Bağ-Kur'luya prim affı geliyor
Bu köşede, 27 Nisan 2012 tarihinde "Bağ-Kur destek primine itiraz edilebilir mi?" başlıklı bir yazı yazarak, "Diğer hiç bir ülkede örneği, eşi benzeri olmayan bir uygulamamız var ki, evlere şenlik. Emekli olan kişilerden halen çalışmaya devam ediyorlarsa sosyal güvenlik destek primi alıyoruz.
Anayasa Mahkemesi Bağ-Kur sosyal güvenlik destek primi kesilmesini Anayasa'ya aykırı bulmamıştır" demiştim. Aslında böyle bir yasal yükümlülükten çoğu insanın haberi olmadığından, ya da aslında ticari bir işi olmamakla birlikte, bir şirkette hatır ortaklığı ya da laf olsun şeklinde vergi mükellefi olan emekliler bilmeden Bağ-Kur'a sosyal güvenlik destek primi borçlusu oluyorlar.
İşin özeti şu; 1.10.2008 öncesi ve sonrası mevzuatta emekli olup, şirket ortaklığı vergi mükellefiyeti gibi Bağ-Kur kapsamında ticari ve mesleki faaliyette bulunan kişilerin, belli bir tutarda destek primi ödemesi gerekiyor. 01.10.2008'den önce Bağ-Kur emeklileri için emekli maaşının yüzde 10'u üzerinden maaştan kesiliyordu, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin 4/b (Bağ-Kur) sosyal güvenlik destek primi beri ise kendileri tarafından 12. basamağın yüzde 10'u olarak bankaya yatırılması gerekiyordu. 1.10.2008 itibariyle Bağ-Kur SGDP uygulaması değişti ve artık 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlayanların sosyal güvenlik destek primleri, nereden emekli olursa olsun, SGK'dan almakta oldukları emekli maaşlarından kesilmektedir. Emekli maaşlarından kesilecek sosyal güvenlik destek primi tutarı, 2011 yılından itibaren yüzde 15 oranında uygulanmaya başlanmıştır. Bağ-Kur'luların sosyal güvenlik destek priminin üst sınırı 4/b sigortalılarına her yıl ocak ayında ödenen en yüksek yaşlılık aylığından alınabilecek tutar olarak sınırlandırılmıştır.
İşte bu şekilde aslında mevzuata göre SGK'ya 4/b yani Bağ-Kur kapsamında sosyal güvenlik destek primi borcu olan yüzbinlerce emekli, gerek sonradan SGK tarafından borçlu olduğu tespit edildiğinde ve gerekse de sigortalıların bu yükümlülüğünü öğrenip SGDP borcu ödemek istemeleri halinde ciddi bir tutarda faiz ve gecikme zammı ödemek zorunda kalıyordu. 6111 sayılı Torba Kanun'la Bağ-Kur SGDP prim borçlarına ödeme kolaylığı getirilmiş ve bundan birçok sigortalı yararlanmış idi. Ancak yine de önemli sayıda mağdur emekli olduğu için TBMM'de yakında yasalaşması beklenen "Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" ile yeni bir af geliyor. Yani, bu af sadece Bağ-Kur sosyal güvenlik destek primi borcu olan emeklileri kapsıyor.
Kanun teklifinde yer alan; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olup, bu kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ayın sonu itibarıyla tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan sosyal güvenlik destek primi borçları ve fer'ileri, ilgililerin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde başvuruda bulunmaları halinde 6111 sayılı Kanun'un ilgili maddelerine göre yapılandırılır" hükmü ile emeklilere yeni bir şans verilmektedir.
Buna göre, yaşlılık, emekli aylığı veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 4/b bendinde belirtilen (Bağ-Kur) sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmasını gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuatına göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerin ödenmemiş olan emeklilerin, sosyal güvenlik destek primi asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bugüne kadar olan süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, üç ay içerisinde başvuruda bulunmaları ve ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer'i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Ayrıca, aynı teklifle 5335 sayılı Kanun'un 30'uncu maddesi kapsamında çalışmaya başlayanlara yapılan yersiz ödemelerin yapılandırılması da sağlanacak. Sosyal güvenlik kanunlarına göre emeklilik veya yaşlılık aylığı almakta iken bu kapsama giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaları nedeniyle emeklilik veya yaşlılık aylığı kesilenlerin sigortalılıklarının sona erdiği tarih yazılı istek tarihi kabul edilerek ilgili sosyal güvenlik kanunlarına göre aylıkları yeniden bağlanacak. Ayrıca bunlardan yazılı istek şartı aranmayacak.