Azerbaycan’ın COP29 pazarlamasına devlet başkanlarından destek yok
Avrupa Komisyonu Başkanı Leyen, Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Almanya Başbakanı Scholz, Brezilya Devlet Başkanı Silva, Kral Charles gibi liderlerin yanında Aliyev’in en yakın müttefiklerinden Putin de Azerbaycan’ın küresel pazarlama faaliyetinin içerisinde yer almayacak.
Dünyada en çok karbon salan Hindistan Başbakanı Modi, Çin Devlet Başkanı Jinping de COP29’a katılmayacaklarını açıkladı. Son yıllarda küresel programlar ev sahibi ülkelerin diplomasi hamlelerine ev sahipliği yapıyor. İddialar, liderlerin “güven kaybı, siyasi çekişmeler ve Azerbaycan’ın kendi pazarlamasını yapacağı böyle bir etkinliğe ortak olmak istemedikleri” yönünde.
COP29’a şaibe düştü
Geçmiş yıllarda 80 bin kişiyi ağırlayan COP toplantılarına katılım bu yıl, Bakü’nün altyapısı, fosil yakıt geçmişi ve yüksek bütçesi nedeniyle yarı yarıya düştü. Program, COP29 ekibinden Elnur Soltanov’un, “Fosil yakıt anlaşması için bir görüşme ayarladığı” iddiaları nedeniyle şaibeyle başladı. Uluslararası Af Örgütü İklim Adaleti Direktörü Marta Shaaf’ göre, “Etkinliğin ev sahiplerinin iklim adaletiyle çelişen gündemleri artan insan acılarına rağmen yakmaya/yağmalamaya devam ediyor.”
İcadı olmayanlar, COP29’a gitmeyin
Tohum Platformu Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Mıstıkoğlu, “Söyleyecek yeni bir sözü veya icadı olmayanları COP29’a gitmemeye” çağırıyor ve ekliyor. “Tüm toplantılar canlı izlenebiliyor, karbon ayak izini çoğaltıp gitmeye gerek yok.” Potsdam İklim Etkisi Araştırma Enstitüsü’ne göre; “1998 ile 2022 yılları arasında yapılan 3 bin iklim politikasından sadece 63 ünün başarılı.”
COP29 konuşma festivali
Papua Yeni Gine Başbakanı, ”Sözde COP29 destekleri/fonlar danışmanlara gidiyor, yoksul ülkelere hiçbir faydası yok. “Konuşma Festival” diyerek COP29’dan çekildiğini duyurdu. Papua Yeni Gine dünyanın en büyük üçüncü yağmur ormanına sahip ve doğal afetlere açık ülkelerin başında geliyor.
COP29’un karbon ayak izi çok yüksek
Bakü’de yapılacak COP 29’a katılımın ulaşım/konaklama maliyeti ortalama 5 bin Dolar. İklimi kurtarmaya giderken bu kadar büyük bir karbon salmak, sürdürülebilir ve samimi olamaz. Son yıllarda BM İklim Konferansları, COP29 gibi etkinlikler lobi şirketlerinin reklam mecrasına dönüşmüş durumda.
Trump, ABD’yi Paris Anlaşması’ndan çıkaracak mı?
Trump’ın dönüşü insanlık kadar iklim felaketini de endişelendiriyor. Trump ABD’yi Paris İklim Anlaşması’ndan çekip dünyayı yeniden ısıtacak politikalara imza atabilir mi? Trump’ın iklim inkârcılığı uzun vadede ABD’nin teknolojide dünyadan geri kalma riskini doğuruyor. Uzmanlara göre Trump’un fosil yakıtları teşvik etmeye devam ederse 2030’a kadar atmosfere düşük emisyonlu 140 ülkenin yıllık toplam sera gazı emisyonuna eşdeğer 4 milyar ton sera gazı salınmasına neden olacak. ABD küresel sera gazının yüzde 13’ünü üretiyor.
Trump’ın fosil yakıt hayranlığı AB’de güçlenen sağ partilerin ve özellikle müttefiki Macaristan Başbakanı Victor Orban’ın elini de güçlendiriyor. Düne kadar Macaristan’ı dışlayan AB, Trump’ın kazanmasından sonra Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’nde Orban’a methiyeler düzdü. Macaristan gibi küçük bir ülkenin, “muhafazakârların işbirliği yapması halinde” dünya siyasetinde nasıl etkili olabileceğinin göstergesi.
Rusya bilimi erteliyor
Rusya 2018’de açıklanan “molekül araştırma, senkrotron ışık kaynağı, nötron araştırma merkezi” gibi 8 mega projeden bazılarını erteledi. Rusya Bilim ve Yüksek Öğrenim Bakan Yardımcısı Denis Sekirinsky ertelemenin nedenini, “Uluslararası ticaret yaptırımları nedeniyle ABD ve Fransa’nın ürettiği klystron gibi özel ekipmanların ithal edilememesi ve bütçe sorunları” olarak açıklıyor.
Küresel bilimsel yayınlar düşüyor
Arjantin Ulusal Bilimsel ve Teknik Araştırma Konseyi 2023’ten beri çalışanlarının yüzde 9’unu kaybetti. Aynı dönemde hükümetin araştırmaya ayırdığı fonlar yüzde 31 kesilerek 1,2 milyar dolara geriledi. Ulusal Tarım Teknoloji Enstitüsü de bilim insanlarını kaybeden kurumlardan. Türkiye’de son yıllarda Ar-Ge’ye ayrılan pay kesilmese de kısmen düşüyor, beyin göçü tam gaz. Gitmeyenlerin bilimsel çalışma niteliği/niceliği dünya ortalamasının çok altında. Küreselde 2022 ile 2023 arasında bilimsel yayınlar yüzde 5 düştü.
Velhasıl, bilim bütçe sorunlarıyla yavaşlarken fırsatları değerlendiren yeşil yıkamacılar karbonu sala sala dünyanın dört bir tarafında gövde gösterisi yapmaya devam ediyor, ikiyüzlü insanlık türünün son evrelerini yaşıyor.