Başçı, piyasalara yön gösteriyor
Merkez Bankası'nın geçen hafta içersinde aldığı kararlar "şaşkınlık" yaratmış ve "Yeterince açık bulunmadığı" yönünde yorumlar yapılmıştı. S and P tarafından Amerika'nın notunun düşürülmesinden sonra MB kararlarıyla ilgili daha olumlu yorumlar yapılmaya başlandı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı dün çıktığı televizyon programlarında soruları yanıtlarken hem Amerika'nın not düşmesi ardından küresel gelişmelerin yaratabileceği senaryolara değindi. Hem de bu senaryolar karşısında alabilecekleri önlemler konusunda bilgiler vererek piyasalara yön gösterdi.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı'nın son dönem açıklamalarıyla ilgili olarak bir süredir piyasa aktörleri "Merkez kararlarının nedenini çok net anlatamıyor" iddiaları söz konusuydu. Ama Amerika'nın not düşürülmesinin ardından Merkez'in geçen haftaki kararlarının "önemli bir öngörü" içerdiğini söyleyenlerin sayısı arttı ve hatta Standart and "Poor's'un kararını bekliyorlar mıydı?" gibi değerlendirme yapanlar bile oldu.
Merkez Bankası Başkanı Başçı, dün CNBC-E'den Servet Yıldırım'ın ve Bloomberg'ten Kerem Alkin'in sorularını yanıtlarken, hem not indirimi değerlendirmeleri sonrası senaryo beklentilerini net bir şekilde ortaya koydu. Hem de hangi gelişme konusunda hangi kararları alabileceklerini açıklayarak piyasalara yön göstermeye çalıştı.
Başçı, "Gelişmekte olan ülkelerin kamu borcu sorununu yaşadıkları için çözümler geliştirdiklerini, gelişmiş ülkelerin ise bu sorunla yeni karşılaştıkları için problemi nasıl çözecekleri? sorununu yaşadıklarının altını çizdi." Çözümün basit olduğunu,piyasaya likidite vermek ve mali uyum planlamasına dönük kararlar olduğunu söyledi.
Başçı, küresel sorunların çözümünde iki senaryonun söz konusu olduğunu, bunlardan birinin erken çözüm bulunması FED toplantısı ve Avrupa Merkez Bankası toplantısı kararlarının piyasalarda erken çözüm bulunacağı izlenimi yaratırsa bütün gelişmekte olan ülke paraları gibi TL'nin de hızla değer kazanacağını ve buna bağlı olarak döviz fiyatlarında düşüş, emtia fiyatlarında da artış olabileceğini belirtti.
İkinci ihtimal FED ve Avrupa Merkez Bankası kararlarının tatminkar görülmemesi ve geç çözüm düşüncesinin hakim olması olduğunu söyleyen Başçı, "Bu piyasalardaki hızlı artış eğiliminin bir süre daha dalgalı bir seyir izleyeceği anlamına gelir" dedi. O zaman bütün gelişmekte olan piyasalar gibi TL'de de değer kaybı yaşanabileceğinin altını çizdi.
Başçı, her iki halde de faiz indirimi yapılabileceğini, faiz indirimi ve yükseltmesi için de şu anda yeteneğe sahip olduklarını söyledi.
Başçı, hem TL likidite ihtiyacı olması halinde onu kolaylıkla ve fazlasıyla karşılayabileceklerini, döviz tarafında da döviz ihtiyacını günlük alımları artırarak, yabancı para zorunlu karşılıklarını değiştirerek ve haftalık vadeli döviz taleplerini karşılayarak üç alanda önlemleri alabileceklerini açıkladı.
Başçı'nın açıklamaları arasında "Türkiye için durgunluk riskinin yüksek olmadığı" ve cari açıkla ilgili "Şu anda daha az sorun" gördükleri bilgileri de yer aldı. Başçı, ilk altı ayda 45 milyar dolar olan cari açığın, MB uzmanlarının yaptığı çalışmaya göre ikinci altı ayda cari açık artışı, ilk altı aya göre cari açık yüzde 45 gerileyerek 25-27.5 milyar dolarda kalacak. Bu da yıllık cari açığın 70-72.5 milyar olacağı beklentisine neden olurken Başçı bunu "Cari açıkla ilgili oldukça hızlı gözle görülür bir iyileşme bekliyoruz" değerlendirmesiyle dile getirdi.
Doğaldır ki, Amerika'nın not düşüşünün ardından yeni başka gelişmeler de olacaktır. Amerika'nın kredi notunun düşmesini AAA olan bazı Avrupalı ülkelerin not düşmesi izleyebilir. Bu nedenle özellikle Euro Bölgesi'nde yeni gelişmelerin yaşanacağını bunların da Merkez Bankasını yeni önlemlere ve açıklamalara iteceğini piyasalara yön vermeyi sürdüreceğini unutmamak gerekir.