yitirmesinin de, bürokrasinin de, sık sık değişen mevzuatın da bir önemi yoktu ki...

Sonra sonra "Ekonomideki iyileştirmeler yetmez, bize hukuk da lazım" denilmeye başlandı. Hatta bunu önceki dönemlerde hükümetin içinde olanlar bile dile getirdi. "Acaba" diye bir düşünce oluştu belki bu çıkışlardan sonra.

Ne ekonomiyi halledebildik, ne hukuktaki eksikliklerimizi hale yola koyabildik, şimdi de başımıza terör belası çıktı; daha doğrusu bu bela iyice hortladı. Şimdi biz ilk iki konuyu tümüyle halletsek ne olacak ki. 

Başkent'in göbeğinde bombalar patlarken, ne sanıyoruz yani Türkiye'de yatırımlar mı patlayacak... Yabancı, "Aman Türkiye ne bakir bir ülke, ne gelecek vaat eden, ne kadar kar potansiyeli olan bir ülke" diye düşünerek buraya akın mı edecek... Bu kadar saf olmayalım artık değil mi...

Hem yalnızca yabancı yatırımcıyı da ilgilendiriyor değil ki bu durum. Ekonomide neler olup biteceğinin bir türlü kestirilemediği, hukuk sisteminin layıkıyla işlemediği, bir de üstüne üstlük terörün tırmanışa geçtiği bir dönemde, özellikle güvenlik zafiyeti olan bölgelerde niye yatırım yapılsın ki... 

Yatırımlar zaten geriliyor

Türkiye, son birkaç yıldır yatırımların hız kesmekte olduğu bir süreç yaşıyor zaten. Ekonomi Bakanlığı'nın verilerine bakarsanız, teşvik belgesi verilmiş yatırımların tutarı ilk sekiz ay itibariyle geçen yılın yüzde 51 üstünde. Ama detaydaki ayrıntı önemli. Bu artış, çok büyük ölçekli ve pek istihdam yaratmayan enerji yatırımlarından kaynaklanıyor. Çıkın enerji yatırımlarını, teşvik belgeli yatırım tutarında geçen yıla göre yüzde 9 azalma var; geçen yıl için önceki yıla göre yüzde 15 azalma var. 

Türkiye imalat sanayinde yatırım yapmalı ki üretimi artabilsin, istihdam sağlanabilsin. Oysa ilk sekiz aydaki imalat sanayi yatırımı geçen yıla göre yüzde 16, 2013'e göre yüzde 38 düşmüş.

Tablo bu... Türkiye'de artık yatırım yapılmıyor. Eğer inşaatı, yolu yatırım sayıyorsak, o ayrı. Onlar yapılıyor, bitiyor; "Harç bitti yapı paydos" oluyor.