Başarılı bir kadın
NOT DEFTERİ / Uğur Tandoğan tandogan2007@gmail.com Değişik bir öykü Haberi öğrenir öğrenmez kadının yaptığı ilk şey, bir uçağa atlayıp Cape Cod'a gitmek oldu. Havaalanında onu karşılayan adam bir pankart tutuyordu. Pankartta "Tebrikler" yazıyordu. Kadın ve adam plajda yürüdüler, uzun uzun konuştular. Daha sonra adamın deniz kenarındaki evine gittiler. Adam piyanosunun başına oturdu, çaldı ve kadın söyledi. Kadın "Senin kalmanı istiyorum; ne yapmam gerekirse söyle, yaparım". Adam "Düşünmem gerek" dedi, ayrıldılar. Sonunda adam kalmaya karar verdi. Yukarıdaki öyküyü Fortune Dergisi'nin 10 Mart 2008 sayısından aktardım. Öykünün kahramanı kadın Indria Nooyi, PepsiCo'nun 52 yaşındaki başkanı. Adam da Mike White. Bundan 18 ay önce CEO olmak için yarışmışlar. Ve yarışı Nooyi kazanmış. Nooyi, CEO olduğunu öğrenince, rakibine gitmiş. Onun şirkette kalmasını sağlamış. Çünkü Mike White çok iyi bir operasyon adamı imiş. Ve White, Nooyi'nin sağ kolu olmuş. Nooyi, White'nın maaşını kendisinin seviyesine (7,1 milyon dolar) yükselttirmiş. Indra Nooyi kim? Indra Nooyi, Hindistan'da doğmuş. Babası muhasebeci, annesi ev kadını. Dedesi ise emekli bir hakimmiş; "Ölmeden önce sana geometriyi öğretmeliyim" deyip torununa tüm teoremleri öğretmiş. Anne vizyon sahibi bir ev kadını imiş. Her akşam Indra'ya ve kız kardeşine bir problem verir "Eğer cumhurbaşkanı veya başbakan olsanız bunu nasıl çözerdiniz?" deyip onları yarıştırırmış. Aile Hindu olduğu halde, Indra, Katolik bir okula, Madras Christian College'e gitmiş. Daha sonra Indian Institute of Management'tan ve Yale School of Management'tan master dereceleri almış. Kariyerine 1980 yılında ünlü danışmanlık şirketi Boston Consulting Group'ta başlamış. Daha sonra Motorola'da stratejik planlama, Asea Brown Boveri'de strateji ve stratejik pazarlama fonksiyonlarından sorumlu olmuş. Ve 1994 yılında da PepsiCo'ya katılmış. PepsiCo Her ne kadar PepsiCo'nun bazı markaları bir asırdan daha eski ise de, şirket daha genç; 1965 yılında Pepsi-Cola ve Frito-Lay evliliği ile kurulmuş. Bugün ise satışı 92 milyar dolar olan bir dev. 90'lı yılların ortasında, zamanın CEO'su Enrico, Indra Nooyi'den şirketi 21. yüzyıla taşıyacak bir strateji istemiş. Indra 21. yüzyılın eğilimini, insanların sağlıklarına ve sağlıklı yiyeceklere yöneleceğini o yıllarda görmüş. Ve o tarihten itibaren bu strateji uygulanmaya başlamış. Tropicana satın alınmış, daha sonra The Quaker Oats ve Gatore evlilikleri gelmiş. Şirket daha sağlıklı yiyecek ve içeceklere yönelmiş. Nooyi'nin özellikleri Kişileri belli noktalara taşıyan, onların diğer insanlardan farklı nitelikleri ve enerjileridir. Indra için de bu böyle. PepsiCo'nun eski CEO'larından birisi Nooyi için "hem analitik, hem de vizyon sahibi" diyor. Bir diğer önemli özelliği, ikna gücü. Liderlerin ikna güçleri öyle güçlü olmalı ki, kitleleri peşlerinden sürükleyebilsinler. Yakın çalışma arkadaşları Indra'nın her konuya tüm varlığı ile girdiğini söylüyorlar. Indra, gençliğinden beri performans çıtasını hep yukarda tutan birisi. Aynı mükemmelliği çalışanlarından da bekliyor. Görüşlerini açık ve net söylemekten çekinmiyor. Örneğin gelen raporların üstüne, gerektiğinde, "Böyle bir beceriksizliği hayatımda görmedim" diye yazabiliyor. Takımını her zaman zorluyor, çözümler üretmelerini istiyor. Bazen bir anne gibi davranabiliyor. Örneğin, stratejik planlamadan sorumlu iken yanında çalışan bir kişiye "Dilenci gibi giyiniyorsun" demiş. Bu kişi genel merkeze atandığında da, "şu mağazadan giyinmelisin" demiş. Adam da gidip tüm gardırobunu yenilemiş. Bu güçlü kadının eşi ne iş yapar diye merak edenler olabilir. Kocası Raj'ın elektrik ve endüstri mühendisliği ve de University of Chicago'dan master dereceleri var. Indra, CEO olunca o da Hewlet Packard'daki işini terk etmek zorunda kalmış, şimdi danışmanlık yapıyor. Biri 24, diğeri 15 yaşında iki kızları var. Sonuç Bakınız kadınlar neleri başarabiliyor, nerelere gelebiliyor. Kadınları kuluçka makinesi gibi görmemek gerek.