Ayakkabılar hafifliyor Eskiden 1.5 kilo idi şimdilerde 220 gram

Eskiden ayakkabı bizi taşımıyormuş, biz ayakkabıyı taşıyormuşuz! Eskiden ayakkabıların çifti 1.5 kilo idi. Şimdilerde çifti 220 gram olan ayakkabılar var.

Eskiden ayakkabılar mutlaka bir yanından ayağı vururdu. Nasır çok kimsenin baş derdiydi. Şimdilerde ayakkabılar pamuk gibi. Nasır "Orhan Veli "merhumun şiirinde kaldı:

"Hiçbir şeyden çekmedi dünyada/Nasırdan çektiği kadar/Hatta çirkin yaratıldığından bile/O kadar müteessir değildi/Kundurası vurmadığı zamanlarda /Anmazdı ama Allahın adını/Günahkâr da sayılmazdı/Yazık oldu Süleyman Efendiye..."

Sporcular için lastik ve kanvastan ilk hafif ayakkabının 1892'de Goodyear tarafından üretildiği, 1908 yılında Convers'in ilk basket ayakkabısını piyasaya çıkardığı biliniyor. 1920'de Adi Dassler ilk Adidas ayakkabısını yaptı.

Nike marka spor ayakkabıları ise ABD'de Oregon Üniversitesi'nin spor hocası olan 31 olimpiyat şampiyonunu eğiten Williams J "Bill" Bowerman (1911-1999) sayesinde ünlendi. Bill Bowerman, 1962'den sonra "jogging" denilen uzun yürüyüş sporunu dünyaya yayan spor adamıdır.

Bizde ayakkabı 1950'lere kadar küçük işyerlerinde elde üretilirdi. Kösele ve deri kalitemiz iyi olmadığından ayakkabılar hem sert olur hem deri kokardı. Ayakkabı o yıllarda pahalı bir giyim eşyasıydı. Erkekler çabuk eskimemesi için burnuna ve topuğuna demir çaktırırdı.

Osmanlı döneminde orduya ayakkabı üretmek için 1812'de kurulan, 1842'de büyütülen, 1912'de makineleşen Beykoz Ayakkabı Fabrikası cumhuriyet döneminde gelişti. "Sümerbank Kundurası" lüks kunduraydı. 1985'e dek kârlı çalışan, yılda 2.5 milyon çift kundura üreten ve kârı ile Van, Tercan ve Sarıkamış'ta 3 fabrikanın kuruluşunu sağlayan tesis, 1987'de özelleştirme kapsamına alındı. 1999 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı.

Anadolu'da elle üretilen ayakkabıların çiftinin ağırlığı 900 g ile 1.5 kg arasında değişirdi.

Günümüzde de moda ayakkabıların çiftinin ağırlığı 750 g ile 1 kg arasında. Batı ülkelerinde kadınlar ve erkekler, hafif olduğu için, spor ayakkabıları gündelik hayatta kullanınca, ayakkabı sanayii, yumuşak deriyle rahat ve hafif ayakkabı yapmaya başladı.

Geçen gün bir dükkânda, Türkiye'de uzun süredir tanınan ünlü bir İspanyol markasının 220 g'lik deri ayakkabısını gördüm. Satış sorumlusu, şimdi deri ayakkabıların spor ayakkabılarla hafiflikte yarışa girdiğini söyledi.