Aynı anda kaç farklı hedef gözetilebilir?

Bilindiği üzere ekonomide iki farklı politika vardır, ilki faiz oranlarının ve para arzının belirlenmeye gayret edildiği TCMB tarafından yönetilen para politikalarıdır.

Burada 2021 yılının sonundan bu yana yaklaşık 1.5 yıl boyunca arkasında durulan faizi indirirsek, yatırımlar artar, dış ticaret açığı biter, döviz talebi ile beraber kur da düşer, enflasyon da peşi sıra iner senaryosu rafa kalktı.

Akla yakın, makul öngörülebilir olarak dilimize çevrilebilecek ortodoks politikalara dönüş sinyali verildi ve tekrar detaylı incelenmeye başlanan PPK özetlerinde görüldüğü gibi kademeli sıkılaştırmaya devam edilcek denildi. TÜİK enflasyonu 38 seviyesinde, TCMB piyasa katılımcıları beklenti anketi ise yıl sonu için 30 civarında.

Normal koşullar altında bu ikisinden en az birini karşılayan bir politika faizi olağan karşılanır, ancak oraya doğru gidişatın en azından yaz ayları boyunca sağlanmayacağını tahmin etmek güç değil. Peki denklemin diğer bileşeni para arzında durum nasıl? Hazine tarafından karşılanacağı belirtilen yani bütçe üzerinde yük oluşturan TL’den KKM dönüşlerinde yükümlülük TCMB’na devredildi. Bu da para arzında yüksek düzeyde artış demek.

Buradan ikinci politika olan maliye politikalarına geçelim, KKM yükünün ortadan kalkması tabii bütçe için pozitif, ancak ne pahasına yukarıda açıkladım sanırım. Yeni açıklanan torba yasa ile artan vergiler açığın azalması adına olumlu, zaten hem ödemeler dengesinde cari açık ile birlikte ikiz açık olarak anılan bütçe açığı eş zamanlı olarak pek tercih edilmemesi gereken bir durumdur.

Diğer yandan hem geride bırakmaya çalıştığımız deprem felaketi kaynaklı sosyal harcamalar hem de yaklaşan yerel seçimler öncesi olası yatırım harcamaları burada da alanın engebeli olduğuna işaret ediyor.

Dolayısıyla yaz aylarında artan turizm gelirleri ve körfez bölgesinden beklenen girişler nakit akımı sorunlarını öteleyerek zaman kazanma açısından olumlu, ancak kazandığımız zamanı nasıl kullanacağımız çok daha önemli.