Bankaların parlak kâr dönemi sona ermiş...

Arkadaşımız Talip Aktaş’ın BDDK verilerinden yararlanarak hazırladığı araştırma haberinde, bankacılık sektörünün aktif karlılığının son on yılda yüzde 55, özkaynak karlılığının yüzde 46 gerilediğini ortaya koyuyor. Enfl asyondan arındırıldığında 2006 yılında yüzde 12 seviyesinde olan bankaların öz kaynak karlılığının, 2015 yılında yüzde 2.3’e kadar düştüğünü gösteriyor. 

Bu karlılık oranları banka karlarının, İSO 500’de yer alan sanayi firmalarının karlılığından düşük olduğunu gösteriyor. 2014 yılında özel sektör sanayi kuruluşlarının aktif karlılığı yüzde 6, öz kaynak karlılığı ise yüzde 14. Buna karşılık bankacılık sektörünün aktif karlılığı yüzde 1.16 seviyesine, öz kaynak karlılığı ise yüzde 11.3’e gerilemiş ve sanayi karlılığının altına inmiş durumda. 

Oysa, Anadolu kentlerinde katıldığımız bütün toplantılarda sanayiciler, bankaların yüksek kredi faizleri uygulamaları ve ücret ve komisyon gelirleri uygulamalarından şikayetlerini dile getiriyorlar. Aktaş’ın haberinde bankaların ücret, komisyon ve hizmet gelirlerinde de artışların şikayet konusu olması sonucunda geçen yıl sınırlamalar geldiği belirtiliyor. Bunun sonucunda ücret, komisyon ve hizmet gelirleri 2014 yılında işletme giderlerinin yüzde 65.7’sini karşılarken, 2015 yılında bunun yüzde 63.4’e gerilediği bilgisi veriliyor. 

Bankacılık sektörünün son 10 yılda mevduat ve kredi gelişmesine baktığımızda şu sonuçlarla karşılaşıyoruz . 2005 yılı Aralık ayında 251 milyar olan mevduat 2015 Aralık ayında 4 kat artarak 1 trilyon 245 milyar liraya yükselmiş. Aynı dönemde kredi toplamı 156 milyar 410 milyondan 8.5 kat artışyla 1 trilyon 484 milyar, 883 milyon liraya yükselmiş. 

2005 sonunda yüzde 15.5 olan mevduat faizi 2015 Aralık ayında yüzde 11.5 seviyesine gerilerken, aynı dönemde kredi faizi de yüzde 20’ler seviyesinden yüzde 15’lere gerilemiş durumda. 

Bütün bu veriler bankacılık sektörünün mevduat artışının üzerinde kredi artışı oluşturmasına karşın, “parlak” karlılık, yüksek “hizmet” gelirleri döneminin son bulduğunu, banka karlarının sanayi karlarının gerisine düştüğünü gösteriyor. 

Talip Aktaş’ın haberinin ortaya koyduğu bir başka gerçek de katılım bankalarının 2015 yılı aktif karlılıkları yüzde 0.35 seviyesinde gerçekleşerek mevduat bankaların aktif karlılıklarının altında kaldığıdır. 

Aktaş’ın bankacılık sektör fotoğrafını BDDK verilerine dayalı koyduğu haberi bu sonuçları ortaya çıkarıyor.