Basitleştirilmiş Gümrük Hattı

Bu haftayı da Rusya fırsatına ayıracağız amma öncelikle ve tekrar vurgulamak istediğimiz konu “ Fırsatı değerlendirelim fakat fırsatçılara aman vermeyelim.” Geçen hafta yayınlanan sohbetimiz üzerine bazı okurlarımızla konuştuk ve Basitleştirilmiş Gümrük Hattı (BGH) üzerinde tartıştık.

BGH uygulamasını üstlenmiş olan Favor Trans Genel Müdürü Sayın Tamer Dinçşahin ile yaptığımız telefon görüşmesini takiben bir araya gelip daha ince detaylara girdik. Bir kaç hafta önceki Rusya ziyaretimizin de ışığı altında, aklımızdaki sorulara cevap almaya çalıştık. BGH. uygulamasının her şeyden önce gönüllülük esasına dahil olduğunu, başka bir deyişle, isteyen firmaların bu uygulamaya katıldığını öğrendik. 

Sistemin ana kontrol noktası Form A. Bilindiği üzere, Form A Belgesi Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi/GTS (Generalized System of Preferences/GSP) çerçevesinde tercihli rejimden faydalanması talep edilen eşyanın GTS/ GSP ülkesi menşeli olduğunun ispatı için kullanılan bir belge. Başka bir ifade ile ihraç eşyasının tercihli menşe ülke statüsünü gösterir. Sistemin işleyiş detayları da kabaca şöyle; 

İhracatçı, bugün itibariyle bu işlemlerde yetkili olan Favor Trans sitesine girerek, alacağı kullanıcı adı ve şifresi ile Form A belgesini dolduruyor ve ihraç ürünü hakkında istenilen bilgileri veriyor. İhracatçının, BGH hizmetini veren firmanın hizmet teklifini kabul etmesi halinde de süreç başlatılıyor. Form A belgesi firma tarafından Rus tarafına gönderilip onayı alınıyor. Onayı takiben ürünlerin ve diğer belgelerin Rus tarafının aradığı koşullara uyup uymadığı kontrolleri yapılıyor. Gereği halinde ihracatçıdan ek belge veya bilgi isteniliyor. Rus tarafının aradığı koşulların varlığının belirlenmesini takiben ürün ihracatçı tarafından sevk ediliyor. Diyeceksiniz ki “Bu kadar eziyete ve masrafa ne gerek var?” 

Sistem sizden masraf olarak bir şeyler alıyor muhakkak amma karşılığında gelenler de var. 

İhraç ettiğiniz ürünler, Rus Gümrük noktalarında giriş önceliği kazanılıyor. Rus tarafının aradığı kontroller ve ürünlerin uygunluğu Türk tarafında yapıldığından, Rus Gümrük muayenesinden muafiyet söz konusu. Rusya’ya varışta gümrüklerden geçişte, farklı uygulamayla öncelikli geçiş hakkı tanınıyor. Bu nedenle de ihraç ürünlerinizin hızlı, zamanında ve güvenli bir şekilde ulaştırılmasıyla rekabet şansınızın artması çok olası. İşlemlerin Türk tarafında tamamlanması nedeniyle, daha az bürokrasi (özellikle Rus bürokrasisi) ve daha az belge gerekiyor. Eksik bilgi ve belgenin olması halinde, bunların mal çıkmadan burada belirlenmesi nedeniyle, hızla sonradan tamamlanabilme imkanı var. En önemli noktalardan birisi de Rusya gümrüğünde referans fiyat uygulamasından muafiyet sağlanıyor olması. Deri ürünlerinde de, Asgari Maktu Gümrük Vergisi’nden muafiyet oluyor. 

Bugün itibariyle bu uygulamanın tek firma tarafından yapılması eleştirilere yol açıyor olsa da biz ihracatçılar için önemli olan, işimizin hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılması. Geri kalan konular bu uygulamayı getiren devletin işi olsa gerek.