AXA'nın yatırımı ne kadar önemli?

SEKTÖRÜN İÇİNDEN / Can Kantar can.kantar@gmail.com Geçtiğimiz hafta sigortacılık sektöründe önemli bir olay gerçekleşti. Sektörün en büyüklerinden AXA Oyak Sigorta'daki Oyak Holding hisseleri Fransız AXA'ya devredildi. Bu haber gazetelerde çıktığında bunun yanı sıra geçtiğimiz yıllarda AXA'nın Ermeniler'e verdiği tazminat haberleri de yer almaya başladı. Öncelikle şunu sormak istiyorum. Dünyanın en büyük sigorta şirketleri sıralamasında ikinci sırada yer alan bir şirketin Türkiye'de bir sigorta şirketinin çoğunluk hissesini satın almasının haber değeri yok mu? Ama ne yazık ki bazı popüler gazeteler haberi küçücük gördüler. Bazıları da maksatlı haberlerle işin önemini göz ardı etmeye çalıştı. Union Sigorta'dan Ermeniler'e hayat sigortası Türkiye'de sigortacılığın tarihi araştırıldığında ilk poliçelerin 1800'lü yılların sonu, 1900'lü yılların başında kesildiği görülür. Osmanlı'nın son dönemlerinde Cumhuriyet kurulmadan önce ülkemizde yabancı sigorta şirketleri hayat sigortaları ve yangın poliçeleri kesmişler. İlk sigorta şirketlerinden biri Union Sigorta idi. Union Sigorta, Osmanlı Bankası'nın sigorta şirketiymiş. O dönemde Anadolu'da yaşayan Ermeniler'in birçoğu paralı tüccarlardan oluştuğu söyleniyor. Ortadoğu ve Asya'ya yapılan ticaretin büyük bir kısmının Ermeni işadamları tarafından yapıldığı belirtiliyor O dönemde Anadolu'da hayat sigortası yaptırmış 2300 Ermeni'nin olduğu da diğer bir iddia.. İşte Union Sigorta'nın bu paralı Ermeniler'e hayat sigortası poliçesi sattığı bir başka rivayet. Fakat o yıllarda olduğu gibi bugün de Hayat Sigortası poliçesinde "sigortanın kapsadığı maddeler" arasında 'Soykırım' diye bir şey yok. Union Sigorta o dönem hayat sigortası yaptırmış olan ve hayatlarını kaybeden sigortalılara tazminatlarını ödememiş. 1968'lerde Union Sigorta üç sigorta şirketinin birleşmesiyle UAP (Union Des Assurances de Paris) adını almış. UAP Fransa'nın milli bir sigorta şirketi olmuş. Şirket son derece hantal yapısı nedeniyle 1995 yıllarında özelleştirilmiş ve yeni sahibi AXA olmuş. AXA şirketi UAP'yi özelleştirme kapsamında satın almış ama beraberinde birçok sorunu da üstlenmiş. Bunlar arasında Ermeniler'e ödenecek olan hayat poliçesi tazminatları da varmış. UAP tazminatları ödemedi Geçtiğimiz yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nin California eyaletinde Ermeniler'in 1900'lü yıllarda yaptırdığı hayat poliçelerinden doğan tazminatları alabilmek için dava açılmış. Bu noktada California'nın özellikle 500 bin Ermeni'nin yaşadığı ve Ermeni lobisinin yoğun olduğu bir Eyalet olduğunu belirtmem gerekir. Sonuçta Ermeni avukatlarının da söylediği gibi bu davaların soykırım iddiası ile değil, poliçe tazminatlarının bugüne kadar ödenmemiş olmasıyla ilgili açıldığı belirtiliyor. Ve Ermeniler bu davayı kazanmış UAP mirasçısı olan AXA bu tazminatları ödemeye mahkum olmuş. Ödemeseydi sigorta ruhsatı iptal edilebilecekti. 17 milyon dolar tazminat AXA tarafından davayı açan derneklere ölen Ermeniler'in varislerine dağıtılmak üzere verilmiş. Bu davayı AXA kazanmak istemez miydi? Neden durup dururken 20 milyon dolara yakın parayı birilerine vermek istesinler? AXA zaten bu mirası UAP'den almış, kendilerinin hiçbir suçu yok. Dava AXA'nın alehine sonuçlandığına göre davayı açanların ellerinde belgeler mevcut olmalı. Sigorta şirketi hayat sigortası yaptırmış ve yaşamını yitiren bir sigortalıya tazminatı ödemek zorunda. Yani bu noktada asıl sorumlu Union Sigorta. Çünkü bu şirket o dönemde ödemeleri yapmadığı için kabak AXA'nın başına patlamış. Hayat poliçelerinde soykırım klozu yok! Durum böyleyken hâlâ birilerini karalamak çok doğru değil. Benim edindiğim bilgiler ışığında konunun özeti böyle. UAP şirketini bir Türk şirketi de satın almış olsaydı ve bu dava kaybedilseydi derneklere o parayı Türk sigorta şirketi ödemek zorunda kalabilirdi. Kısacası bunun soykırım iddiaları ile uzaktan yakından bir ilgisi yok. Dünyanın en büyük sigorta şirketi Allianz, ikincisi ise AXA. İkisinin de Türkiye'de büyük yatırımları var. Bununla ilgilensek daha iyi değil mi? Bana sorarsanız AXA'nın Türkiye'de bu yatırımı Ermeniler'e ödediği tazminatlardan çok daha önemli bir haberdir. Ama sigortacılığı bilmeyen bazı ekonomi basını tarafından haber ya çok küçük görüldü ya da Ermeni ve soykırım irdelenerek çarpıtıldı.