Balıklar çok fazla plastik yiyor

Geçtiğimiz günlerde The Washington Post ilginç olduğu kadar, korkutucu bir habere yer verdi. Haber şöyleydi: Balıklar, denizlerdeki plastik atıklarını yemeye başladılar. Daha da kötüsü, plastik yemekten çok memnun görünüyorlar.

Yapılan araştırmalara göre, 50’nin üzerinde balık türü plastik tüketiyor. Bu durum sadece balıklar için değil, beslenme zincirinde balığın önemli bir yere sahip olduğu insanlar için de son derece kötü bir haber.

Okyanuslara her yıl 8 milyon ton plastik atılıyor

Her sene en az 8 milyon ton plastik okyanuslara karışıyor. Önümüzdeki 20 sene içinde plastik üretiminin iki katına çıkması tahmin ediliyor. Tüm bunlara rağmen okyanuslar konusunda yeterince çalışma yapılmıyor.

Şu an okyanuslarda 150 milyon ton plastik olduğu düşünülüyor. Bu büyüme kontrol altına alınmazsa 2025 yılına kadar okyanuslarda her 3 ton balığa karşılık 1 ton plastik atık olacağı tahmin ediliyor. 2050 yılına geldiğimizde ise toplam ağırlık göz önüne alındığında okyanuslarda balıklardan daha fazla plastik olacak.

Balıklar neden plastik tüketiyor?

Balıklar plastik tükettiklerinde genellikle ölmüyorlar, ama tabii ki ölmemeleri plastiğin onlar için zararlı olmadığı anlamına gelmiyor.

Şu sıralar biliminsanlarının en fazla odaklandığı konu ise, balıkların neden plastik tükettikleri. Henüz bu soruya net bir cevap bulunamamış olsa da, araştırmaların ortaya çıkardığı sonuç, balıkların plastiği besin zannediyor olmaları.

University of California tarafından yapılan bir araştırma, plastik atıkların su canlıları için çekici bir kokusu olduğunu ortaya koyuyor.

Koku alma, deniz canlıları için çok güçlü bir duyu. Nitekim köpek balıklarının çok uzak mesafeden kan kokusunu aldıklarını ve bu koku sayesinde kurbanlarını bulduklarını hepimiz biliriz. Bilim insanları, balıkların koku alma duyuları sayesinde çiftleşmekten, evlerini bulmaya kadar çok sayıda işlevi gerçekleştirdiklerini ifade ediyorlar.

Besinlerini koku ile buluyorlar

Koku odaklı araştırmada, öncelikli olarak Kuzey Amerika’nın batı sahillerinde rastlanan bir balık türü olan Engraulis mordax izlenmiş. Bu, daha çok yem olarak kullanılan bir tür hamsi balığı, ve hem ekolojik hem de ekonomik anlamda önemli bir balık. Ne yazık ki, bu balıkların da plastik tükettiği ortaya çıkartılmış.

Araştırmanın ortaya koyduğu çok sayıda sonuç var. Bunlardan birincisi, balıkların besinlerinin yerini belirlemek için koku duyusunu kullanıyor oldukları.

İkincisi, plastik atıkların hem kokuları hem de şekilleri itibariyle, deniz canlıları tarafından besin olarak algılandığı. Bu gerçekten önemli bir sorun, çünkü eğer plastik atıklar, deniz canlıları tarafından şekil ve koku olarak besin olarak algılanıyorsa, bu algıyı değiştirmek imkansız. Ve balıklar plastik yemeye devam edecekler.

Plastik yiyen balık-balık yiyen insan

Üçüncü önemli sonuç ise, besin zincirimizde önemli bir konuma sahip olan balıkların, hala sağlıklı bir gıda kaynağı olup olmadığı. Plastik yiyen balıklar, balık yiyen insanlar için ne gibi zararlara yol açacak? Bu soruya ciddi bir cevap bulmak gerekiyor. Bu noktada en büyük görev biz insanlara düşüyor. Çözüm, okyanuslarda hızla artan plastik atıkları ortadan kaldırmak, plastiğin geri dönüşümünü sağlamak.

PAGEV: Atıkların geri dönüşümü için çalışıyoruz

TürkPlastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu bundan bir süre önce yaptığı açıklamada, "Türk plastik sektörü olarak bugün Avrupa’nın ikinci, dünyanın ise altıncı büyük üreticisiyiz. Ekonomiye sağladığımız katkının yanı sıra sektör olarak sorumluluklarımızın da bilincindeyiz" demiş ve şu bilgileri vermişti: "Gerek Türkiye genelinde gerekse PAGEV Geri Dönüşüm İktisadi İşletmesi PAGÇEV özelinde, ambalaj atıklarının belgelendirilmesi, geri dönüşümü için çalışıyoruz. Sürdürülebilir bir çevre ve kaynakların kontrollü kullanılmasından yanayız.

Dünyaya baktığımızda da artık tüm ülkelerin kullan-dönüştür-tekrar kullan anlayışını benimsediğini görüyoruz. Türkiye gibi yılda 25,8 milyon ton atığa sahip bir ülkede bu bilincin artırılması gerekiyor. Türk plastik sektörü olarak hem kendi ürettiğimizi dönüştürüyoruz hem de geri dönüşmüş malzemeleri üretimimizde kullanmak istiyoruz. Teknolojinin ulaştığı yeni noktada geri dönüştürülmüş plastik hammaddelerle yapılmış ürünlerle, orijinal malzemeden yapılan ürünler arasında kullanım gereksinimlerini sağlamak noktasında kayda değer bir fark kalmadı" diyor.