Barajlar, çok oldu su toplayalı...
Sulama amaçlı baraj inşa eder, ancak o barajda toplanan suyu toprakla buluşturacak iletim ağını kulak ardı ederseniz, ne o baraj bir işe yarar, ne de su özlemiyle yanan onca toprak... Kayseri'de yapımı çoktan bitmiş barajlar var, ne hikmettir bilinmez, ne o barajlarda biriken suyu toprağa salacak iletim kanalları, ne de sulama şebekeleri var ortada... Dün ödenek sorunu yüzünden baraj inşaatları ağır aksak yürürdü; bugün ayni sorun, işlevini barajlarla bütünleşerek yerine getirmesi gereken sulama tesisleri için geçerli.
Baraj inşaatları Kayseri'de, oldum olası kaplumbağa hızıyla yürür, nedeni de ödenek yetersizliğine bağlanırdı. Tespit doğruydu, zira ödenek mağduru Sarımsaklı Barajı 5, Ağcaşar 4, Kovalı Barajı ise 7 yıllık gecikme ile tamamlanabilmiş, aksamalar yüzünden devlet kasası büyük kayıplara uğramıştı. Keza ödenek dağıtımındaki tutarsızlık sonraki yıllarda yapımına başlanan Bahçelik ve Sarıoğlan barajları ile Gıcık Tüneli için de geçerliydi. Ta ki, Yamula Barajı için ödenek musluklarının sonuna kadar açıldığı 2004 yılına kadar.
Belirtmek gerekir ki; üst yönetim kademelerinde Kayseri'nin etkinliği arttıkça, uzun yıllar sürüncemede kalan kamu yatırımlarının önü açıldı. İnşaatların uzaması yüzünden, tipik birer para tuzağına dönüşen 'dibi delik barajlar' su tutmaya başladı. Bir başka deyişle, Yamula, Kayseri'de ödenek engeline takılmadan atlayan ve de inşaatı öngörülen sürede bitirilen ilk baraj oldu. Bahçelik ve Sarıoğlan barajları ayağa kalktı. Adı,"bıktıran inşaat"a çıkan Gıcık Tüneli'nin ucunda ışık göründü. Ancak yine de Kayseri'de sulu tarımın önünü açmak mümkün olmadı. Olamadı çünkü, bu kez de barajlarda toplanan suyu araziye aktaracak şebeke inşaatları ödenek engeline takıldı.
Söylendiğine göre sorun çözülmüş; sulama projeleri için ayrılan ödeneklerde bundan böyle aksama olmayacakmış. Umarım öyledir. Zira çiftçinin, özellikle de Develi çiftçisinin daha fazla beklemeye tahammülü kalmadı. Dile kolay, düşleri süsleyen 10.7 km'lik Gıcık Tüneli 15 yılda açılabildi. Tünel Develi Sulama Projesi'nin can damarı. Zamantı'nın 110 milyon metreküp suyunu ovaya aktararak 58.6 bin hektarlık alana hayat verecek. Bitmedi, tünel çıkışına kurulacak 6.7 megawat gücündeki santral, çiftçinin enerji ihtiyacını karşılayarak tarım gelirlerinin artmasına katkıda bulunacak. Dahası, susuzluktan çölleşen Sultansazlığı yeniden kuşlarına kavuşacak.
Evet, su hayat demek; toprağın sulanabilir olması ise üründe bolluk, bereket demek. Kentin batı yakasında 167 bin dekarlık tarım alanı Yamula'da toplanan 3 milyar metreküp, doğu yakasında ise 49 bin hektarlık alan Bahçelik Barajı'nda biriken 216 milyon metreküp suyla halvet olmayı bekliyor. Tabii, suyu toprakla buluşturacak iletim ağı, öngörülen (2014) sürede biterse...