Ayçiçeği üretimimizi artıramıyoruz
Ayçiçeği bitkisel yağ üretimimin ana maddesi. Kalitesine göre yüzde 40-yüzde 50 yağ veriyor. Türkiye’de yetiştirilen ayçiçeği miktarı bizim bitkisel yağ talebimizi karşılayamıyor.
Pamuk çekirdeğinden, mısırdan, soya fasulyesinden de bitkisel yağ elde ediliyor ama, bu yağlı tohumların bitkisel yağ üretiminde payı düşük. Bizim bitkisel yağ üretimimizde ayçiçeği yağının ağırlığı yüzde 75’ler dolayında.
Bu yıl Trakya bölgesinde zamansız yağışlar ve daha sonra kuraklık ayçiçeği üretiminde büyük azalmaya yol açtı.
Yağlı tohum üretimimiz, yeterli olmadığı için, yurtdışından yağlı tohum ithal ediyoruz.Tohumları içeride kırıyor, yağını çıkarıyor, ham yağ elde ediyoruz. Tohumu kırınca küspesi de hayvan yemi olarak kullanılıyor.
Eskiden yağlı tohum satanlar, şimdilerde tohumları kendileri kırarak hem yağa dönüştürüyorlar. Bize ham yağ satıyorlar. Sonuç olarak ithalata hem daha fazla döviz ödüyoruz, hem de hayvan yemi olarak kullanılan küspe arzı azaldı.
Kırılan çekirdeklerden (tohumdan) çıkan ham yağ ile doğrudan ithal edilen ham yağ, rafinerilerde inceltiliyor, temizleniyor. Böylece farklı lezzet ve kalitede ürün piyasaya sürülüyor.
Yağ Sanayicileri Derneği’nin açıklamalarına göre toplam 2.8 milyon ton sıvı yağ üretimine yerli tohumların katkısı sadece 800 bin ton.
Kalan 2 milyon ton yağın 600 bin tonu ithal tohumla üretilen, 1.400 tonu ithal ham yağ ile üretilen sıvı bitkisel yağ.
Sıvı yağ, halkımız için önemli bir gıda maddesi. Hem kalitesi hem fiyatı önemli. Yağlı tohum (çekirdek) üretimi tarım sektörü için çok önemli. Bütün bunların sonunda bir de döviz gideri sorunu var. Çekirdek ve de ham yağ ithalatı arttıkça döviz gideri de artıyor.
Ülkede üretilen yağlı tohumlu bitkiler içinde ayçiçeğinin payı yüzde 50’ye yakın. Ayçiçeğinin yarıya yakını Marmara Bölgesi’nde, kalan kısmı İç Anadolu ve Karadeniz’de üretiliyor. Konya ayçiçeği üretiminde öne çıktı. Konya’yı Tekirdağ ve Edirne izliyor.
Bu yıl önce zamansız yağışlar ve sel baskını, sonra kuraklık Trakya’da ayçiçeği üretimini zarara uğrattı. Bunun sonucu bu yıl ithalat gereği artıyor.