Başarılı dönüşüm için cevaplanması gereken sorular

Muhammed Satılmış

Şirketlerin tarihlerinde milat niteliğinde dönemler vardır. Sonrasında yüksek büyüme, verimlilik ve kârlılık artışları, yeni sektör ve pazarlara giriş gibi büyük değişim adımları atılır. Başlıktan da anlaşılacağı gibi şirketlerin sınıf atladığı dönüşüm programlarından bahsediyoruz.

Ciddi bir araştırma ve hazırlık safh asından sonra başlatılan bu yenilik hareketlerinin şirketlere, çalışanlarına, topluma ve ülkemize getireceği faydalar saymakla bitmez.

Başarı öyküleri ile bu teşebbüsler taçlanır. Gururla anlatırız, dinleriz ve heyecanlanırız.

Her zaman olduğu gibi bir de madalyonun öteki yüzü var. Başarısızlıkla sonuçlananlar. Maalesef hiç de az değil. Araştırmalara göre bu türden girişimlerin %60-90’ı yani büyük kısmı başarılı olamıyor.

İçimizi ve cebimizi acıtan, ekiplerdeki değişime olan inancı azaltan, çok fazla anlatılmayan, yazılmayan ve bilinmeyen istemediğimiz bu sonuçları yaşamamak için, dönüşüm programlarına başlangıç öncesinde cevaplanması gereken, tamamı tecrübe edilmiş aşağıdaki sorulara ve örnek cevaplara bir göz atalım.

Örneğimiz yalın dönüşüm olsun.

- Bu dönüşüme gerçekten ihtiyacımız var mı? Neden? Bu sorular genelde ihmal edilir ve bazen de modaya uyularak başlangıç vuruşu yapılır. Söz konusu dönüşümün zamanı gelmemiş olabilir, araştırıldığında ihtiyacın başka olduğu keşfedilebilir.

- Bu dönüşümü kim sahiplenecek, sponsor kim olacak? Heyecanlı bir başlangıçtan sonra en önemli unsurlardan birisi, uygulama esnasında kimlerin sahiplenmeye devam edeceğidir. Organizasyona göre mümkünse en tepedeki kişi olmalı; CEO, Grup Başkanı gibi. Sahiplenmenin bu seviyede olmasının şirketteki tüm birimlere ve uygulama ekiplerine vereceği mesaj inanılmazdır.

- Dönüşümü kim gerçekleştirecek? Danışmanlar ve/veya içeriden bir departmanın destekleri alınsa da, sahanın tamamı. Biz gerçekleştireceğiz, başkaları değil.

- Organizasyon hazır mı? Hayati bir soru. Hazır değilse başlamamalı veya hazırlık dönüşümün ilk adımı olmalı. Kervan yola çıktığında artık istikameti hedefi olmalı, geleneksel yaklaşımlardan uzak durulmalı.

- Dönüşüm ne zaman tamamlanacak? 2-3-5 yıl sonra değil. Bundan sonraki hayatımız veya iş yapış tarzımız olacak, yani bitmeyecek. Bu durumun bilinmesi de kritiktir, bir proje gibi sonu olan bir sürece gösterilecek ilgi ve içselleştirmeyi sağlayan öğrenme seviyesi çok farklıdır.

- Dönüşüm için yeterli finansal kaynak var mı? Büyük hayallerle başlayan ancak bütçe ayrılmayan bir dönüşümün başarılı olması mümkün değildir. Dönüşümün türüne göre kurumun geleceği söz konusu olabilir, belki en önemli yatırımdan söz ediyoruz, bu yüzden cömertlik şart!

Yolculuk hazırlık gerektirir, öyleyse yola çıkmadan önce bu soruları cevaplayalım ki kafamız rahat, yolculuğumuz güvenli olsun.